YARGITAY KARARI
DAİRE : 2. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/7417
KARAR NO : 2023/4923
KARAR TARİHİ : 19.10.2023
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/422 E., 2022/782 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm tesisi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 19. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2013/1064 E., 2020/698 K.
Taraflar arasındaki soybağının reddi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı … vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; eşi … ile 1986 tarihinde evlendiklerini, …’nın 2002 yılında vefat ettiğini, eşinin kendisiyle ikinci evliliği olduğunu eşinin önceki evliliğinden …, …, … isimli çocukları olduğunu, daha sonra boşanıp kendisiyle evlendiğini, müteveffa eşinin boşandığı kişinin daha sonra doğan …, …, … ve …’i eşinin üstüne kayıt ettirdiğini, eşinin bu çocukların kendisinin olmadığını bildiği için, eski eşinden boşandığını, ve bu çocukları kabul etmediğini, … isimli davalının, vefat eden eşinin öz kızı olmadığını iddia ederek soybağının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tüm dosya kapsamı ve Adli Tıp Biyoloji İhtisas Dairesi’nin denetime elverişli bilimsel raporu birlikte incelendiğinde nüfus kaydında baba olarak görülen …’nın …ı için biyolojik babalığının reddedildiği gerekçesi ile davanın kabulüne soybağının reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı … vekili, hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğini, Merhum …’nın sağlığında, kendisi ile biyolojik akrabalığının olmadığını bildiği halde kendi özgür iradesi ile nüfus kütüğüne çocuğu olarak kayıt ettirdiğini İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile soybağının reddi davasının 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 286 ncı maddesinde koca veya çocuk tarafından açılacağı, 291 inci maddesinde ise dava açma süresinden önce kocanın ölümü, gaipliğine karar verilmesi, sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi halinde kocanın alt soyu, anası, babası veya baba olduğunu iddia eden kişi kocanın ölümü, gaipliğine karar verilmesi, sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybettiğini öğrenmesinden itibaren bir yıl içinde soybağının reddi davası açabileceğinin düzenlendiği, davalı …’nin, 09.11.1981 tarihinde doğduğu, babası …’nın 28.07.2002 tarihinde vefat ettiği, … ile davalının annesi …’in 1967 tarihinde evlenip 27.01.1984 tarihinde boşandıkları, davalı …’nin nüfusa tescil edildiği 1987 tarihten ölüm tarihi 2002 tarihine kadar … tarafından soybağının reddi davası açılmadığı, davacının dava dilekçesinde …’nın boşandığı kişi …’in …, …, … ve …’i üzerine kayıt ettirdiği, bu çocukların kendisinden olmadığını bildiği için eski eşinden boşandığını ileri sürdüğü, bu halde müteveffa …’nın bu çocuğun kendisinden olmadığını bildiği halde dava açmadığı, 4721 sayılı Kanun’ın 291 inci maddesindeki açıklamalara göre davacının dava açma hakkı bulunmadığı gerekçesi ile istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, davanın kabulü gerektiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, soybağının reddi istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı, davacının aktif dava ehliyetinin olup olmadığı davanın hak düşürücü süre içinde açılıp açılmadığı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun’un 286 ncı, 289 uncu, 291 inci, maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen …, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,19.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.