YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/3444
KARAR NO : 2009/4302
KARAR TARİHİ : 16.03.2009
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki orman ve arazi kadastrosuna itiraz davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı … vekili ile dahili davalı Hazine vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı …, 26.11.1970 tarihinde Asliye Hukuk Mahkemesinde açtığı 1970/525 Esas sayılı orman kadastrosuna itiraz davasında, … ve ….., Köylerinde orman sınırları dışında bırakılan yaklaşık 165 adet parsel ile tesbit harici bırakılan bir kısım arazinin orman sınırları içine alınmasını istemiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen 25.05.1982 günlü kararın Hazine tarafından temyizi üzerine, Yargıtay 14. Hukuk Dairesince “husumetin hak sahibi gerçek kişilere yöneltilerek taraf oluşturulması ve bundan sonra işin esası hakkında karar verilmesi” gereğine değinilerek bozulmuş, mahkemece bozmaya uyulduktan sonra, davaya bakmanın kadastro mahkemesinin görevine girdiğinden bahisle görevsizlik kararı verilip, Kadastro Mahkemesine devredilerek 1993/ 10 esasa kaydedilmiştir.
Kadastro Mahkemesince, dava konusu parsellerle ilgili davalar tefrik edilerek ayrı esaslara kaydedilmiştir. Dairece aynı gün incelemesi yapılan ve temyiz edilen davaların konusu taşınmazlardan … Köyü 1443-1446 parseller … ve incir bahçesi niteliği ile 1938/583 nolu vergi kaydı ile yine, … Köyü 1441 parsel incir fidanlığı niteliği ile, 1938 tarih 582 nolu vergi kaydı ile, yine … Köyü 1663 parsel, tarla niteliğiyle 1938 tarih 471 tahrir numaralı vergi kaydı ile … Köyü 1457 parsel ise Ocak 1974 tarih 6 nolu tapu kaydı ile zeytinlik niteliği ile ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanılarak davalılar adlarına tespit etmiş, parsellere ait dosyalarda yapılan yargılama sonucunda, çekişmeli taşınmazlar hakkındaki orman Yönetiminin davasının reddine karar verilmiş, hüküm davacı … vekili tarafından temyiz edilmekle, sırasıyla (Mahkemenin 01.12.2003 gün 34-32 sayılı, Dairenin, 08.03.2005 11539-2399 sayılı) (Mahkemenin 01.12.2003 gün 35-34 sayılı, Dairenin 08.03.2005 gün 11532-2394 sayılı) (Mahkemenin 01.12.2003 gün 156-74, sayılı Dairenin 08.03.2005 gün 11525-2398 sayılı), (Mahkemenin 15.12.2003 gün 76-117 sayılı, Dairenin 08.03.2005 gün 12400-2391 sayılı) (Mahkemenin 01.12.2003 gün 36-35 sayılı, Dairenin 08.03.2005 gün 11495-2395 sayılı) bozma kararlarında özetle; (Mahkemece memleket haritası, amenajman planı ve … fotoğrafları getirtilerek yöntemine uygun olarak yapılan uygulama sonunda taşınmazın orman sayılmayan yerlerden olduğu belirlendiği, ancak, orman kadastrosuna itiraz davası devam ederken 1988 yılında genel arazi kadastrosu yapıldığı, çekişmeli taşınmazın davalı adına tespit edilerek kesinleşmiş ise de, tespit tarihinden önce asliye hukuk mahkemesinde açılan orman kadastrosuna itiraz davası nedeniyle tespitin hukuken kesinleşmediği, genel mahkemede davalı olan parsellerin … hanelerinin açık bırakılmasının zorunlu olduğu, 3402 Sayılı Kadastro Yasasının 30/2. maddesi gereğince bu tür davalarda hakimin resen araştırma yaparak gerçek hak sahibi adına tescile karar vermesi gerektiği, ayrıca, asliye hukuk mahkemesinde yargılama devam ederken Hazine davaya dahil edildiği halde, dosya ayrıldıktan sonra verilen kararda Hazinenin taraf gösterilmediği, vergi kaydının getirtilip uygulanmadığının gözlendiği,bu nedenle, mahkemece Hazineye tebligat yapılıp taraf oluşturulduktan sonra, tespit sırasında uygulanan vergi kaydı ve vergi kaydının revizyon gördüğü parsel tutanakları, komşu parsel tutanak ve dayanak kayıtları getirtilerek keşifle yerine uygulanması, çekişmeli taşınmazın vergi kaydı ve tapu kaydı kapsamında kalıp kalmadığı vergi kaydı ve tapu kaydı sabit sınırlı değilse 3402 Sayılı Yasanın 20/C maddesi gereğince kapsamı miktarına göre belirlenmesi, … elemanı bilirkişiye keşfi izlemeye olanak verecek kroki çizdirilmesi, miktar fazlası yönünden 3402 Sayılı Yasanın 14. maddesindeki koşulları araştırılması, zilyetliğin başlangıç ve sürdürülüş biçimi yönünden tarafların gösterecekleri tanıklar taşınmaz başında dinlenmesi, taşınmazın niteliğinin belirlenmesi için ziraat mühendisi bilirkişiden gerekçeli rapor alınması, ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi) gereğine değinilmiştir.
Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra Orman Yönetiminin sübut bulmayan orman kadastrosuna itiraz davasının reddine, taşınmazın tapu kaydındaki mevcut hukuki durumunun korunmasına, … bilirkisi … Akçaer’in 16.05.2006 ve 04/12/2006 tarihli rapor ve krokisi karar eki sayılarak orman tahdidinin buradaki sınırının 1443, 1446, 1441, 1663 ve 1457 parsel sayılı taşınmazların doğusunda bulunan su arkı ve patika yolun doğu sınırını oluşturan teknik bilirkişinin krokisinde kırmızı renkli kalemle çizilen sınır şeklinde kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı … vekili ile dahili davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, orman ve arazi kadastrosuna itiraz niteliğindedir. Çekişmeli taşınmazın bulunduğu … Köyünde 16.12.1969 tarihinde ilanı yapılıp eldeki dava nedeniyle kesinleşmeyen orman kadastrosu vardır.
Mahkemece bozmaya uyulmasına rağmen bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmiştir. Şöyle ki;davaya konu … Köyü 1443 ve 1446 parsel sayılı taşınmazların kadastro tespit tutanağının dayanağı 1937 tarih 583 sayılı ve 1 hektar 50 ar (15000m2) yüzölçümlü vergi kaydı çekişmeli parselden başka komşu 1442, 1443, 1444, 1445 ve 1446 sayılı parsellere de revizyon görmüştür. Öncesi bir bütün olan 1442, 1443, 1444, 1445 ve 1446 sayılı parsellerin doğusu orman, batısı; … ve kuzeyinin kurudede ile çevrili olduğu, bu durumda dairemizin bozma kararında da belirtildiği üzere, vergi kaydının 3402 Sayılı Yasanın 20/C maddesi gereğince kapsamının miktarına göre belirlenmesi, ayrıca bu parsellerin tutanaklarının … hanesi açık olduğundan 3402 Sayılı Yasanın 30/2 maddesi uyarınca gerçek hak sahibi adına tescili zorunlu olduğu için dayanak vergi kaydının revizyon gördüğü tüm parsellerin birlikte incelenmesi gerekmektedir. Mahkemece değinilen yönlerin göz ardı edilerek eksik inceleme ile sadece dava konusu parsel hakkında uygulama yapılması doğru görülmemiştir.
Bu nedenlerle, dosya kapsamına göre 1444 parsele ilişkin yerel mahkemece daha önce verilen kararların temyiz incelemesi için dairemizde 2007/11979 ve 2007/15711 esaslarda yapılan inceleme sonucu bozma kararı verilmesi üzerine, yerel mahkemede dava dosyalarında davalarının derdest olduğu, ayrıca 583 nolu vergi kaydının revizyonları 1442, 1443, 1444, 1445 ve 1446 sayılı parsellerlerin komşusu,1439, 1440 ve 1441 parsellere de 1937 tarih 582 sayılı vergi kaydının revizyon gördüğü, yine 1937 tarih 471 nolu vergi kaydının 1661, 1662, 1663, 1664, 1665 ve 1666 parsellere revizyon gördüğü, tüm vergi kayıtlarının hudutları değişir nitelikte …, yol ve … okuduğu, bu parsel sayılı taşınmazlara ilişkin yerel mahkemece daha önce verilen kararların temyiz incelemesi için dairemizde yapılan inceleme sonucu aynı nedenle bozma kararı verildiği, 582, 583 ve 471 nolu vergi kaydının revizyon gördüğü bu parsellerin toplu halde bulunduğu gözlenmekle, mahkemece öncelikle, dava konusu parselin tespit dayanağı 583 nolu vergi kaydından revizyon gören parseller hakkında derdest dava bulunup bulunmadığı araştırılıp var ise, 1442, 1443, 1444, 1445 ve 1446 sayılı parsellerler hakkındaki derdest davalar ile yine 582 nolu vergi kaydından revizyon gören 1439, 1440 ve 1441 parseller hakkındaki yine 471 nolu vergi kaydının revizyon gördüğü 1661, 1662, 2663, 1664. 1665 ve 1666 parsellerden derdest olan davaların tümü H.Y.UY.’nın 45. maddesine göre aynı vergi kaydının kapsadığı parseller esas alınarak birleştirilmelidir.
1970 yılında açılan orman kadastrosuna itiraz davasından dolayı, daha sonraki yıllarda yapılan arazi kadastrosunun kesinleşmeyeceği ve bir kısım tutanakların … hanelerinin kapatılmış (tutanaklarının kesinleştirilmiş) olması yasal sonuç doğurmayacağından, o parsellere ait tutanak asılları dosyaya getirtildikten sonra, yine, 1970 yılında açılan orman kadastrosuna itiraz davasına rağmen sadece Hazinenin yada sadece Orman Yönetiminin taraf olması sonucu görülerek kesinleşen davalar var ise, bu davalarda Hazine ve Orman Yönetiminin her ikisinin birlikte taraf olma zorunluluğu (mecburi dava arkadaşlığı) bulunduğundan, sadece birisinin taraf kabul edilerek davanın sonuçlandırılması halinde, davada taraf gösterilmeyen yönetim açısından kesin hüküm oluşturmayacağından,bu tür kesinleşmiş parsel tutanağı var ise, bunlara ait tutanak aslı ve dava dosyaları getirtilip, birleştirilmelidir.
Daha sonra, yeteri kadar harita mühendisi bulunamadığı takdirde … elemanı ve yerel bilirkişiler aracılığıyla 1937 tarih 583 sayılı vergi kaydının revizyon gördüğü 1442, 1443, 1444,
1445 ve 1446 parseller ile 582 nolu vergi kaydının revizyon gördüğü 1439, 1440 ve 1441 parselle, yine 471 nolu vergi kaydının revizyon gördüğğü 1661, 1662, 1663, 1664, 1665 ve 1666 parsellerle ilgili, yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, 583 ve 582 ve 471 sayılı vergi kayıtları 3402 Sayılı Yasanın 20/c,21 ve 32/3 maddeleri hükümleri çerçevesinde, … çayı sabit hudut kabul edilerek, her üç vergi kaydı birbirinin devamı olacak biçimde, zemine uygulanmalı, her üç vergi kaydının da miktarı ile geçerli kapsamı tayin edilmeli, kayıt miktarının kapsamı belirlenirken, bu parsellerden … ve Hazinenin taraf olduğu davalar sonucu 1970 yılında açılan orman kadastrosuna itiraz davası gözönünde bulundurulmaksızın verilen tescil kararı var ise, H.Y.U.Y.’nın 237 maddesi gereğince bu parsel ya da parseller hakkında kesin hüküm bulunduğu gözönüne alınmalı, bilirkişilerden bu şekilde yapılan uygulamayı denetlemeye ve infaza elverişli kroki alınmalı, kayıt miktar fazlasının ormandan açıldığı düşünülerek, kayıt miktar fazlasının, orman olan doğu taraftaki su arkı ve patika yola bitişik olarak ayrılarak, orman olarak Hazine adına tesciline karar verilmelidir. Çekişmeli … Köyü 1457 parsele yalnızca revizyon gören Ocak 1974 tarih 6 numaralı tapu kaydı değişir sınırlı olup, kayıt miktarı 7100 m2 olmasına karşın, kadastro tesbiti 8486 m2 olup, tapu kaydından 1386 m2’lik bir fazlalık olduğu ve bu taşınmazın dahi doğu hududunda eylemli orman bulunduğundan 3402 Sayılı Yasanın 20/A maddesi gereğince belirlenecek kaydın kapsamı olan alan orman yada orman sayılan yerlerden olmadığı takdirde, kayıt miktar fazlasının ormandan açıldığının kabulü zorunludur.
3402 Sayılı Yasanın 30/2. maddesi gereğince kadastro hakiminin tarafların gösterdikleri deliller ile birlikte resen lüzum gördüğü diğer delilleri toplayarak, çekişmeli taşınmazları gerçek hak sahipleri adına pay oranları ve maliklerin baba adı ile birlikte ad ve soyadları yazılması suretiyle, tescil edilmesi zorunlu olduğu gözetilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı … vekili ile dahili davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine 16/03/2009 günü oybirliği ile karar verildi.