YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/7056
KARAR NO : 2015/7954
KARAR TARİHİ : 30.09.2015
MAHKEMESİ : İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki ilk iş gününün tespiti davasında … İş ve … İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı, sigortalılık başlangıç tarihinin 01.10.1984 tarihi olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
… İş Mahkemesi; davalı … vekilinin davacının çalıştığını iddia ettiği işyerinin … ilinde olması nedeniyle davanın yetkisiz mahkemede açıldığından cevap dilekçesinde yetki ilk itirazında bulunduğu dikkate alınarak yetkisizlik kararı vermiştir.
… İş Mahkemesi tarafından ise; davacının sosyal güvenlik sicil dosyasının … … Merkezinde bulunduğu, davacının son olarak çalıştığı işyerinin … ili sınırları içerisinde olması nedeniyle sigortalılık işlemlerinin … … Merkezi tarafından yapılmakta olduğu ayrıca … İş Mahkemesinde yapılan yargılama sırasında yetki itirazının süresinde yapılmadığı, gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş, her iki mahkemenin verdiği yetkisizlik kararları temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
5510 sayılı Kanunda, bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklarda hangi yer mahkemesinin yetkili olduğu konusunda açıklık olmaması nedeniyle, yetkili mahkemenin, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun yetkiye ilişkin genel hükümleri gözetilerek belirlenmesi gerekmektedir. Nitekim 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 15. maddesinde “bu kanunda açıklık bulunmayan durumlarda Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı” hükmü öngörülmüştür. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 14. maddesinde “Bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir” hükmü düzenlenmiştir.
Diğer taraftan iş davalarının en kısa sürede sonuçlandırılması kanun hükmü gereği olup, konuya sosyal güvenlik açısından da bakıldığında yetkiye ilişkin genel usûl kurallarının katı biçimde uygulanması, bu hukuk dalının amacı ile de bağdaştırılamaz. Kural olarak dar gelirli durumda bulunan sigortalının haklarını teslimde zorlaştırıcı değil, kanunların olanak verdiği ölçüde olabildiğince kolaylaştırıcı olunmalıdır.
Eldeki dosyada, davacı, sigorta başlangıç tarihinin 01.10.1984 tarihi olarak tespit ile davalı kurumun aksi yöndeki işleminin iptali istemine ilişkin davanın mahkemece, yetkili mahkemenin davacının işyerinin bulunduğu İzmit mahkemeleri olması nedeniyle yetkisizlik kararı vermiştir.
Somut olayda; davacının sosyal güvenlik sicil dosyasının … … Merkezinde bulunduğu anlaşılmış olduğundan, ayrıca davacının 01.10.1984 tarihinin emeklilik yönünden işe başlangıç tarihi olarak alınmayacağı yönünde işlem tesis edenin de … … Müdürlüğüne bağlı … … Merkezince yapılmış olması nedeniyle (dava konusu işlemin İstanbul’da yapılmış olması nedeniyle) davanın … Mahkemelerince görülüp karara bağlanması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince … İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 30/09/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.