YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/3632
KARAR NO : 2014/5938
KARAR TARİHİ : 02.06.2014

MAHKEMESİ : Tunceli Kadastro Mahkemesi
TARİHİ : 10/01/2014
NUMARASI : 2009/8-2014/8

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar Hazine ve Orman Yönetimi ile ferî müdahil V.. Y.. tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Kadastro sırasında K. Köyü … ada 14 parsel sayılı 7907,21 m² yüzölçümündeki taşınmaz, asliye hukuk mahkemesinin 2008/1088 sayılı dosyasında dava konusu olduğundan sözedilerek malik hanesi açık bırakılmak suretiyle tesbit edilmiştir. Asliye Mahkemesinde davacılar A.. A.. ve A.. O.. tarafından Hazine, Orman Yönetimi ve Kocakoç Köyü aleyhine açılmış olan ve M.. G.. ile V.. Y..’in müdahil olduğu tescil davası kadastro mahkemesine devredilmiştir.
Yargılama sırasında mahkemece müdahil V.. Y.. adına tesbit edilerek tesbiti şeklen kesinleşen K. Köyü … ada … parsel sayılı 4190,27 m² yüzölçümündeki taşınmaz davalı olarak kabul edilerek tutanak aslı dosyaya getirtilmiştir.
Kadastro mahkemesince; 138 ada 14 ve 139 ada 1 nolu parsellerin mevcut tesbitlerinin iptali ile, fen bilirkişileri Önder Melekoğlu ve Murat Haritenin 25/12/2013 tarihli raporlarında ve ekli haritalarında (G) harfi ile göstermiş oldukları 315.56 m² kısmın ifraz edilerek 138 ada 14 nolu parsele eklenerek bu parselin 8222,77 m2 olarak davacılar A.. A.. adına 2 hisse A.. O.. adına 1 hisse yazılarak tapuya kayıt ve tesciline,
(E) ve (C) harfleriyle göstermiş oldukları alanın 1846,40 m2 olarak davacılar A.. A.. adına 2 hisse A.. O.. adına 1 hisse yazılarak 138 ada son parsel numarası verilerek adlarına tapuya kayıt ve tesciline,
(A) harfi ile göstermiş oldukları alanın V.. Y.. adına 139 ada 1 parsel numarası ile 2171,74 m2 olarak tapuya kayıt ve tesciline,
(F) ve (B) olarak harflendirilmiş alanın kadastro tutanağında ve haritasında dere olarak gösterilmesine,
06/01/2013 tarihli ek raporlarında (D) harfiyle göstermiş oldukları 1505,52 m²’lik kısmın 138 ada 13 nolu orman parseline eklenerek orman vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalılar Hazine ve Orman Yönetimi ile ferî müdahil V.. Y.. tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tesbitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde orman kadastrosu 3402 sayılı Kanunun 4. maddesi hükmüne göre yapılmıştır.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir.
Mahkemece kadastro paftasında dere olarak gösterilen ve hükme dayanak alınan 25/12/2013 tarihli fen bilirkişi rapor ve krokisinde (G) harfiyle işaretli 315,56 m²’lik bölüm hakkında tescil hükmü kurulmuş ise de 3402 sayılı Kanunun 26/4. maddesi ve H.G.K.’nun 28.11.2007 gün ve 20-909/891 sayılı kararında kabul edilen ilke gözönünde bulundurularak davaya bakma görevinin genel mahkemelere ait olduğu düşünülmemiştir. Görev konusu kamu düzeni ile ilgili olup, davanın her aşamasında mahkemece de kendiliğinden gözetilmesi gerekir. O halde, (G) harfiyle işaretli bölüm yönünden davanın esası incelenmeksizin görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, esas hakkında hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır.
Ayrıca, … ada 1 sayılı parsel içende kalan (E) harfiyle işaretli 113,12 m²’lik bölümün davacılar adına tesciline, aynı parsel içinde (F) harfiyle işaretli 1768,22 m²’lik bölümün paftasında dere olarak gösterilmesine, kadastro paftasında dere olarak gösterilen (D) harfiyle işaretli 1505,52 m²’lik bölümün ise 138 ada 13 parsele eklenmesine karar verilmiştir. Kadastro davalarında çekişmeli taşınmazın tutanak asılının dosya içinde bulunması zorunlu olup … ada 1 sayılı parselin tutanak aslı getirtilmeden karar verilmesi yerinde olmadığı gibi hakkında dava olmayan ve hâkimin re’sen araştırmasını gerektirir bir durum da bulunmayan 197 ada 1 parselin (F) harfiyle işaretli bölüm ile kadastro sırasında dere olarak paftasında gösterilen (D) harfiyle işaretli bölüm hakkında hüküm kurulması da yerinde değildir.
Bunlardan ayrı, çekişmeli … ada 14 sayılı parsel ile … ada 1 sayılı parselin (C) harfiyle işaretli 1733,28 m²’lik bölümü ve 197 ada 1 sayılı parselin (E) harfiyle işaretli 113,12 m²’lik bölümünün davacılar adına, 139 ada 1 sayılı parselin (A) harfiyle işaretli 2171,74 m²’lik bölümünün V.. Y.. adına tesciline, aynı parsel içinde kalan (B) harfiyle işaretli 285,25 m²’lik bölümün ise paftasında dere olarak bırakılmasına karar verilmiş ise de, bu bölümler yönünden yapılan inceleme ve araştırma hükme yeterli değildir. Şöyle ki; hükme dayanak yapılan 26/11/2013 havale tarihli orman bilirkişi raporunda çekişmeli taşınmazların orman içi açıklık niteliğinde olup olmadığı değerlendirilmediği gibi, (B) harfiyle işaretli bölümün dere olarak tescil harici bırakılmasına karar verilmiş olmasına ve taşınmazlar sınırında dere olmasına rağmen taşınmazların niteliği konusunda jeolog bilirkişisinden rapor alınmamış, ziraat bilirkişi raporunda ise çekişmeli taşınmazların uzun zamandır ekilmediği üzerinde kaymak tabakası oluştuğu açıklandıktan sonra taşınmazların tarım arazisi niteliğinde olduğu bildirilerek kendi içinde çelişkiye düşülmüştür.
Eksik inceleme ve kendi içinde çelişkili bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulamaz.
Bu nedenle, öncelikle çekişmeli taşınmazların güneyinde bulanan Ambar Köyü çalışma alanında bulunan taşınmazlara ilişkin kadastro tutanak örnekleri ile dayanakları getirtildikten sonra çekişmeli taşınmazların 6831 sayılı Kanunun 17/2. kapsamında orman içi açıklığı olup olmadığı konusunda orman bilirkişi kurulundan ek rapor alınmalı; orman içi açıklık niteliğinde olmadıkları belirlendiği takdirde bu defa mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, aynı yönteme göre tesbit edilecek taraf tanıkları, tespit bilirkişileri, ziraat ve jeolog bilirkişi ve kadastro fen elemanı huzuruyla yeniden keşif yapılmalı; yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesi, niteliği, varsa zilyetliğin başlangıcı ve sürdürülüş biçimi, zilyetliğin iradi olarak terk edilip edilmediği hakkında ayrıntılı bilgi alınmalı, ziraat bilirkişisinden taşınmazın niteliği, halihazır durumu ve öncesinin ne olduğu, jeolog bilirkişiden ise taşınmazın dere yatağı olup olmadığı ya da dereden kazanılıp kazanılmadığı hususlarında ayrıntılı rapor istenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalılar Hazine ve Orman Yönetimi ile ferî müdahil V.. Y.. temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 02/06/2014 tarihinde oy birliği ile karar verildi.