YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/7500
KARAR NO : 2015/12232
KARAR TARİHİ : 03.12.2015
MAHKEMESİ : Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki kadastro tespitine itiraz davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı … vekili, müdahil davacılar vekili, birleştirilen dosya davacısı vekili, davalılar … ve … tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı … vekili tarafından … Asliye Hukuk Mahkemesinde … ili, … ilçesi, … köyünde bulunan, sınırlarını bildirdiği, tapuda kayıtlı bulunmayan taşınmazlara kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı olarak açtığı tescil davasının yargılaması devam ederken, dava konusu taşınmazların kadastro tespiti yapılarak 117 ada 58, 59 ve 63 ile 152 ada 1 parsel numarası ile kadastro tutanakları düzenlenmiş ve taşınmazların davalı olması sebebiyle 3402 sayılı Kanunun 5. maddesi uyarınca tutanak asılları malik haneleri boş bırakılarak … Kadastro Mahkemesine gönderilmiş, … Asliye Hukuk Mahkemesinde yargılaması devam eden tescil davasında da mahkemece 3402 sayılı Kadastro Kanununun 27. maddesi uyarınca görevsizlik kararı verilerek dosya … Kadastro Mahkemesine gönderilmiş ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 27/3. maddesi uyarınca her iki dosya birleştirilmiştir.
Kadastro çalışmaları sonrasında … tarafından 152 ada 1 ve 117 ada 58 ve 59 sayılı parsellere yönelik açtığı dava kadastro mahkemesinde görülmekte olan asıl dava ile birleştirilmiş, … 117 ada 9, 58 ve 59 sayılı parsellerde hissesi bulunduğu iddiasıyla davaya harçlı katılmıştır. Mahkemece yapılan yargılaması neticesinde, davanın kısmen kabul kısmen reddine, birleşen 2009/32 E. sayılı dosya davacısının davasının kısmen kabul kısmen reddine, müdahil davacı …’in davasının kısmen kabul kısmen reddine, dava konusu … ili, … ilçesi, … köyü 117 ada 63 parsel sayılı taşınmazın fındık bahçesi vasfıyla … adına tapuya kayıt ve tesciline, 152 ada 1 parsel sayılı taşınmazın fındık bahçesi vasfıyla … adına tapuya kayıt ve tesciline, 117 ada 58 parsel sayılı taşınmazın kargir ev ve fındık bahçesi vasfıyla 1/3 payının …, 1/3 payının …, 1/3 payının … adına tapuya kayıt ve tesciline, 117 ada 59 parsel sayılı taşınmazın fındık bahçesi vasfı ile 1/3 payının …, 1/3 payının …, 1/3 payının … adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davacı … vekili, müdahil davacılar vekili, birleştirilen dosya davacısı vekili, davalı … ve … tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tesbitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yörede 04.10.1978 tarihinde ilân edilerek kesinleşen orman kadastrosu bulunmaktadır. Arazi kadastrosu ise 18.11.2008 tarihinde ilân edilmiştir.
İncelenen dosya kapsamına göre, dava davacı … tarafından, davalı … köyü tüzel kişiliğine karşı husumet yöneltilerek açılan Medenî Kanunun 713. maddesi hükmü uyarınca tapusuz taşınmazların tescili davası iken yörede dava devam ederken yapılan kadastro çalışmalarında dava konusu taşınmazlar hakkında malik haneleri açık şekilde kadastro tutanağı düzenlenmesi nedeniyle kadastro tesbitine itiraz davasına dönüşmüştür. 6100 sayılı HMK’nın 50. maddesinde medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medenî hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir.
4721 sayılı TMK’nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
442 sayılı Köy Kanununun 37/7 maddesi uyarınca da köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukukî bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.
Ancak, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1) …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve … illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2) …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve … Büyükşehir Belediyelerinin sınırları il mülki sınırlarıdır.
3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır.
Aynı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; “1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur” hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm Kanunun “Yürürlük” başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Somut olaya gelince; davalı köyün 6360 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri gereğince tüzel kişiliği kaldırılarak mahalle olarak … ilçesinin belediyesine katılması nedeniyle görülmekte olan davada taraf sıfatı kalmadığından, katıldığı ilçe belediyesi ve aynı Kanunla büyükşehir belediyesi sınırları il mülkî sınırları olarak belirlendiğinden … Büyükşehir Belediyesi de taraf olacağından 6360 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince işlem yapılması için kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı … vekili, müdahil davacılar vekili, birleştirilen dosya davacısı vekili, davalılardan … ve …nin temyiz istemlerinin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine 03/12/2015 günü oy birliği ile karar verildi.