YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/14704
KARAR NO : 2015/12050
KARAR TARİHİ : 02.12.2015
MAHKEMESİ : …Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar … ve … vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
5831 sayılı Kanunla 3402 sayılı Kanunla eklenen, Ek madde 4 uyarınca yapılan … çalışmalarında, … köyü 139 ada 505 parsel sayılı, 497,81 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, beyanlar hanesine …’nın kullanımında olduğu ve 2/B alanında kaldığı belirtilerek, tarla niteliği ile … adına tespit edilmiş ve bu tespit kesinleşerek, 03.05.2011 tarihinde tapuya tescil edilmiştir.
Davacı … Yönetimi 20.04.2012 tarihli dava dilekçesiyle, dava konusu … köyü 139 ada 505 nolu parselin, öncesinin 397 nolu parselden geldiğini, … köyü 397 sayılı parselin ise, Kemer … Mahkemesinin 1994/1085 – 2002/16 sayılı kesinleşmiş kararıyla … olarak tescil edildiği tapu kaydının iptali ile … niteliğinde … adına tesciline ve beyanlar hanesindeki muhtesat ve kullanıcı şerhlerinin silinmesine, davalıların elatmasının önlenmesine, üzerinde bulunan muhtesatların kal’ine karar verilmesi istemi ile dava açmıştır.
Mahkemece, tapu iptali ve tescil yönünden davanın kabulü ile, dava konusu … köyü 139 ada 505 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile … niteliğinde … adına tapuya tesciline, tapunun beyanlar hanesindeki “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca … adına … sınırı dışına çıkartılmıştır.” beyanı ile muhtesat bilgilerindeki “1049464 sistem nolu ağaç tipinde … oğlu 1960 doğumlu …’nın 1989 yılından beri kullanımındadır” ve “109464 sistem nolu ağaç tipinde iş bu parsel üzerindeki tek katlı kagir ev kendisine aittir.” kayıtlarının terkinine, davacının elatmanın önlenmesi ve kal’ talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalılar … vekili ve … tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, tapu iptali ve tescile ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tesbit tarihinden önce ilk … …su 3116 sayılı Kanun hükümlerine göre 1946 yılında yapılıp kesinleşmiş, 1976 yılında yapılan aplikasyon, … …su ve 1744 sayılı Kanun ile değişik 6831 sayılı Kanunun 2. madde uygulaması 14.04.1977 tarihinde, 1989 yılında yapılan aplikasyon ve 3302 sayılı Kanun ile değişik 6831 sayılı Kanunun 2/B madde uygulaması yapılarak 18.04.1990 tarihinde ilân edilip kesinleşmiştir.
… vekilinin 18/04/2014 tarihli dilekçe ve … Bakanlığı Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Müdürlüğünün 07/04/2014 tarih ve 8026 sayılı olur gereği temyizden vazgeçmesi üzerine mahkemenin 27/05/2014 gün ve 2012/257-2014/144 sayılı ek kararı ile …nin temyiz talebinin reddine karar verilmiştir.
1) Davalı …nin temyiz istemi yönünden; davalı … yerel mahkeme kararını temyiz ettikten sonra 18/04/2014 tarihinde davalı …, sunduğu dilekçe ile temyizden feragat etmiş, mahkemece de temyiz isteğinden feragat edildiği gerekçesiyle, davalının temyiz isteğinin reddine dair ek karar tesis edilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, yerel mahkemeler ancak, verildikleri anda kesin nitelikte bulunan kararları ile temyiz süresinin geçirilmiş olması hallerinde, sunulan temyiz dilekçeleri yönünden karar vermek yükümlülüğü altında olup, bu hallerde yetkili bulunmaktadırlar. Oysa, temyizden feragata ilişkin karar verme yetkisi yerel mahkemelere değil, Yargıtay’ın ilgili Dairesine tanınmış bir yetkidir.
O halde, yerel mahkemenin 27/05/2014 gün ve 2012/257 – 2014/144 sayılı ek kararının kaldırılmasına, davalı …nin temyizden vazgeçmesi nedeniyle de temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2) Davalı gerçek kişinin temyiz itirazları yönünden; mahkemece; 397 parsel sayılı taşınmaz hakkında … mahkemesinde yargılama devam ederken yapılan 6831 sayılı Kanunun 3302 sayılı Kanunla değişik 2/B madde uygulamasının yok hükmünde olduğu, çekişmeli taşınmazın … Mahkemesinin 1994/1085 – 2002/16 sayılı kararıyla … niteliği ile tescil edilen 397 sayılı parsel içinde kaldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Şöyle ki; mahkemenin kararına esas aldığı … mahkemesinin 1994/1085 – 2002/16 sayılı kararında 397 sayılı parsel ile ilgili olarak … niteliğiyle tescil kararı verilmiş ise de, … mahkemesine açılan davada 397 sayılı parselin tamamının davalı olmadığı, bir bölümünün davalı olduğu halde, mahkemece 397 sayılı parseldeki davalı olan bölümün eldeki davaya konu yer olup olmadığı belirlenmeden, bu bölümlerin 3402 sayılı Kanuna 5831 sayılı Kanunla eklenen Ek 4. madde uyarınca kullanım …suna konu edilip edilmedikleri araştırılıp, konu edilmiş iseler … tesbit tutanak örnekleri getirtilmeden, … mahkemesine konu taşınmaz bölümleri ile temyize konu davada çekişmeli bulunan taşınmazlar … paftası ve memleket haritası üzerinde denetime elverişli olarak bir arada gösterilmeden karar verilmiştir. Eksik inceleme ve araştırma ile yetinilerek karar verilemez.
O halde; 397 sayılı parselin tamamına ilişkin … paftası, … Mahkemesinin 1994/1085 E. – 2002/16 K. sayılı dosyası, anılan dosyada hükme dayanak yapılan bilirkişiler tarafından düzenlenen rapor ve krokiler, eski tarihli memleket haritası ile 31.12.1981 tarihine yakın memleket haritası ve hava fotoğrafları bulundukları yerlerden getirtildikten sonra, önceki bilirkişiler dışında halen Çevre ve … Bakanlığı (… ve Su İşleri Bakanlığı) ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman … yüksek mühendisleri arasından seçilecek üç … mühendisi ve bir fen elemanı yardımıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, aynı iddiayla çekişmeli 397 sayılı parselde … rejimi dışına çıkarıldığına ilişkin çok sayıda dava olduğundan, tüm taşınmazlar ile … mahkemesinin 1994/1085 E. – 2002/16 K. sayılı dosyasına konu taşınmaz bölümleri … paftası, … …su, aplikasyon ve 2/B madde uygulamasına ilişkin haritalar ile memleket haritası ölçekleri (1/5000, 1/10000 ve 1/25000) eşitlenmek suretiyle denetime elverişli olarak ayrı renkli kalemler ile birbirleri üzerinde denetime elverişli şekilde müşterek imzalı rapor ve eki krokide gösterilmeli, … mahkemesinin 1994/1085 E. – 2002/16 K. sayılı dosyasına konu taşınmaz bölümlerinin neresi olduğunun, tapuya tescil edilip edilmediklerinin belirlenmesi, varsa tapu kayıt suretleri getirtilmeli, mükerrer tesbit ve tescil olup olmadığı tespit edilmeli, … mahkemesinin 1994/1085 E. – 2002/16 K.sayılı dosyasında dava edilen taşınmaz bölümlerinde 6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uygulamasının iptal edilerek … niteliği ile tescile karar verildiğinden, … rejimi dışına çıkarılma işleminin yalnız bu bölümler yönünden iptal edildiği düşünülmeli, … rejimi dışına çıkarma işleminin kesinleştiği bölümlerin eylemli hali tespit edilmeli, … mahkemesinin 1994/1085 E. – 2002/16 K. sayılı dava dosyasına konu taşınmaz bölümleri dışında kalan çekişmeli 397 parsel sayılı taşınmaz bölümlerine ilişkin olarak 3302 sayılı Kanunla değişik 2/B maddesi uygulaması ile … rejimi dışına çıkarılma işleminin kesinleştiği ve 6831 sayılı Kanunun 4999 sayılı Kanun ile değişik 11/5 maddesinde, 2/B madde uygulamaları sonucu … rejimi dışına çıkartılan ancak, fiilen … olduğu … Genel Müdürlüğünce tesbit edilen yerlerin talep üzerine … Bakanlığınca … Genel Müdürlüğüne tahsis edilip … niteliği ile … adına tescilinin öngörüldüğü, … Yönetimi ile … arasındaki uyuşmazlığın, taşınmazın mülkiyetine değil, niteliğine ilişkin olduğu, … Yönetiminin bu tür yerlerin …den idarî yolla … olarak tahsisini talep edebileceği gibi bu talebini dava yolu ile de isteyebileceği gözetilmeli, çekişmeli taşınmazın, halen … niteliği ile 397 parsel numarasıyla tapuda kayıtlı olan ve 2. madde ile 2/B madde uygulamalarına konu edilmeyen bölümünde kaldığının belirlenmesi halinde tapu kaydının iptaline karar verilmeli, tescil yönünde hüküm kurulmamalıdır.
SONUÇ : 1) Yukarıda birinci bentde açıklanan nedenlerle; davalı …nin temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2) İkinci bentde açıklanan nedenlerle; davalı gerçek kişinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 02/12/2015 gününde oy birliği ile karar verildi.