YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/6657
KARAR NO : 2016/3766
KARAR TARİHİ : 31.03.2016
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine, davalı-karşı davacı … Yönetimi ve davacı … tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında… ilçesi, … köyü 102 ada …, 108 ada 6 ve 107 ada 45 parsel sayılı sırasıyla 2190,81 m2, 3258,74 m2 ve 11452,76 m2 yüzölçümündeki taşınmazlar, orman niteliğiyle Hazine adına tespit edilmişler; 102 ada 8, 9, …,… ve 108 ada …parsel sayılı taşınmazlar, davalılar adına tespit edilmiş ve kadastro mahkemesinde dava konusu taşınmazlar için dava açılmış olması sebebi ile yüzölçümleri boş bırakılarak kadastro tutanak ve ekleri kadastro mahkemesine devredilmiştir.
Davalı-karşı davacı … Yönetimi, … köyünde 5304 sayılı Kanun ile değişik 3402 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılan kadastro çalışmalarında orman alanlarının kısmî ilâna çıkartıldığını, 102 ada … ve 108 ada 6 nolu orman parsellerinin sınırlarının daratıldığı iddiasıyla dava açmıştır.
Diğer davacı …, 107 ada 45 ve 108 ada 6 parsel sayılı taşınmazların kendisine ait olduğu iddiasıyla dava açmıştır.
Ayrı ayrı açılan davalar birleştirildikten sonra mahkemece, davalı-karşı davacı … Yönetimi tarafından açılan ve birleştirilen 2007/227 Esas sayılı davanın reddine,
Dava konusu ……. ilçesi, … köyü 102 ada … nolu orman parselinin …950,61 m2 yüzölçümü ile, komşu parseller … köyü 102 ada 8 nolu parselin …628,73 m2, … köyü 102 ada 9 nolu parselin …165,79 m2, … köyü 102 ada … nolu parselin …811,07 m2 ve … köyü 102 ada … nolu parselin 4.094,02 m2 yüzölçümü ile kadastro tespitindeki nitelikleri ile tespit malikleri adına tapuya kayıt ve tesciline,
Davalı-karşı davacı … Yönetimi tarafından açılan ve birleştirilen 2007/226 Esas sayılı davanın kabulüne,
… köyü 108 ada …sayılı parselin kadastro tespitinin iptaline,
Dava konusu ……. ilçesi, … köyü 108 ada 6 nolu orman parselinin sınırının daraltıldığının kabulü ile komşusu 169,59 m2 yüzölçümlü 108 ada …parselin tamamının, 108 ada 6 sayılı parselle birleştirilmesine, … köyü 108 ada 6 sayılı parselin toplam 3….,47 m2 yüzölçümü ile orman vasfıyla … adına tapuya kayıt ve tesciline,
Davacı … tarafından 2007/225 Esas sayılı dosyada Orman İdaresi aleyhine açılan asıl davanın reddine,
… köyü 107 ada 45 parsel sayılı taşınmazın tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
108 ada 6 sayılı parselin yukarıda 2. maddede belirtildiği şekilde 108 ada …sayılı parsel ile birleştirilerek orman vasfıyla … adına tapuya kayıt ve tesciline,
Müdahil davacı … dosyada taraf olmasına rağmen müdahale talep ettiğinden davasının hukuki yarar yokluğundan reddine,
karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine ile davalı-karşı davacı … Yönetimi ve davacı … tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, orman kadastrosuna ve kadastro tespitine itiraz niteliğindedir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde orman kadastrosu, 3402 sayılı Kanunun 5304 sayılı Kanunla değişik 4. maddesi hükümlerine göre yapılmıştır.
Mahkemece yapılan araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli değildir. Şöyle ki, dava konusu 102 ada 8, 9, …, … ve 108 ada …parsel sayılı taşınmazlar kısmî ilân süresi içinde dava edilmiş olup, bu taşınmazlar için her ne kadar kadastro sırasında davalılar adına tespit yapılmışsa da; taşınmazların kısmî ilân süresi içinde, dava edilmiş olduğundan kadastro sırasında yapılan tespit bir değer taşımayacak, 3402 sayılı Kanunun 30/…maddesi uyarınca mahkeme “re’sen araştırma” ilkesi gereği tüm delilleri toplayıp sonuca göre karar vermelidir. Buna rağmen mahkemece, belirtilen taşınmazlar için davalılar yararına zilyetlikle edinme koşullarının oluşup oluşmadığı araştırılmadan, orman bilirkişi raporuna göre orman sayılmayan kısımlarının davalılar adına tesciline karar verilmiş, 3402 sayılı Kanunun …, … ve …. maddeleri gereğince işlem yapılmamıştır. Ayrıca, diğer davacı gerçek kişinin dayanağı tapu kaydı, ilk oluşumundan itibaren getirtilerek, yöntemince taşınmaza uyup uymadığı saptanmadığı gibi, usulünce orman araştırması ve zilyetlik araştırması da yapılmamıştır. Yetersiz araştırma ve incelemeye, denetlenemeyen bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulamaz.
O halde; öncelikle, dava konusu 102 ada 8, 9, …, … ve 108 ada …parsel sayılı taşınmazlar yönünden gerekli ilânlar yapıldıktan sonra, davacı gerçek kişinin dayandığı tapu kaydının ilk oluşumundan itibaren tüm gittileri, tescil dosyası, harita veya krokisi, revizyon gördüğü tüm parsel tutanakları, komşu parsel ve dayanakları, hem eski tarihli, hem de arazi kadastrosu tespit tarihinden … – …yıl önce düzenlenmiş memleket haritası, hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı dava konusu taşınmazlar ve etrafını gösterir ve o yerde grafik ya da fotogrametri yöntemiyle düzenlenen …5000 ölçekli kadastro paftasının orijinal fotokopi örneği ilgili yerlerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi ve bir fen elemanı marifetiyle yeniden yapılacak inceleme ve keşifte çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle, taşınmazların öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/… E.K.; ….03.1989 gün ve 35/… E.K. ve ….06.1989 gün ve 7/… E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun …. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yok edilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; taşınmazların konumunu gösteren orijinal-renkli (renkli fotokopi) eski ve tesbit tarihten …-…yıl önce düzenlenen memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazların konumunu çevre parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterecekleri ayrı renklerle işaretli ve bilirkişilerin onayını taşıyan, duraksamaya yer vermeyecek nitelikte kroki düzenlettirilmeli, hava fotoğrafları ve dayanağı haritalar stereoskopik yöntemle ve üç boyutlu olarak incelettirilip taşınmazların niteliği belirlenmeli, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı; dayanak tapu kaydının yaşlı ve yöreyi iyi bilen
yerel bilirkişiler marifetiyle zemine uygulanmalı; bilinmeyen sınırlar bulunduğu takdirde bu konuda taraflara tanık dinletme olanağı sağlanmalı; bilirkişi ve tanıklardan her sınır hakkında ayrıntılı ve inandırıcı bilgiler alınmalı; tapu kaydının dava konusu taşınmaza uyup uymadığı belirlenmeli; uygulama, fen bilirkişi tarafından düzenlenecek krokide, tapu kaydı gösterilmelidir.
Yukarıda açıklanan yöntemle yapılacak araştırma sonucu, taşınmazların orman sayılan yerlerden olmadığı ve dayanak tapu kaydın dava konusu taşınmazları kapsamadığı belirlendiği takdirde, bu kez, zilyetlik yolu ile kazanma koşullarının araştırılması gerekir. Bu cümleden olarak; yapılacak keşifte, ilk keşif ile tarım uzmanı bilirkişi olarak ziraat mühendisine inceleme yaptırılıp, zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi olup olmadığı belirlenip, bu yolda rapor alınmalı; komşu parsellerin tutanak ve dayanakları getirtilip uygulanmalı; bu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; taşınmazların öncesinin ne olduğu, imar ve ihya yapılmışsa hangi tarihte başlayıp bitirildiği, kimden kime kaldığı, zilyetliğin ne zaman başlayıp nasıl sürdürüldüğü ve ekonomik amacına uygun olup olmadığı, maddi olaylara dayalı ve ayrıntılı olarak, taşınmaz başında dinlenecek yerel bilirkişiler ile taraf tanıklarından sorulmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözlerinin doğruluğu yukarıda belirtilen ve gerçeğin kendisi olan belgelere dayalı olarak düzenlenecek bilirkişi kurulu raporuyla denetlenmeli, 3402 sayılı Kanunun …. maddesi uyarınca, davacılar yanında, murisler yönünden de tapu ve ilgili kadastro müdürlükleri ile mahkeme yazı işleri müdürlüğünden araştırma yapılıp, aynı Kanunun 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunuyla değiştirilen …/2. maddesi hükümleri nazara alınarak sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanarak, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı Hazine ile davalı-karşı davacı … Yönetimi ve davacı …’ın temyiz taleblerinin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 31/03/2016 günü oy birliği ile karar verildi.