YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/15743
KARAR NO : 2009/18002
KARAR TARİHİ : 04.12.2009
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki kadastro tespitine itiraz davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı Hazine tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında, … Köyü 346 ada 5 parsel sayılı 1813,14 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, belgesizden kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanılarak davalı adına tespit edilmiştir. Davacı Hazine, taşınmazın özel kanun gereği kamulaştırılan ve Hazineye ait olan 09.08.1947 tarih 6 sıra ve 21.11.1947 tarih 46 sırada kayıtlı tapu kayıtları kapsamında kaldığı iddiası ile dava açmıştır. Mahkemece davanın reddine ve dava konusu parselin tespit gibi davalı adına tesciline karar verilmiş, hüküm davacı Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Dava kadastro tespitine itirazdır.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tespit tarihinden önce yapılan ve 02.02.2001 tarihinde ilan edilerek kesinleşen orman kadastrosu ve 2/B madde uygulaması bulunmaktadır.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir. Davacı Hazine, taşınmazların çamlık ormanı niteliğinde Ağustos 1947 tarih 6 numaralı tapu kaydı sınırları içinde bulunduğu, … Köyünde bulunan taşınmazların tescili istemiyle kişiler tarafından açılan davaların reddine ilişkin Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/25, 26, 27, 28 sayılı kesinleşen kararları ile tapu kaydı kapsamının belirlendiği iddiasıyla dava açmış, ancak ilgili dava dosyaları ve tapu kayıtları ilk geldileriyle getirtilip uygulanmadan yerel bilirkişi ve tanıkların tapu kaydında okunan Tuzakçam mevkiinin … Köyü sınırları içinde bulunmadığı, sınırlarının da taşınmaza uymadığına ilişkin soyut beyanları gerekçe gösterilerek dava red edilmiştir.
Nevar ki; dosya arasında bulunan ve … ‘ün dava konusu taşınmazın bulunduğu … Köyündeki taşınmazın tescili için açtığı davanın reddine ilişkin Asliye Hukuk Mahkemesinin 31.03.2005 tarih, 2005/25-34 sayılı kesinleşen kararının gerekçesinde … Köyündeki davaya konu taşınmazın orman niteliğinde Hazine adına kayıtlı Ağustos 1947 tarih 6 numaralı tapu kaydı kapsamında bulunduğu belirtilmiştir.
Davacı Hazinenin dayanağı Çamlık Ormanı niteliğinde ve 137 Hektar 8954 m2 yüzölçümündeki tapu kaydı Doğusu: Verindam Çeşmesi, Batısı: Kulakpınarı ve … olup, doğudaki Verenalan Çimenine kadar 4000 metre, Güneyi: … Gediği olup, kuzeydeki çaya kadar 2800 metre sınırlı olduğu ve Mart 333 D. defterinde … … evlatları …, …, ve … adına kayıtlı iken, 4785 Sayılı Yasa gereğince devletleştirme bedeli ödenip devletleştirilerek Hazine adına tapuya tescil edildiği tapu iktisabından anlaşılmaktadır.
O halde; mahkemece, öncelikle Hazinenin dayandığı Ağustos 1947 tarih 6 numaralı ve 4785 Sayılı Yasa gereğince devletleştirme sonucu oluşan tapu kaydının dayanağı evraklar ile haritası ve devletleştirilen Mart 333 D. kayıtlı tapu kaydı ilk oluşumundan itibaren tüm gittileri ile varsa haritası, orman kadastro tutanakları ve haritası, en eski tarihli memleket haritası ile … fotoğrafları ve amenajman planı, 1980-1990 ve sonraki yıllara ait fotogometri yöntemiyle düzenlenen pafta örneği ile memleket haritası ve … fotoğrafları Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/25, 26, 27 ve 28 sayılı dava dosyaları, komşu parsel tutanakları ilgili yerlerden getirtildikten sonra Hazine tarafından aynı iddia ile bir çok davanın açıldığı, bunlardan bir kısmının sonuçlandırılıp temyiz incelemesi için daireye gönderildiği, bir kısmının ise halen devam ettiği anlaşıldığından, dava ve usül ekonomisi bakımından bu dava dosyalarından birisi klavuz dosya seçilerek tapu kaydındaki sınırları ve memleket haritasındaki mevkii ve sınırları bilecek ve bu davalar ile ilgisi olmayan olabildiğince yaşlı ve yansız yerel bilirkişiler tespit edilmeli, gerektiğinde tapu kayıtlarının bilinmeyen sınırlarında yardımcı olacak ve zilyetlik konusunda bilgi verecek tanık isimleri taraflardan istenmeli, önceki keşiflere katılmamış bir orman yüksek mühendisi, bir ziraat mühendisi ve … elemanı aracılığıyla yeniden yapılacak keşifte Hazinenin dayanağı Ağustos 1947 tarih 6 numaralı tapu kaydı varsa dayanağı harita ve diğer belgeler yerel bilirkişiler aracılığıyla zemine uygulanmalı, bilinmeyen sınırlar konusunda tarafların göstereceği tanıklar dinlenmeli, tapu kaydında yazılı mevkii ve sınırlar dava konusu taşınmazın bulunduğu … Köyü ile komşu köy sınırlarına ilişkin kayıtlar uygulanmak ve memleket haritasından faydalanmak suretiyle belirlenerek eski tarihli (orjinal renkli) memleket haritası üzerinde gösterilmeli, dosyaya getirtilecek Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/25, 26, 27, 28 sayılı dava dosyalarındaki gerekçeler ve tapu kaydı uygulmasına ilişkin bilirkişi raporları değerlendirilmeli, yukarıda değinilen resmi belgeler çekişmeli taşınmaz ile birlikte … araziye de uygulanmak suretiyle dava konusu edilen taşınmazların bu belgelerde ne şekilde nitelendirildikleri 3116, 4785 ve 5658 Sayılı Yasalar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ormandan … kazanma olanağı sağlayan 3402 Sayılı Yasanın 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 Sayılı Yasanın 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yok edilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; … yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; … ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulanacak orman kadastro haritası ile irtibatlı, uyuşmazlık konusu taşınmazların konumunu gösteren orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine ablike edilmek suretiyle, aynı yörede dava konusu edilen taşınmazların konumunu … taşınmazlarla birlikte haritalar üzerinde bir arada gösterecekleri ayrı renklerle işaretli ve bilirkişilerin onayını taşıyan, duraksamaya yer vermeyecek nitelikte ayrı renkli kalemlerle işaretli kroki düzenlettirilmeli, Hazineye ait Ağustos 1947 tarih 6 nolu tapu kaydı ve dayanağı devletleştirme evrakı ve haritası içinde kalmayan ve eski tarihli haritalarda ve orman kadastrosunda orman sayılmayan alan olarak nitelenen ancak orman içi açıklığı olan bölümler varsa bu yerler kesinleşen orman kadastrosu sınırları dışında kalsa bile 6831 Sayılı Yasanın 17/2. maddesi gereğince zilyetlikle kazanılamayacağı, yine taşınmaz tapu kaydı kapsamı ve kesinleşen orman kadastro sınırları dışında olsa dahi eski tarihli memleket haritasında orman sayılan yerlerden olduğu belirlendiği takdirde orman niteliğini koruduğu sıradaki zilyetliğe değer verilemeyeceği düşünülerek bu bölümler düzenlenecek haritada gösterilmeli, bilirkişilere orman kadastro haritasını, memleket haritası ve amenajman planlarının uygulamasını gösteren, krokilerin ölçekleri denkleştirilmek suretiyle birbiri üzerine aplike edilerek tüm uygulamayı bir arada gösteren ayrı renkli kalemlerle işaretli, bilimsel verileri bulunan ayrıntılı kroki düzenlettirilmeli, bu rapor ve krokilerin onanmış örnekleri aynı yerde, aynı sav ve savunmaya dayalı olarak görülmekte olan dava dosyaları içine konulmalı, keşif giderleri, raporların içine konulduğu dosyalara pay edilmelidir.
Yukarıda belirtilen araştırma ve inceleme sonucu taşınmazların tapu kaydı kapsamı ile kesinleşen orman kadastro sınırları dışında kaldığı, eski tarihli memleket haritasında orman sayılmayan yerlerden olduğunun anlaşılması halinde bu kez her bir taşınmaza ilişkin zilyetlik yolu ile kazanma koşullarının araştırılması gerekir. Bu nedenle, 1980-1990’lı yıllar ve sonraki yıllara ait aktüel durumu gösteren memleket haritası ve … fotoğraflarında ve fotogometri yöntemiyle düzenlenen kadastro paftalarında taşınmazın kullanıldığına dair belirtilerin bulunup bulunmadığı saptanmalı, yapılacak keşifte … uzmanı bilirkişi olarak ziraat mühendisine inceleme yaptırılıp, zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi olup olmadığı ve 1980 – 1990 yıllarında taşınmazın kullanılıp kullanılmadığı özel aletlerle belirlenip, bu yolda rapor alınmalı; yerel bilirkişi ve zilyetlik tanıkları taşınmaz başında dinlenmeli; zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl, ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; tesbit tarihine kadar davacı yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; 3402 Sayılı Yasanın 14. maddesi uyarınca, davacı yanında, murisler yönünden de tapu sicil ve kadastro müdürlükleri ile mahkeme yazı işleri müdürlüğünden araştırma yapılıp, aynı yasanın 03.07.2005 gün 5403 Sayılı … Koruma ve Arazi Kullanma Yasası ile değiştirilen 14/2. maddesi gereğince … ve susuz olarak kazanılmış … miktarı belirlenip, yasanın getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanmalı, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı Hazinenin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 04.12.2009 günü oybirliği ile karar verildi.