YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/10069
KARAR NO : 2009/13644
KARAR TARİHİ : 30.09.2009
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu kaydının beyanlar hanesine konulan 2/B şerhinin silinmesi davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı … tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
1977 yılında yapılan arazi kadastrosu sırasında 1840 ada 8 parsel sayılı 13.997 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, Haziran 1947 tarih 3 sıra nolu tapu kaydı uygulanarak … … … adlarına tesbit edilmiştir. İtirazı kadastro komisyonunca reddedilen Hazinenin açtığı dava sonucu, …Asliye Hukuk Mahkemesinin 1978/99-233 sayılı kararı ile çekişmeli taşınmazın da içinde bulunduğu …Devlet ormanının 1940 yılında yapılıp kesinleşen tahdit içinde olduğu, 19 nolu kadastro komisyonunca 1744 Sayılı Yasanın 2. madde uygulaması ile orman rejimi dışına çıkarıldığı ve bu işlemin kesinleştiği, kadastro tespit tarihinden sonra Orman Bakanlığı’nın 08.05.1978 günlü oluru ile 19 nolu orman kadastro komisyonunca 1744 Sayılı Yasaya göre yapılan 2. madde çalışmaları iptal edildiğinden dikkate alınmadığı, 2. madde ile çıkan yerlerin tapu sahiplerine döneceği, çekişmeli taşınmazın hiçbir zaman orman olmadığı, itiraz edilmediğinden orman sınırları içinde kaldığı, kaldı ki Hazinenin orman iddia ve davalarında taraf olamayacağı, dava ehliyeti bulunmadığı gerekçeleri ile Hazine tarafından açılan davanın reddine, kadastro komisyon kararının onaylanmasına karar verilmiş, Yargıtay 14. Hukuk Dairesince onanarak 11.01.1979 tarihinde kesinleşmiştir. 1840 ada 8 parsel ifraz üzerine 1840 ada 209 ve dava dışı parsellere ayrılmıştır.1840 ada 209 parsel sayılı 518 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, arsa niteliği ile … adına tapuda kayıtlı olup 22.05.1995 tarihinde beyanlar hanesine “6831 Sayılı Yasanın 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkarılmıştır” şerhi yazılmıştır. Davacı …,…. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1978/99-233 sayılı ve….Asliye Hukuk Mahkemesinin 1998/225 ve 227 esas sayılı dava dosyalarına tutunarak tapuda satın alma yoluyla adına kayıtlı olan 1840 ada 209 parsel sayılı taşınmazın beyanlar hanesine konulan 2/B şerhinin silinmesi istemiyle dava açmıştır. Hazine 22.06.2006 tarihinde; çekişmeli taşınmazın orman tahdit haritası içinde iken 6831 Sayılı Yasanın 2/B madde uygulaması ile Hazine adına orman rejimi dışına çıkarıldığı, tapu kaydının iptal edilerek Hazine adına tapuya tescili istemiyle Ümraniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2006/381 esas sayılı davayı açmıştır. Ümraniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi 14.12.2006 gün 2006/381-615 sayılı karar ile dosyanın temyize konu 2005/143 esas sayılı dava dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir. Daha sonra mahkemece Hazine tarafından açılan tapu iptali ve tescil davasının (Ümraniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/381 esas sayılı dosyasının) temyize konu dosyadan ayrılmasına, … tarafından açılan şerhin silinmesi davasının çekişmeli taşınmazın öncesinin orman olduğu, 6831 Sayılı Yasanın 1744 Sayılı Yasa ile değişik 2. maddesi uyarınca Hazine adına orman rejimi dışına çıkarıldığı gerekçesi ile reddine karar verilmiş, hüküm davacı … tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapu kaydının beyanlar hanesine konulan 2/B şerhinin silinmesi davasıdır.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde 1940 yılında 3116 Sayılı Yasa hükümlerine göre yapılıp kesinleşen orman kadastrosu, daha sonra 25.02.1981 tarihinde ilan edilerek kesinleşen 1744 Sayılı Yasanın 2. madde uygulaması vardır.
Dosya içinde bulunan bilgi ve belgelere göre,
1-Çekişmeli taşınmazında içinde bulunduğu Hekimbaşı Çiftliğinin 1940 yılında 3116 Sayılı Yasa hükümlerine göre yapılıp kesinleşen orman tahdidi içinde kaldığı,
2- Hekimbaşı Çiftliğinin 431 Sayılı Yasa uyarınca Maliye Bakanlığının 20.10.1943 gün 3211 /18516 sayılı emirleri üzerine Aralık 943 tarih 2 sıra numaralı tapu ile Hazine adına tescil edildiği,
3- Hekimbaşı Çiftliği hissedarlarından Leman Ünlüsoy tarafından Hazine aleyhine açılan davanın … Asliye Hukuk Mahkemesinin 1944/925-280 sayılı kararıyla kabulüne, Hazine adına yapılan tescilin iptaline ve hazinenin el atmasının önlenmesine karar verildiği, Yargıtay 1. Hukuk Dairesince onanarak 4.5.1945 tarihinde kesinleştiği ve bu karar uyarınca Aralık 945 tarih 1 sıra numaralı tapu ile Leman Ünlüsoy ve diğer paydaşları adlarına tescil edildiği ,
4- Hekimbaşı Çiftliği hissedarlarından Leman ve Tazende tarafından Orman Yönetimi aleyhine açılan davanın … Asliye hukuk Mahkemesinin 1945/50-589 sayılı kararıyla , Hekimbaşı Çiftliğinin özel orman olduğu ve … Asliye Hukuk Mahkemesinin 1944/925-280 sayılı dosyasında Hekimbaşı Çiftliğinin aynının davacılar ile dava dışı kişilere ait olduğunun belirlendiği gerekçesi ile orman yönetiminin elatmasının önlenmesine karar verildiği, ancak bu kararın kesinleşip kesinleşmediğinin belirlenemediği,
5-Hekimbaşı Çiftliğinin orman olan kısımları 1945 yılında 4785 Sayılı Yasa uyarınca devletleştirildiği ve 5.12.1947 gün 59 sıra nolu tapu kaydı ile Uzuntarla, Hekimbaşı ve … Ormanları niteliği ile Hazine adına tescil edildiği,
6-Çekişmeli taşınmazında içinde bulunduğu Hekimbaşı Devlet Ormanının Bakanlar Kurulunun 28.12.1955 gün 4/6403 sayılı kararı ile muhafaza ormanı rejimine alındığı, bu işlem aleyhine Hekimbaşı Çiftliği hissedarları tarafından açılan davanın 1957/289 numara ile reddedildiği,
7- … Sulh Hukuk Mahkemesinin 1.7.1946 gün 1946/503-240 sayılı kararı ile Hekimbaşı Çiftliğinin taksim edilmesi sonucu çekişmeli taşınmazında içinde bulunduğu yerin 14.06.1947 tarih 7 sıra nolu tapu ile … … adına tescil edildiği, 1977 yılında yapılan genel arazi kadastro çalışmaları sırasında … … mirasçıları arasında yapılan paylaşım sonucu bir bölümünün 1840 ada 8 parsel numarası ile … … Ulukuş ve Miktat … Ağaoğlu adlarına tesbit edildikleri,
8- Hazinenin, … … Ulukuş ve Miktat … Ağaoğlu aleyhine açtığı kadastro tesbtine itiraz davasının, … 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 1978/99-233 sayılı kararı ile reddedildiği ve Yargıtay denetiminden geçerek 11.1.1979 tarihinde kesinleştiği,
9- 19 nolu orman kadastro komisyonunca 15.10.1976 tarihinde ilan edilen 1744 Sayılı Yasanın 2. madde uygulaması ile çekişmeli taşınmazında içinde bulunduğu alanın tapu malikleri adlarına orman sınırları dışına çıkarıldığı,
10- Orman Bakanlığının 8.5.1978 gün 25 sayılı oluru ile 1744 Sayılı Yasanın 2.madde uygulamasının iptal edildiği, … Şekerkaya tarafından iptal işleminin iptali istemiyle açılan davanın Danıştay 8. Dairenin 1978/2025esas -1979/3144 sayılı kararı ile reddedildiği,
11-Muhafaza ormanı sınırlarının 22.12.1980 tarihinde daraltıldığı,
12-25.02.1981 tarihinde ilan edilerek kesinleşen 1744 Sayılı Yasanın 2. madde uygulaması ile çekişmeli taşınmazın içinde bulunduğu alanın PIII poligon numarası ile orman rejimi dışına çıkarıldığı anlaşılmaktadır.
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye ve 1840 ada 8 sayılı kadastro parselinden ifrazen oluşan çekişmeli 1840 ada 209 sayılı parselin de içinde bulunduğu Hekimbaşı Ormanlarında 1940 yılında yapılan orman tahdidinde orman sınırları içinde bulunduğuna, kişilerin itirazı üzerine 1945 yılında Orman Yönetiminin elatmasının önlenmesine karar verilmişse de, 13.07.1945 tarihinde yürürlüğe giren 4785 Sayılı Yasa gereğince devletleştirilerek, 05.12.1947 tarih 59 numara ile devlet ormanı niteliğinde Hazine adına tapuya kayıt edildiği, taşınmazın da içinde bulunduğu Hekimbaşı Ormanlarının Bakanlar Kurulunun 28.12.1955 tarihli kararı ile muhafaza ormanı rejimine alındığı, 26.12.1975 yılında 1744 Sayılı
Yasanın 2. maddesi uygulaması ile tapu sahibi kişiler adına orman sınırları dışına çıkartılmış ise de, muhafaza ormanlarında 2. madde uygulaması işlemi yapılamayacağından, Orman Bakanlığının 08.05.1978 günlü oluru ile 1744 Sayılı Yasaya göre yapılan çalışmaların iptal edilmesi üzerine dava dışı … Şekerkaya tarafından açılan davanın Danıştay Sekizinci Dairesinin 25.10.1979 tarih, 1978/2025-3144 sayılı kararı ile reddedildiği, daha sonra muhafaza ormanları daraltılarak 25.02.1981 tarihinde ilan edilen 1744 Sayılı Yasanın 2. maddesi ile Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığına, 1840 ada 8 parselin kadastro tespitine itiraza ilişkin Hazinenin açtığı davanın reddine ilişkin 14. Hukuk Dairesinin kararı ile kesinleşen Asliye Hukuk Mahkemesinin 1978/99-233 sayılı kararında Bakanlık oluru ile iptal edilen 1744 Sayılı Yasanın 2. madde uygulamasına değer verildiğine, bu nedenle anılan kararın kesin hüküm oluşturmayacağına, esasen 1744 Sayılı Yasa uygulaması ile orman sınırları dışına çıkarılan yerler bakımından, gerçek kişilerin dava açmakta hukuki yararının kabul edilebilmesi için, çıkarma işleminin ya bu gerçek kişiler lehine yapılmış olması veya 4785 ve 5658 Sayılı Yasalar karşısında geçerliliğini koruyan tapu kaydına dayanılması gerekeceğine ve davacıların tutunduğu tapu kaydının 4785 Sayılı Yasa ile devletleştirildiğine ve 5658 Sayılı Yasaya göre de, iade hükümlerine tabi olmadığına göre, hukuki değerini yitiren bir tapu olup, 1744 Sayılı Yasanın 2. madde uygulamasında kişiler yararına herhangi bir hukuki sonuç doğurmayacağına, kaldı ki, sınırlaması itirazsız kesinleşmiş bir tapulu arazi de olmadığına, Hazinenin açtığı tapu iptali ve tescil davasında, kişinin açtığı şerhin silinmesi davasının sonucu göz önünde bulundurulacağına, davacı kişi taşınmazı satın almışsa sebepsiz zenginleşme kurallarına göre bu yeri kendisine satan kişi ya da kişilerden satış bedelini geri alabileceğine göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine 30/09/2009 gününde oybirliği ile karar verildi.