YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2008/14971
KARAR NO : 2009/1892
KARAR TARİHİ : 10.02.2009
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki kadastro tespitine itiraz davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı … Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında, …. Köyü 101 ada 49 parsel sayılı 14770.72 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, zeytinlik niteliği ile belgesizden kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı adına tespit edilmiş; Orman Yönetimi, orman olduğu iddiasıyla dava açmış, mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve çekişmeli taşınmazın bilirkişi krokisinde (A) harfi ile gösterilen 394.96 m2’lik bölümünün orman niteliği ile Hazine, (B) harfi ile gösterilen 14375.76 m2’lik bölümünün tespit gibi davalı adına tapuya tesciline karar verilmiş, hükmün davacı … Yönetimi tarafından temyizi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 18/04/2006 gün ve 2005/15037-2006/5258 sayılı kararı ile bozulmuştur. Hükmüne uyulan bozma kararında “çekişmeli parselin bulunduğu yerde 1965 yılında orman kadastrosu ve 1978, 1986 yıllarında aplikasyon 2. madde ve 2/B madde uygulamalarının yapılıp kesinleştiği, arazi kadastrosunun ise 2002-2004 yılları arasında yapıldığının anlaşıldığı, ilk orman kadastrosuna ait çalışma tutanakları getirtilmişse de aplikasyon ve 2/B uygulaması ile ilgili çalışmaya ait tutanakların getirtilmediği, aplikasyon işleminin … bir kadastro işlemi olmayıp, kesinleşen orman kadastrosunda yazılı orman sınır noktalarının yenilenmesi, başka anlatımla güncelleştirilmesinden ibaret olduğu, eski tarihli … fotoğraflarındaki orman varlığı esas alınarak yapılan 1965 yılı orman kadastro tutanaklarında bazı orman sınır noktalarının sabit tepelerde bulunan nirengi noktalarına, bazılarının … ve yolların kesiştiği yerlere, bazılarının sabit kayalara, bazılarının mezarlık kenarına, bazılarının özel kişilere ait tarlaların kenarına konduğu ve bu yerlerde bulunan kişilere ait tarlaların o tarihteki sınırlarının takip edilerek orman sınırlarının belirlendiği, orman kadastrosu ve aplikasyon işleminin kesinleşmesinden yıllar sonra bu yerde arazi kadastrosunun yapıldığı ve orman kadastro tutanaklarında ismi yazılı kişi tarlalarının o kişi ya da mirasçısı veya o kişiden satın alan kişiler adına tespit edildiğinin anlaşıldığı, orman bilirkişisince orman kadastrosu ve aplikasyon tutanakları gerektiği gibi uygulanıp, denetlenmeden haritalar uygulanmak suretiyle çekişmeli parselin konumu gösterilmişse de, yapılan uygulamanın 1965 orman kadastro haritasına dahi uygun olmadığı, orman kadastro haritasında çoğunlukla yuvarlak hatlarla gösterilen sınırların bilirkişilerce düz ve keskin hatlarla gösterildiği ya da tam tersinin yapıldığı, orman kadastro harita ve tutanakları ile aplikasyon harita ve tutanaklarının birbiri ile çelişmesi halinde orman kadastro haritası ve aplikasyon haritalarına değil, ilk orman kadastrosuna ait tutanaklarda tarif edilen orman sınır noktaları ve tutanaklarda yazılı sınırlara değer verilerek orman sınırlarının belirlenmesinin gerektiği, birbirine yakın olan ve aynı orman tahdit sınır hattını ilgilendiren bir çok parselin aynı iddia ile dava konusu edildiği, bu konuda mahkemede pek çok dava dosyası bulunduğu anlaşıldığından, birbirine komşu ya da yakın komşu olan parsellere ait dava dosyaları gruplandırılarak bu dava dosyalarının birinde 1965 orman kadastrosunun yapımında esas alınan orman tahdit sınır nokta ve hatlarının işlenmiş olduğu, … fotoğrafları ile memleket haritalarının renkli örnekleri ile aplikasyon harita ve tutanakları Orman Yönetiminden getirtildikten sonra, serbest orman yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir orman yüksek mühendisi ve bir harita mühendisi aracılığıyla yeniden yapılacak keşifte 1965 yılı orman kadastro tutanaklarında, keza daha sonra yapılan aplikasyon tutanaklarında sözü edilen tepelerdeki nirengi noktaları, … ve yolların kesişme noktaları, mevki isimleri, bu tutanaklarda tarif edilen kişilere ait tarlaların o tarihteki sınırları ve bu tarlaların birleştiği köşe noktalarının yerel bilirkişi aracılığıyla saptanması ve tutanakta isimleri yazılı kişilere ait tarlaların arazi kadastrosunda kim ya da kimler adına, kaç numaralı parsel olarak tespit edildiği de belirlenerek, o parsellere ait tutanak örnekleri getirtilip uygulanarak orman sınır noktalarının kesin yeri bulunarak kadastro paftası üzerine işaretlenmesi, bu belgelerle bilirkişi sözlerinin de denetlenmesi; 1965 yılına ait orman kadastrosu ile daha sonra yapılan aplikasyon, 2. madde ve 2/B madde uygulamalarına ilişkin harita ve tutanaklar ile arazi kadastro paftaları 6831 Sayılı Yasa hükümlerine göre yapılacak orman kadastrosu ve aynı yasanın 2/B madde uygulaması hakkındaki yönetmelik ve bu yönetmeliğin 54. maddesine göre çıkarılan Teknik İzahnamede tarif edilen yöntemle değişik açı ve uzaklıktaki en az 15-20 adet orman sınır noktasını gösterir şekilde çekişmeli parsele ve bu parselin geniş çevresine uygulanması; zeminde bulunmayan orman sınır noktalarının bulunanlardan hareketle tutanak ve haritalarda yazılı mevkii, yer, kişi ismi ile açı ve mesafelere göre birer birer bulunup yerlerinin arazi kadastro paftası üzerinde işaretlenmesi; uygulamalarda 1965 yılında orman kadastrosunun tutanak ve haritalarının düzenlenmesinde kullanılan … fotoğrafları ile memleket haritalarından da yararlanılması; böylece çekişmeli parselin konumunun 1965 yılı orman kadastro harita ve tutanakları ile aplikasyon, 2. madde ve 2/B madde uygulaması harita ve tutanaklarına göre belirlenmesi; bu haritalar aynı ölçekte birleştirilerek her bir uygulamanın (orman kadastrosu ile aplikasyon, 2. madde ve 2/B uygulamaları) farklı renkte kalemlerle gösterilmesi, aynı ya da yakın hatlarda bulunan dava konusu parseller, aynı harita üzerine işlenerek bilirkişilerden müşterek imzalı rapor ve krokinin alınması, ilk orman kadastro harita ve tutanaklarının, aplikasyon, 2/B madde harita ve tutanakları ile çelişkili olduğunun belirlenmesi halinde, tutanakların düzenlenmesinde esas alınan … fotoğrafları ve memleket haritası ile desteklenen ilk orman kadastro tutanaklarındaki sınırlara değer verilmesi” gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne ve çekişmeli taşınmazın bilirkişi krokisinde (A) harfi ile gösterilen 394.96 m2’lik bölümünün orman niteliği ile Hazine, (B) harfi ile gösterilen 14375.76 m2’lik bölümünün tespit gibi davalı adına tapuya tesciline karar verilmiş; bu karar davacı … Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tespit tarihinden önce 08.12.1965 tarihinde ilan edilerek kesinleşen orman kadastrosu bulunmaktadır. Daha sonra 1978 yılında ilk tahdidin aplikasyonu ve 1744 Sayılı Yasa ile değişik 2. madde uygulaması yapılmış, 21/08/1979 tarihinde ilan edilmiş; 1986 yılında ise evvelce sınırlaması yapılmış ormanlarda 3302 Sayılı Yasa ile değişik 2/B madde uygulaması ile herhangi bir şekilde orman sınırları dışında kalmış ormanların kadastrosu yapılmış, bu uygulama da 23/12/1987 tarihinde ilan edilerek kesinleşmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyularak çekişmeli taşınmazın tamamının kesinleşen orman kadastro sınırları dışında ve orman sayılmayan yerlerden olduğunu bildiren bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulmuşsa da yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli ve elverişli olmadığı gibi mevcut delillerin değerlendirilmesinde de hataya düşülmüştür. Dosya arasında bulunan orman kadastro tutanak ve haritalarının incelenmesinden, ilk orman kadastrosunun 1965 yılında seri usulle ve yöreye ait … fotoğraflarından yararlanılmak suretiyle yapıldığı anlaşılmaktadır. Bilirkişilerin açıkladığı ve mahkemenin de kabulünde olduğu üzere, bu yöntemle yapılan orman kadastrosunda orman tahdit nokta ve hatları … fotoğraflarına işlenmekte ve detay tarifleri günlük olarak düzenlenen tutanaklara yazılmaktadır. Arazi çalışmaları bitirildikten sonra … fotoğrafları stereomikrometre – SGM4 aletiyle değerlendirilip orman sınır nokta ve hatları 1/10 000 ölçekli haritalar üzerine aktarılarak orman tahdit haritaları oluşturulmaktadır. Bilirkişi raporuna eklenmiş olan ve orman kadastro komisyonunca yapılan çalışmalarda kullanılan … fotoğrafının incelenmesinde ilgili fotoğraf üzerinde 347 – 348 – 349 – 350 – 351 – 352 – 353 – 354 numaralı orman sınır noktalarının işaretlendiği, ve bu noktaları birleştiren orman sınır hattının da fotoğraf üzerine işlendiği; ancak daha sonra haritası hazırlanırken bu hatlara uyulmadığı, yoğun orman görüntüsündeki bir kısım yerlerin orman sınırları dışında bırakıldığı görülmektedir. Bu durum, orman kadastro haritalarının doğruluğu ve gerçek durumu yansıtıp yansıtmadığı hakkında duraksama yaratmaktadır.
2 Eylül 1986 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6831 Sayılı Orman Yasasına Göre Orman Kadastrosu ve Aynı Yasanın 2/B Maddesinin uygulanması Hakkındaki Yönetmeliğin 54. maddesi uyarınca hazırlanan Orman Kadastrosu Teknik İzahnamesinin 49. maddesinde yazılı “orman sınır noktası ve hatların uygulanmasında tutanaklardan, orman kadastro haritasından, … fotoğraflarından, varsa ölçü karnelerinden, nirengi, poligon, röper noktalarından yararlanılır. Sınırlama tutanakları ile orman kadastro haritaları arasında çekişme olduğunda ölçü değerleri ve tutanaktaki ifadeler arazinin durumuna göre incelenir, hangisi daha çok uyum gösteriyorsa ve gerçek duruma uygun ise o esas alınır.” hükmü ile 15.07.2004 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Orman Kadastrosunun Uygulanması Hakkında Yönetmeliğin “Teknik İşler” başlıklı Dokuzuncu Bölümde yazılı esaslar birlikte değerlendirildiğinde orman kadastrosuna esas alınan … fotoğrafları ile memleket haritaları ile desteklenen orman kadastro tutanaklarındaki anlatımlara değer verilerek uyuşmazlığın çözülmesi gerekir. Tutanaktaki anlatımlardan orman sınır hattının kişilere ait … alanları ile ormanın o günkü doğal sınırlarının esas alınarak OTS hatlarının belirlendiği anlaşılmaktadır. Bu sınırın belirlenmesinde en doğru yol gösterici ise yine o tarihteki … fotoğrafına yansıyan orman ve … alanlarının görüntüleridir. Orman kadastro komisyonunca kullanılan ve 347- 348- 349- 350- 351- 352- 353- 354 numaralı orman sınır noktalarının işlenmiş olduğu … fotoğrafında dava konusu Türkevleri Köyü 101 ada 50 sayılı parselin güneyde bir bölümünün orman örtüsü ile kaplı olduğu, gözlenmektedir. Yukarıda izah edilen tüm bu olgular yanında 6831 Sayılı Yasanın 7. maddesini değiştiren 4999 Sayılı Yasanın 3. maddesindeki “…….. evvelce
-4-
2008/14971 – 2009/1892
sınırlaması yapılmış olup da herhangi bir nedenle orman sınırları dışında kalmış ormanların…………. orman kadastrosu ve bu ormanların içinde ve bitişiğinde bulunan her çeşit taşınmaz malların ormanlarla müşterek sınırlarının tayini ve tespiti ile 2 nci madde uygulamaları ile ilgili olarak kadastrosu kesinleşmiş yerlerde tespit edilen fennî hataların düzeltilmesi işleri orman kadastro komisyonları tarafından yapılır.” hüküm ile 02/09/1086 gün ve 192095 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6831 Sayılı Orman Kanununa Göre Orman Kadastrosu ve Aynı Kanunun 2/B Maddesinin Uygulanması Hakkında Yönetmelik ve bu yönetmelikdeki hükümlere paralel hükümler getiren 15/07/2004 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Orman Kadastrosunun Uygulanması Hakkında Yönetmeliğin 26/h maddesindeki ” Herhangi bir nedenle orman sınırları dışında kalmış ormanlar” ve (j) fıkrasında orman ve … muhafaza karakteri taşıyan funda ve makilik alanlar orman kadastro komisyonlarınca devlet ormanı olarak sınırlandırılır”. Yine aynı maddenin ikinci fıkrasında, birinci fıkranın (j) bendine göre orman rejimine girmiş olan sahaların herhangi bir şekilde komisyonlarca sınırlama dışı bırakılmış veya orman sayılmamış olması bu yerlerin orman olma vasfını ortadan kaldırmaz” hükümleri gereğince … fotoğrafında gösterilen … alanları ile orman alanlarının sınırının esas alınması, … fotoğrafına göre orman alanı olarak görünen taşınmaz bölümlerinin orman niteliği ile Hazine adına tesciline karar verilmesi gerekir. Bu nedenle; dava dosyasının, hükme esas alınan raporu düzenleyen … ve orman bilirkişilerine verilerek orman kadastrosu sınırlarının belirlenmesinde esas alınan … fotoğraflarında orman alanı olarak gösterilen bölümlerin dava konusu parselden ifraz edilip, infaza elverişli krokisi düzenlettirilerek bu bölümün orman niteliği ile Hazine adına tesciline karar verilmelidir. Değinilen yönler gözetilmeden hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Orman Yönetiminin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine 10/02/2009 günü oybirliği ile karar verildi.