YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/11974
KARAR NO : 2015/11603
KARAR TARİHİ : 23.11.2015
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : …Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki da…ın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine ve birleşen dosya davacısı İ.. B.., birleşen dosya davacısı – davalı İ.. B.., davacı- davalı D.. A.., davalılar M.. S.. A.., H.. A.., Y.. N.., İ.. ve F.. M.. vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro çalışmalarında … ili, … ilçesi, N.. köyü 126 ada 1 parsel sayılı 3825,21 m2 yüzölçümündeki taşınmaz H.. A.., 126 ada 2 parsel sayılı 8068,22 m2 yüzölçümündeki taşınmaz M.. A.., 126 ada 3 parsel sayılı 16720,77 m2 yüzölçümündeki taşınmaz D.. A.., 126 ada 4 parsel sayılı 5239,66 m2 yüzölçümündeki taşınmaz A.. N.., 126 ada 5 parsel sayılı 6216,84 m2 yüzölçümündeki taşınmaz F.. M.., 126 ada 7 parsel sayılı 13287,95 m2 yüzölçümündeki taşınmaz İ.. B.., 126 ada 8 ve 12 parsel sayılı sırasıyla 3120,80 m2 ve 9079,75 m2 yüzölçümündeki taşınmazlar İ.. M.., 126 ada 9 parsel sayılı 39856,68 m2 yüzölçümündeki taşınmaz A.. N.. adına tarla niteliğiyle, 126 ada 6 parsel sayılı 14246,88 m2 yüzölçümündeki taşınmaz A.. N.. adına kerpiç ev ahır ve tarla niteliği ile, 126 ada 10 parsel sayılı 11973,09 m2 yüzölçümündeki taşınmaz F.. M.. adına … binası ve tarla niteliğiyle belgesizden kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle tespit edilmiş, 126 ada 10 parsel sayılı taşınmaz üzerinde yer alan … binasının köy tüzel kişiliğine ait olduğu tutanağın beyanlar hanesine işlenmiştir.
Davacı … Yönetimi, 126 ada 4 parsel sayılı taşınmazın … sayılan yerlerden olduğunu iddia ederek tespitin iptaliyle … vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmesi talebiyle dava açmış, D.. A..’ın taşınmazın kendisine ait olduğunu iddia ederek tespitin iptaliyle adına tesciline karar verilmesi talepli olarak açtığı dava eldeki dava ile birleştirilmiştir.
Davacı … Yönetiminin, 126 ada 1, 2, 3, 6, 8, 9, 10 ve 12 parsel sayılı taşınmazların … sayılan yerlerden olduğunu iddia ederek tespitin iptaliyle … vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmesi talepli olarak açtığı dava, eldeki dava ile birleştirilmiştir.
Davacı … Yönetiminin; 126 ada 5 parsel sayılı taşınmazın … sayılan yerlerden olduğunu iddia ederek tespitin iptaliyle … vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmesi talepli olarak; D.. A..’ın ise taşınmazın kendisine ait olduğunu iddia ederek tespitin iptaliyle adına tesciline karar verilmesi talepli olarak açtığı davalar eldeki dava ile birleştirilmiştir.
Davacı … Yönetiminin; 126 ada 7 parsel sayılı taşınmazın … sayılan yerlerden olduğunu iddia ederek tespitin iptaliyle … vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmesi talepli olarak tespit maliki İ.. B.. aleyhine, davacı İsmail ve İ.. B..’ın ise taşınmaza müşterek malik oldukları halde taşınmazın tamamının İ.. B.. adına yapılan tespitinin hatalı olduğu, müştereken tespit ve tesciline karar verilmesi talepli olarak Hazine ve Narlı köyü tüzel kişiliği aleyhine açtığı dava eldeki dava ile birleştirilmiştir.
Mahkemece, davacılar İ.. B.., İ.. B.. ve D.. A..’ın davalarının reddine, davacı … Yönetiminin davasının kabulü ile çekişmeli taşınmazların kadastro tespitinin iptali ile … niteliğiyle Maliye Hazinesi adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalı Hazine ve birleşen dosya davacısı İ.. B.., birleşen dosya davacısı – davalı İ.. B.., davacı- davalı D.. A.., davalılar M.. S.. A.., H.. A.., Y.. N.., İ.. ve F.. M.. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tesbitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde … kadastrosu, 5304 sayılı Kanun ile değişik 3402 sayılı Kanunun 4. maddesi hükmüne göre yapılmış, çekişmeli parseller … alanı dışında bırakılmıştır.
1) Hazinenin temyiz itirazları bakımından;
Kadastro sırasında dava konusu 126 ada 7 parsel sayılı taşınmaz İ.. B.. adına tespit edilmiş, davacı … Yönetiminin taşınmazın … vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmesi talepli olarak tespit maliki İ.. B.. aleyhine açtığı dava ile davacı İsmail ve İ.. B..’ın taşınmaza müşterek malik oldukları halde taşınmazın tamamının İ.. B.. adına tespit edilmesinin hatalı olduğu, müştereken tespit ve tesciline karar verilmesi talepli olarak Hazine ve Narlı köyü tüzel kişiliği aleyhine açtığı dava ile birleştirilmiştir.
Davacı İsmail ve İ.. B.. tarafından açılan ve Hazinenin davalı olarak gösterildiği dava dışından Hazinenin taraf olduğu başkaca bir dava bulunmadığı gibi Hazinenin taşınmazların Hazine adına tescili talebi de yoktur.
Kadastro tesbitine itiraz davalarının tespit maliki aleyhine açılması zorunlu bulunmaktadır. Dava konusu taşınmaz İ.. B.. adına tespit edilmiş bulunduğuna ve Hazine bağımsız hak talebinde bulunmadığına göre, hükmü temyiz eden Hazinenin davada taraf-davalı sıfatı bulunmamaktadır. Bu nedenle Hazine aleyhine açılan da…ın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiği dikkate alınmaksızın hüküm kurulmuş olması yerinde olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
2) Hükme yönelik diğer temyiz itirazlarına gelince;
Mahkemece, temyize konu 126 ada 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 10 ve 12 parsel sayılı taşınmazların … sayılan yerlerden olduğu gerekçesiyle davacı … Yönetiminin davasının kabulüne, birleştirilen dosya davacıları İ.. B.., İ.. B.. ve D.. A..’ın davalarının reddine karar verilmiş ise de, yapılan inceleme ve araştırma hükme yeterli değildir.
Şöyle ki; hükme esas alınan uzman … bilirkişi raporunda çekişmeli taşınmazların tarihi belirtilmeyen hava fotoğrafının mercek vasıtasıyla yapılan denetiminde … olduğu kanaatine varıldığı, tarihi bildirilmeyen memleket haritasında yeşil renkli … alanında kaldığı bildirilmiş ise de rapor ekinde taşınmazların belgelerdeki konumu gösterilmemiş, zirai bilirkişinin hükme esas raporunda temyize konu 126 ada 4 ve 8 sayılı parselin genelde meşeliklerle kaplı olduğunu rapor etmişse de … bilirkişi raporunda taşınmazların üzerinin boş olup meşe ağaçlarının kökleri ile söküldüğünü bildirmiştir. Mahkeme, raporlar arasındaki bu çelişkiyi gidermeden hüküm kurmuştur. Denetlemeye uygun olmayan eksik ve çelişkili bilirkişi raporlarına dayanılarak eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz.
O halde; doğru sonuca varılabilmesi için, temyize konu 126 ada 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 10 ve 12 parsel sayılı taşınmazların bulunduğu yöreye ait en eski tarihli hava fotoğrafı, memleket haritası ile tespit tarihten 15 – 20 yıl öncesine ait iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları ve varsa amenajman planları ile uydu fotoğrafları bulunduğu yerlerden istenip getirilerek dosya keşfe hazırlanmalı, önceki bilirkişiler dışında halen … ve … Bakanlığı (… ve … … Bakanlığı) ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman … yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir … yüksek mühendisi veya mühendisi, bir ziraat mühendisi ve bir fen bilirkişi yardımıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmazlar ile birlikte … araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazların öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle …dan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, … Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla …dan yer kazanılamayacağı, öncesi … olan bir yerin üzerindeki … bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt … toprağının … sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü, ağaçların yaşı, cinsi, sayısı, kapalılık durumu, …si, incelenmeli, çekişmeli taşınmazların eylemli durumu incelenerek değerlendirilmeli; yukarıda değinilen belgeler fen ve uzman … bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazların konumunu … parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterecekleri, hava fotoğraflarında çekişmeli taşınmazlar ve …sinin stereoskop aleti vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, taşınmazlar üzerindeki bitki örtüsünü oluşturan unsurların tek tek sayı olarak tarif edildiği, ağaçların cinsi, ortalama yaşı, kapalılık oranı, hakim ağaç türü ve kullanım şekli ile memleket haritasındaki durumunun ne olduğu ve … içi açıklık olup olmadığının açıklandığı, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalıdır.
Yukarıda açıklanan yöntemle yapılacak araştırma sonucu, çekişmeli taşınmazların … sayılan yerlerden olmadığı belirlendiği takdirde, bu kez, zilyetlik yolu ile kazanma koşullarının araştırılması gerekir. Bu cümleden olarak; yapılacak keşifte, tarım uzmanı bilirkişi olarak ziraat mühendisine inceleme yaptırılıp, taşınmazların zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu yolda rapor alınmalı; komşu parsellerin tutanak ve dayanakları getirtilip uygulanarak, bu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; varsa, zilyetlik tanıkları taşınmaz başında dinlenmeli; zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl süreyle ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; tesbit tarihine kadar gerçek kişi yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli, birleştirilen dosya davacısı İ.. B..’ın 126 ada 7 parsel sayılı taşınmazın İ.. B.. ile müştereken tespit ve tesciline dair talepte bulunduğu da dikkate alınarak toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
SONUÇ: 1) Yukarıda bir numaralı bentde gösterilen nedenlerle, davalı Hazinenin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
2) İki numaralı bentde gösterilen nedenlerle, birleşen dosya davacısı İ.. B.., birleştirilen dosya davacısı-davalı İ.. B.., davacı- davalı D.. A.., davalılar M.. S.. A.., H.. A.., Y.. N.., İ.. ve F.. M..’ın dava konusu 126 ada 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 10 ve 12 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde yatıranlara iadesine 23/11/2015 gününde oy birliği ile karar verildi.