YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/7321
KARAR NO : 2015/9263
KARAR TARİHİ : 15.10.2015
MAHKEMESİ : Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi (İş Mahkemesi sıfatıyla)
TARİHİ : 09/04/2015
NUMARASI : 2015/93-2015/253
Taraflar arasındaki davada Tavşanlı 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) ve Tavşanlı 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesince, İş Kanununun 4/1. maddesine göre, 507 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanunun 2. maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde İş Kanunu hükümlerinin uygulanmayacağından bahisle görevsizlik kararı verilmiştir.
Tavşanlı 2. Asliye Hukuk Mahkemesince ise, davalı işverenin tacir statüsünde olması halinde taraflar arasındaki ilişkinin 4857 sayılı İş Kanununun kapsamında kalacağının değerlendirilmesinin gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilmiştir.
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki ilişkinin İş Kanunu kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve bu bağlamda iş mahkemesinin görevi noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 1. maddesinin ikinci fıkrası gereğince, 4. maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, işverenler ile işveren vekillerine ve işçilerine, çalışma konularına bakılmaksızın bu Kanunun uygulanacağı belirtilmiştir.
İş mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde iş davalarına bakmak üzere bir asliye hukuk mahkemesi görevlendirilir. İş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesine açılan dava “İş mahkemesi sıfatıyla” açılmamış ise, mahkeme görevsizlik kararı veremez. Bu durumda asliye hukuk mahkemesi tarafından, verilecek bir ara kararı ile davaya “İş mahkemesi sıfatıyla ” bakmaya devam olunur.
5362 sayılı Kanunun 3. maddesinde belirtilen esnaf ve sanatkâr faaliyeti kapsamında kalan işyerinde üç kişinin çalışması halinde, 4857 sayılı Kanunun 4. maddesinin (1) bendi uyarınca, bu işyeri İş Kanununun kapsamının dışında kalmaktadır. Maddede üç işçi yerine “Üç kişi”den söz edilmiştir. Bu ifade, işyerinde bedeni gücünü ortaya koyan meslek ve sanat erbabını da kapsamaktadır. İşinde bedeni gücü ile çalışmakta olan esnaf dahil olmak üzere toplam çalışan sayısının üçü aşması durumunda işyeri 4857 sayılı Kanuna tabi olacaktır.
Somut olayda; davanın, İş Kanunu kapsamı dışında kalması halinde, mahkemenin görevsizliğine ve dosyanın görevli hukuk mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekir. Ancak, Tavşanlı Asliye Hukuk Mahkemesi aynı zamanda bir hukuk mahkemesi olduğunu gözeterek davaya iş mahkemesi sıfatıyla değil, asliye hukuk mahkemesi sıfatıyla bakacağını hüküm altına alarak yargılamaya devam etmelidir.
Dosya kapsamı incelendiğinde; mahkemece dinlenen tanık beyanlarından işyerinde üç kişiden fazla kişinin çalıştığı anlaşılmakta olduğundan, dava konusu uyuşmazlığın çözümünde iş mahkemeleri görevlidir. Aksi düşünülse dahi, Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin eldeki davaya iş mahkemesi sıfatıyla değil yukarıda açıklandığı şekilde vereceği bir ara karar ile asliye hukuk mahkemesi sıfatıyla bakmasında kanuni bir engel olmadığı gözetildiğinde açılan davanın Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesince (İş Mahkemesi sıfatıyla) görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (İş Mahkemesi sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 15/10/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.