YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/10237
KARAR NO : 2015/10326
KARAR TARİHİ : 03.11.2015
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada, … Asliye Hukuk ve … Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ödenmeyen tüketici kredisi taksitleri nedeniyle başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptaline karar verilmesi istemine ilişkindir.
… Asliye Hukuk Mahkemesince, davanın ticari dava olduğu ve mahkemelerinin görev alanına girmediği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından ise, … Adliyesinin … Bölge olduğu ve müstakil tüketici, asliye ticaret ve aile mahkemeleri bulunmadığı, davaya bakma görevinin … Asliye Hukuk Mahkemesine ait olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiştir.
Somut olayda davacı, banka tarafından kullandırılan tüketici kredisinin, taksitlerinin vadesinde ödenmemesi nedeniyle başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptaline karar verilmesi istenmiştir.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK hükümleri gereğince, ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemeleri arasında görev ilişkisi bulunmaktadır. Görev kuralları kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her safhasında taraflarca ileri sürülebileceği gibi mahkemece re’sen (kendiliğinden) de gözönüne alınmalıdır.
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun, 24/03/2005 tarih, 188 sayılı kararının II-Müstakil ticaret mahkemesi kurulmamış olan yerlerde başlıklı maddesinde “Müstakil ticaret mahkemesi kurulmamış olan il merkezleri ile ağır ceza mahkemesi bulunan ve bulunmayan (büyük şehir belediye sınırları dışında kalan mülhakatlar da dahil olmak üzere) diğer ilçelerde, ticaret mahkemelerinin görev alanına giren iş ve davalara; o yer asliye hukuk mahkemelerinin eşit olarak bakmalarına” karar verildiği, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun bu karara ek olarak aldığı, 26/03/2014 tarih ve 141 sayılı kararı ile “Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun, 24/03/2005 tarih, 188 sayılı kararının 11, 12 ve 14 üncü maddelerinde yer alan ilke kararlarına ek olarak,” asliye ticaret mahkemelerine ilişkin olarak; 6360 sayılı Kanun’un 1’inci maddesinin ikinci fıkrasında adı geçen büyükşehir belediyelerinin sınırları il mülkî sınırları olarak genişletilmiş ise de, mevcut düzenleme nedeniyle müstakil ticaret mahkemesi bulunan (…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …) büyükşehir belediyeleri sınırına yeni giren ilçeler dâhil edilmeksizin Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 24/03/2005 tarih, 188 sayılı kararının 11/I-B-a maddesinin uygulanmasına devam edilmesine,
(Bu kapsamda 6360 sayılı Kanun öncesi durum korunarak; … ticaret mahkemesinin … merkez ve …, … ticaret mahkemesinin … merkez, …, …, …, …, … ve …, … ticaret mahkemesinin … merkez ve …, … ticaret mahkemesinin … merkez, … ticaret mahkemesinin … merkez, … ve …, … ticaret mahkemesinin … merkez, … ticaret mahkemesinin … merkez, … ticaret mahkemesinin İzmir merkez, …, …, …, …, … ve …, … ticaret mahkemesinin … merkez, …, … ve …, … ticaret mahkemesinin Kayseri merkez, … ticaret mahkemesinin Konya merkez, Mersin ticaret mahkemesinin
… merkez ve … ticaret mahkemesinin … merkez ilçelerindeki görev alanına giren iş ve davalara bakmasına devam etmesine,
Sayılan yerlere bağlı diğer ilçeler yönünden ise ticaret mahkemelerinin görev alanına giren iş ve davalara, o yer asliye hukuk mahkemelerince eşit olarak bakılmasına devam edilmesine)
6360 sayılı Kanunla yeni kurulan ve müstakil ticaret mahkemeleri bulunan (…, …) büyükşehir belediyeleri yönünden Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 24/03/2005 tarih, 188 sayılı kararının 11/I-B-a maddesi uygulanmaksızın 11/I-B-b bendinin uygulanmasına devam edilmesine,
(Bu kapsamda 6360 sayılı Kanun öncesi durum konurarak; Denizli ticaret mahkemesinin … merkez, … ticaret mahkemesinin Trabzon merkez ilçelerindeki görev alanına giren iş ve davalara bakmasına devam etmesine,
Sayılan yerlere bağlı diğer ilçeler ile müstakil ticaret mahkemesi bulunmayan büyükşehirler (…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …) ve ilçeleri yönünden ise ticaret mahkemelerinin görev alanına giren iş ve davalara, o yer asliye hukuk mahkemelerince eşit olarak bakılmasına devam edilmesine)” karar verilmiştir.
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu kararlarında sayılan yerlere bağlı diğer ayrı bir ticaret mahkemesi bulunmayan ilçeler yönünden ise ticaret mahkemelerinin görev alanına giren iş ve davalara, o yer asliye hukuk mahkemelerince eşit olarak bakılmasına devam edileceği ve … ilçesinde ayrı bir ticaret mahkemesi bulunmadığı, anlaşıldığından, uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı, … Asliye Hukuk Mahkemesince, ticaret mahkemesi sıfatı ile bakılıp sonuçlandırılması gerekirken yazılı olduğu biçimde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince … Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 03/11/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.