YARGITAY KARARI
DAİRE : 2. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/6079
KARAR NO : 2023/4514
KARAR TARİHİ : 04.10.2023
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/657 E., 2023/712 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Vakfıkebir Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2022/39 E., 2023/129 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince boşanma davasının kabulüne, tarafların boşanmalarına karar verilmiştir.
Kararın davalı erkek tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun sair istinaf sebepleri incelenmeksizin çekişmeli boşanma davası olarak görülmesi gerektiği gerekçesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ( 6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin, birinci fıkrasının (a) bendinin (6) ıncı alt bendi uyarınca re’sen kaldırılmasına ve mahal mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince kaldırma kararı sonrasında yeniden yapılan yargılamada, boşanma davasının kabulüne, tarafların boşanmalarına ve birleşen velâyetin kaldırılması davasında velâyetin kaldırılmasına karar verilmiştir.
Kararın davalı erkek vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; davanın kabulüne, tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun ( 4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin anneye bırakılmasına, ortak çocuklar için ayrı ayrı aylık 250,00 TL tedbir ve iştirak, kadın için 500,00 TL tedbir ve yoksulluk, 10.000,00 TL maddî ve 10.000,00 manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
2.Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Vakfıkebir Sosyal Hizmetler Müdürlüğünün birleşen dava dilekçesinde; çocuklar 2016 doğumlu … ve 2017 doğumlu … ‘nin anne ve babasından kaynaklı sorunlar nedeniyle risk içerisinde olduklarını, mevcut süreçteki boşanma davası ve çocukların üstün yararı gözetilerek taktir mahkemenin olmakla birlikle çocukların geçiçi velâyetinin 6284 sayılı Kanun’un 5 inci maddesi üçüncü bendine göre anneanne … ‘ya verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek cevap dilekçesinde; asıl ve birleşen davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 22.10.2021 tarihli kararı ile davanın kabulüne tarafların 4721 sayılı Kanunun 166 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin anneye verilmesine, tarafların birbirlerinden her hangi bir mahkeme masrafı talebi olmadığına dair protokol hükmünün aynen onaylanmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davalı erkek vekili tarafından hükmün tamamı yönünden istinaf talebinde bulunulmuştur.
2. Bölge Adliye Mahkemesince yapılan inceleme sonucunda 07.01.2022 tarihli kararı ile davanın çekişmeli boşanma davası olarak görülmesi gerektiğinden bahisle kararının 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (6) ncı altbendi uyarınca re’sen kaldırılmasına ve mahal mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda başlık kısmında tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, tarafların eşit kusurlu olduğundan bahisle asıl davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun’un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına ve velâyete ilişkin birleşen dosya üzerinden hüküm kurulacağından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, birleşen davada ise; davanın velâyetin taraflardan kaldırılmasına ilişkin olduğu, davanın kabulüne, tarafların ortak çocukları … ile … ‘nin velâyetinin kaldırılmasına, çocuklar üzerinde tarafların velâyeti kaldırılmakla çocuklar velâyetsiz kaldığından karar kesinleştiğinde vasi tayini amacı ile Vakfıkebir Sulh Hukuk Mahkemesine ihbarda bulunulmasına, anne ve baba ile çocuklar arasında kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı erkek vekili hükmün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek, her iki dava yönünden de kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre usul ve kanuna uygun olması gerekçesi ile 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince davalı erkeğin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vekili, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek velâyetin kaldırılması yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, açılan boşanma ve birleşen velâyetin kaldırılması davasında; velâyetin kaldırılması için gerekli şartların gerçekleşip gerçekleşmediği ve velâyetin kaldırılmaması halinde çocukların üstün yararı uyarınca velâyetin belirlenmesi noltasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun’un 4 üncü, 335 inci ila 351 inci maddeleri. 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü, 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 3 üncü maddesi. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 12 nci maddesi. Çocuk Haklarının Kullanılmasına dair Avrupa Sözleşmesi 3 üncü ve 6 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen …, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı erkek vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Adli yardımdan yararlanması sebebiyle başlangıçta alınmamış olan aşağıda yazılı karar ve ilam harcı ile temyiz başvuru harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,04.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.