YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/11077
KARAR NO : 2014/2709
KARAR TARİHİ : 03.03.2014
MAHKEMESİ : Göle Kadastro Mahkemesi
TARİHİ : 09/04/2013
NUMARASI : 2006/1-2013/71
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı M.. D.. ile birleşen dosya davacıları M.., H.. ve T.. O.. tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında K… Köyü 102 ada 1, 106 ada 1 ve 124 ada 2 parsel sayılı taşınmazlar orman niteliğiyle Hazine adına tesbit edilmiştir.
Davacılar M…D… T…, A.. ve Y.. O.., 106 ada 1; H.. O.., 102 ada 1 ve 106 ada 1; M.. O.. ise, 106 ada 1 ve 124 ada 2 sayılı parsellere yönelik kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla ayrı ayrı dava açmışlardır.
Mahkemece dava dosyaları birleştirildikten sonra kesin süre içinde keşif avansı yatırılmamış olması nedeniyle, davacıların davasının reddine, çekişmeli 102 ada 1, 106 ada 1 ve 124 ada 2 parsel sayılı taşınmazların tesbit gibi tesciline, davalı olmayan 102 ada 1, 36, 48 ve 49 sayılı parseller hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, Hıdır Muharrem ve T.. O.. ile davacı M.. D.. tarafından temyiz edilmiştir.
Dava kadastro tesbitine itiraz niteliğindedir.
Yargıcın dava konusu şeyi inceleyerek onun hakkında bütün duygularıyla bilgi edinmesi olarak tanımlanabilen keşif; taşınmazlarla ilgili davalarda, dava konusunun, yerinde görülüp incelenmesi biçiminde gerçekleşir (HMK m. 288 vd.-HUMK m. 363 vd.). Keşfe gidilebilmesi için mahkemenin bu konuda bir ara kararı oluşturması zorunludur. Bu kararda keşif giderlerinin, keşif giderini yatıracak tarafın ve bunun için gerekli önel ve/veya kesin önelin avukatla kendini temsil ettirmeyen taraf keşif istemiş ise, kesin önel içinde giderleri yatırmamanın sonuçlarının açıklıkla anlatılması; tanık dinlenip, bilirkişi incelemesi yapılacak ise, bu hususun ve keşif günü ile saatinin belirtilmesi; bunun doğal sonucu olarak; hâkim, katip ve götürülecekse mübaşir için yol tazminatının (3717 sayılı Kanun m. 2); keşif isteyen taraftan keşif aracını bizzat sağlaması istenemeyeceğinden; mahkeme, yapacağı işe, süresine ve gideceği yere göre gerekli gördüğü aracı kendisi belirleyip, temin edeceğinden, araç için ödenecek para miktarının; keşifte dinlenecek bilirkişi ve tanıkların isimlerinin ve ücretlerinin; bilirkişi ve tanıklarla, gerekiyorsa taraflara keşif gününün haber verilebilmesi için gönderilecek davetiye giderlerinin gösterilmesi yanında; yatırılacak avansın tutarı ile yatıracak tarafın ekonomik gücü, keşif tarihi ve tebligatların ulaşması için geçecek süre gözetilerek keşif gününden önceye rastlayan bir tarihin belirlenmesi ve bunda Tebligat Kanunu ile Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümlerinin gözönünde tutulması zorunludur.
Anılan hususları kapsamayan ve belirlenecek bir miktarın keşif gününe kadar yatırılması biçiminde kurulacak ara kararı ve buna dayalı olarak verilecek önel ve kesin önelin uygulamada (HMK m.324;m.94 – HUMK m.414; m.163 açısından) bir sonuç doğurması olanağı bulunmamaktadır (H.G.K. 26.02.1975 T. 1972/1-1273 E. 1975/258 K; H.G.K. 18.02.1983 t, 1980/1-1284 E. 1983/141 K. H.G.K. 30.12.1992 t. 1992/16-666 E., 1992/769 K.; 20.H.D. 14.12.1992 t, 1992/16198-7040).
Öte yandan, bu koşulların tam olarak yerine getirilmemesi, keşif giderlerine itiraz hakkı olan gider yükümlüsünün bu hakkını kullanmasına da engel oluşturur.
Belirtilen genel hükümler, Kadastro mahkemeleri bakımından 3402 sayılı Kadastro Kanununun 29. maddesi aracılığıyla, aynı Kanunun 36. maddesine göre işlem yapılması hallerinde de aynen uygulanır.
Yukarıda açıklanan Kanun ve yerleşmiş Yargıtay uygulamasına aykırı olarak kurulan ara kararları sonucu verilen önel ve kesin önele dayanılarak, keşif giderlerinin Kanunda öngörülen sürede yatırılmadığından sözedilerek yazılı biçimde hüküm kurulması bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı M.. D.. ve birleşen dosya davacıları H.. O.., M.. O.. ve T.. O..’ın temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer yönlerin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine 03/03/2014 günü oy birliği ile karar verildi.