YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/2600
KARAR NO : 2010/5541
KARAR TARİHİ : 22.04.2010

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasındaki kadastro tespitine itiraz davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı … Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında Soğukpınar Köyü 102 ada 1 ve 2 parsel sayılı sırasıyla 20 hektar 3640,27 m2 ve 148876,23 m2 yüzölçümündeki taşınmazlar, Orman niteliğiyle Hazine adına tesbit edilmiştir. Davacı …, 23.02.2006 tarihli dilekçesiyle, sınırlarını tarif ettiği bölümlerinin tapu kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle adına tescilini istemiştir. Mahkemece davanın KABULÜNE, Soğukpınar Köyü 102 ada 1 sayılı parselin bilirkişiler Göksal … ve … … … tarafından düzenlenen 20.05.2008 tarihli krokide ((B2/2) ile gösterilen 633,44 m2 ve (B22) ile gösterilen 9813,903 m2 bölümün adanın son parsel sayısı ile ve orman niteliğiyle Hazine adına tapuya tesciline, aynı krokide 102 ada 2 sayılı parselin (B2/1) ile gösterilen ve yeşil ile boyanarak gösterilen bölümün tesbit gibi orman niteliğiyle tesbit gibi tesciline karar verilmiş, hüküm davalı … Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, kadastro tespitine itiraz niteliğindedir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde orman sınırları 5304 Sayılı Yasa ile değişik 3402 Sayılı Yasanın 4/3 Maddesi hükmüne göre belirlenmiş, çekişmeli taşınmaz bu işlemde orman olarak sınırlandırılmıştır.
Mahkemece resmi belge niteliğindeki eski tarihli memleket haritası, amenajman planı ve … fotoğrafının uygulanmasına dayalı araştırma, inceleme ve keşif sonucu düzenlenen uzman bilirkişi raporuyla Soğukpınar Köyü 102 ada 1 sayılı parselin bilirkişi krokisinde (B2/2) ile gösterilen 633,44 m2 bölümün ve (B22) ile gösterilen 9813,903 m2 bölümün orman sayılmayan yerlerden olduğu, davacı yararına tapu ve zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğunun belirlendiği gerekçesiyle, bu bölümlere ilişkin davanın kabulüne karar verilmiş, dava konusu edildiği halde aynı köy 102 ada 2 sayılı parsele ilişkin olarak olumlu yada olumsuz bir karar verilmemiş, getirtilen tutanakların, çekişmeli parsellerin kadastro tesbit tutanakları asılları olup olmadığı incelenmemiş, aynı parsele ilişkin başka dava açılıp açılmadığı sorulmamış, çekişmeli parsellerin orman olarak Hazine adına tesbit edildiği, devlet ormanlarının mülkiyetinin Hazineye ait olduğu, davanın Orman Yönetimi ile birlikte Hazine aleyhine de açılması gerektiği düşünülmemiş, çekişmeli parsellerin komşularının tesbit tutanakları getirtilmemiş, dayanılan tapu kaydının başka bir parsele revizyon görüp görmediği araştırılmamış, çekişmeli parselin orman içi açıklığı olup olmadığı üzerinde durulmamıştır.
Soğukpınar Köyü 102 ada 1 ve 2 sayılı parsellerin orman olarak Hazine adına tesbit edildiği, devlet ormanlarının mülkiyetinin Hazineye ait olduğu, davanın Orman Yönetimi ile birlikte Hazine aleyhine de açılması gerektiği düşünülmemiş, parsel Mahkemenin 2006/7, 2006/19, 2006/22, 2006/25 Esas ve 2006/32 Esas numaralı dosyalarında aynı sav ile gerçek kişiler tarafından dava konusu edildiği halde, bu davalar birleştirilmemiş, çekişmeli parselin komşuları olan parsellerin tesbit tutanağı getirtilmemiş, dayanılan tapu kaydının başka bir parsele revizyon görüp görmediği araştırılmamış, çekişmeli parselin orman içi açıklığı olup olmadığı üzerinde durulmamıştır.
Orman sınırlandırılması yapılmayan veya sınırlandırılmanın ilk olarak yapıldığı yerlerde, bir yerin orman niteliğinin ve hukuki durumunun 3116, 4785, 5658, 6831 Sayılı Yasa hükümlerine göre çözümlenmesi gerekir. 3116 Sayılı Yasa ile sadece hangi nitelikteki taşınmazların devlet ormanı sayılacağını göstermiş ve devlet ormanlarının kadastrosunun yapılmasını öngörmüştür. 13.07.1945 tarihinde yürürlüğe giren 4785 Sayılı Yasanın 1. maddesi gereğince 2. maddesinde sayılan istisnalar dışında bütün ormanlar devletleştirilmiş, devletleştirilen ormanlardan bazıları sonradan yürürlüğe giren 5658 Sayılı Yasa ile iadeye tabi tutulmuş ve iadenin koşulları aynı yasada gösterilmiştir.
Devletleştirilen ve iadeye tabi olmayan ormanlara ait tapu kayıtları hukuki değerlerini yitirir. 6831 Sayılı Yasanın 3373 Sayılı Yasa ile değişik 1/F maddesi, öncesi orman olmayan taşınmazlar bakımından söz konusu olabilir.
O halde, Mahkemece öncelikle;
1) Davacı tarafa davalarını Hazineye de yaygınlaştırmaları için olanak verilmeli, davanın yöntemince Hazineye yaygınlaştırılmasından sonra davaya devam edilmeli,
2) Çekişmeli 102 ada 1 ve 2 sayılı parsellerin kadastro tesbit tutanak asıllarının dosyada bulunup bulunmadığı, parsellerin başka dosyalarda davalı olup olmadığı ilgili yönetimden sorularak, dosyadaki kadastro tesbit tutanağı aslı değil ise, tutanak asılları ile başka dosyalarda davalı iseler, ilgili dava dosyaları getirtilmeli, aynı parsele ilişkin olarak açılan derdest davalar birleştirilmeli, aynı parsele ilişkin daha önce verilip kesinleşen kararlar gözetilmeli,
3) Davacı tarafın tutunduğu tapu kaydının revizyon gördüğü dava dışı parsellerin tesbit tutanakları,
4) Bu revizyon parsellerini dıştan çevreleyen komşu parsel ve dayanakları ve çekişmeli parsele ve çekişmeli praselin dava konusu edilen bölümlerine komşu olan tüm kadastro parsellerinin tutanları ve var ise dayanağı olan tapu ve vergi kayıtları ile bu parsellerin kadastro tesbit tutanakları kesinleşmişse, bu yolla oluşan tapu kayıtları, hükmen kesinleşenlerin mahkeme kararlarının onaylı suretleri ve ekli bilirkişi raporları
5) En eski tarihli memleket haritası, en eski tarihli … fotoğrafları ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip dosya keşfe hazırlanmalı,
6) Daha sonra, aynı tapu kaydının revizyon gördüğü parsellere ilişkin derdest davalar birleştirilmeli,
7) Birleştirme olanağı yok ise dosyalardan birisi … dosya seçilerek, önceki bilirkişiler dışında halen … ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman yüksek orman mühendisleri arasından seçilecek üç mühendis ve bir … elemanı aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte;
a) Tutunulan tapu kaydı yeterince yaşlı yerel bilirkişiler vasıtasıyla yöntemince uygulanarak kapsamı belirlenmeli, yerel bilirkişi sözleri komşu parsel kayıtları ile denetlenmeli,
b) Getirtilen en eski tarihli memleket haritası, amenajman planı ve … fotoğrafı ile amenajman planı çekişmeli taşınmaz ile birlikte aynı tapu kaydının uygulandığı revizyon parselleri ve bu parselleri çevreleyen araziye de uygulanmak suretiyle,
c) Çekişmeli parsellerin öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 Sayılı Yasalar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan … kazanma olanağı sağlayan 3402 Sayılı Yasanın 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 Sayılı Yasanın 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yok edilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli;
d) Çekişmeli taşınmaz bölümlerinin orman içi açıklığı olup olmadığı yöntemince belirlenmeli,
e) Parsellerin … yapısı, bitki örtüsü … parseller ile karşılaştırmak ve üzerlerindeki ağaçlar tek tek sayılmak suretiyle taşınmaz üzerinde bulunan ağaçların cinsi, sayısı ve yaşı, taşınmazın hangi bölümlerini hangi yoğunlukta kapladıkları ve kapalılık oranı, hakim ağaç türü, aşılı ağaçların kök yaşı ve aşı yaşı detaylı ve teknik ölçülerde saptanmalı,
f) Keşifte hakim gözetiminde, bir fotoğrafçı bilirkişi vasıtasıyla taşınmazların dört yönden renkli geniş açılı fotoğrafları(hangi fotoğrafın hangi açıdan çekildiği üzerine yazılmak suretiyle), olanak var ise CD üzerine hareketli görüntüleri çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli;
g) Kesinleşmiş orman kadastrosu bulunmadığından, yukarıda değinilen en eski tarihli memleket haritası, amenajman planı ve … fotoğrafları … ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu … parsellerle birlikte ve üzerinde bulunan semboller farklı bir kalemle halka içine alınıp, kenara bir ok çıkarılmak ve anlamı açıklanmak suretiyle, haritalar üzerinde gösterecekleri yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı;
8) Dayanak tapu kaydının tüm revizyonları ile birlikte çekişmeli parselleri kapsayıp kapsamadığı, kapsıyor ise değişebilir nitelikte sınır içerip içermediği, çekişmeli parselin bu sınırları içinde kalıp kalmadığı, kalıyor ise ormandan açma suretiyle edinilip edinilmediği tereddütte yer bırakmayacak biçimde saptanmalı,
9) 6831 sayılı yasanın 1/F maddesinin orman içindeki veya ormana sınır yerler söz konusu olduğunda, tapu kaydı kapsamındaki yerler için uygulama olanağı bulabileceği, bunun için çekişmeli parsellerin tapu kaydı kapsamında kaldığının tereddütte yer bırakmayacak biçimde saptanması gerektiği,
10) 3402 Sayılı Yasa hükümlerine göre yapılan ve bir sayfalık çalışma tutanağı ile ekindeki uygulanabilir nitelikte olmayan haritadan ibaret çalışma, orman kadastro faaliyeti olarak kabul edilemeyeceği gibi, bir an için orman kadastrosu kabul edilse dahi işlem kesinleşmediği düşünülmeli,
11) Yapılan araştırma sonunda çekişmeli parsellerin orman sayılmayan yerlerden veya orman içi açıklı olmadığı ve dayanılan tapu kaydının çekişmeli parseli kapsamadığı saptandığı taktirde bu kez, ziraat uzmanı bilirkişiye inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin devletin hüküm ve tasarrufu altındaki diğer yerlerden olup olmadığı, imar ihyaya konu edilip edilmediği edildi ise tarihi, bitirildiği tarih, kaç yıl ne şekilde zilyet edildiği, bu zilyetliği taşınmazın ekonomik amacına uygun olup olmadığı konularını bilimsel olarak açıklayan rapor alınmalı,
12) çekişmeli taşınmaz bölümülerinin imar ihyaya konu edilip edilmediği, edildi ise tarihi ve imar ihyanın ne zaman bittiği, kaç yıl ne şekilde zilyet edildiği konularında taraf tanıklarının somut olaylara dayalı bilgilerine başvurulmalı,
13) 3402 Sayılı Yasanın 14. maddesindeki kısıtlamaların aşılıp aşılmadığı, tapu sicil müdürlükleri ile mahkemelerin yazı işleri müdürlüklerinden araştırılmalı,
Tüm deliller birlikte değerlendirip, oluşacak sonuç çerçevesinde dava açılan parsellerin her biri hakkında karar verilmelidir.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, bozma gereklerini karşılamayan eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak … biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı … Yönetiminin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine 22.4.2010 günü oybirliği ile karar verildi.