YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2007/16200
KARAR NO : 2007/15327
KARAR TARİHİ : 28.11.2007
MAHKEMESİ :Denizcilik İhtisas)
Taraflar arasındaki taşınmaz hukukuna ilişkin davada İzmir 1. Asliye Ticaret (Denizcilik İhtisas) ile 5. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, 21/05/2004 tarihinde açılan deniz taşıma işinden kaynaklanan tazminat isteminden kaynaklanmaktadır.
6762 Sayılı Türk Ticaret Yasasında görev hususunu düzenleyen 4. maddesine 20.04.2004 tarih 5136 Sayılı Yasa ile eklenen son fıkrada “iş durumunun gerekli kıldığı yerlerde H.S.Y.K.’nun olumlu görüşü ile Adalet Bakanlığınca bu yasanın dördüncü kitabında yeralan deniz hukukuna ilişkin ihtilaflara bakmak ve asliye derecesinde olmak üzere Denizcilik İhtisas Mahkemeleri kurulur. Bu mahkemelerin yargı çevresi H.S.Y.K tarafından belirlenir” hükmü yeralmaktadır.
H.S.Y.K’nın 20.07.2004 gün 370 sayılı kararı ile Türkiye’de sadece İstanbul İlinde Denizcilik İhtisas Mahkemesi kurulup, faaliyete geçtiği anlaşılmaktadır.
H.S.Y.K.’nın 24.03.2005 gün 188 sayılı kararında Denizcilik İhtisas Mahkemesi kurulmayan yerlerde, ticaret mahkemesi bulunması halinde bir ticaret mahkemesi var ise, bu mahkemenin, birden fazla ticaret mahkemesi bulunan yerlerde 1 numaralı ticaret mahkemesinin görevli olacağı hususu karar altına alınmıştır.
T.T.Y.’nın eklenen metinden de anlaşıldığı gibi T.T.Y.’nın 4. kitabında yeralan 816 ila 1263 maddeleri arasında düzenlenen uyuşmazlıkların deniz hukukuna ilişkin olup, kurulması halinde Denizcilik İhtisas Mahkemesinde görülmesi hususu tartışmasızdır.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 142. maddesinde “mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi, yargılama usulleri kanunla düzenlenir” hükmü yer almaktadır.
H.Y.U.Y’nın 1 ve 9. maddelerine göre, görev ve yetki hususunun belirlenmesinde ana kural davanın açıldığı tarihteki durumun esas alınmasıdır. Denizcilik İhtisas Mahkemesinin kuruluş Yasasında zaman bakımından faaliyete geçme gününden önceki uyuşmazlıklara bakacak mahkemelerle ilgili özel bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmakla, görevin belirlenmesinde davanın açıldığı tarihin esas alınması gerekir. Bu husus Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 19.04.2006 gün 2006/11-58 E. 2006/228 K., 22.11.2006 gün 2006/11-720 E.-2006/745 K. Sayılı kararlarında da aynen benimsenmiş olmakla, (H.S.Y.K’nun 24.03.2005 gün 188 sayılı kararından) önce açıldığı anlaşılan davanın ilk açıldığı mahkemede görülüp sonuçlandırılması gerekir.
SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.U.M.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 28/112007 gününde oybirliğiyle karar verildi.