YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/16886
KARAR NO : 2016/2151
KARAR TARİHİ : 23.02.2016

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada Kocaeli 4. Sulh Hukuk ve Kocaeli 5. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, mirasın reddi istemine ilişkindir.
Kocaeli 4. Sulh Hukuk Mahkemesince, davacıların, dilekçelerinde miras bırakanın Yapı Kredi Bankasına borcunun bulunduğu ve terekenin borca batık olduğunu iddia ettikleri, talebin çekişmeli hale geldiği, bu nedenle asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
Kocaeli 5. Asliye Hukuk Mahkemesince ise, davanın yasal üç aylık sürede ve hasımsız olarak açıldığı, mirasın kayıtsız ve şartsız olarak reddedildiği, bu hususun gerçek ret olarak değerlendirilmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilmiştir.
Türk Medenî Kanununun 605/1. maddesinde “gerçek ret”, 605/2. maddesinde ise “hükmen ret” düzenlenmiştir. TMK’nın 605/1. maddesi uyarınca miras ancak üç ay içinde reddolunabilir. (TMK m. 606) Bu dava hasımsız açılabilir. Görevli mahkeme ise sulh hukuk mahkemesidir.
Hükmen ret ise süreye tâbi değildir. Hükmen ret istemli davada terekenin borcu, terekenin alacaklılarının kimliği konusunda açıklama yaptırılarak davanın alacaklılara yöneltilmesi, taraflara delil bildirme olanağı sağlanması, terekenin aktif ve pasifinin belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
Somut olayda davacılar, davayı hasımsız olarak ve dava değeri belirtilmeksizin, murisin banka ve GSM operatörüne olan borçlarından dolayı terekenin borca batık olduğunu ileri sürerek, Türk Medenî Kanununun 605/2. madesi gereği hükmen ret isteminde bulunmuşlardır. Ancak, gerek 743 sayılı Medenî Kanunda, gerekse 4721 sayılı Türk Medenî Kanununda bu tür davaların sulh mahkemelerinde görüleceği hususunda bir düzenleme bulunmamaktadır. 23.12.1942 günlü ve 24/29 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre, mirasın hükmen reddi davasında görevli mahkeme borç miktarına göre belirlenir. Davanın açıldığı tarihten önce yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK’nın 2. maddesinde ise asliye hukuk ve sulh hukuk mahkemesinin görevli olup olmadığının tayin ve tespiti konusunda dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarda görevli mahkemenin aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesi olduğu hükme bağlanmıştır.
Kanunda bu konuda aksine bir düzenleme bulunmadığına göre, HMK’nın yürürlüğe girmesinden sonra terekenin borca batık olduğunun tespitine, “mirasın hükmen reddine” ilişkin olarak açılacak davalarda davanın değerine bakılmaksızın asliye hukuk mahkemesi görevlidir. Bu durumda uyuşmazlığın, asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Kocaeli 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 23.02.2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.