YARGITAY KARARI
DAİRE : 2. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/5938
KARAR NO : 2023/5770
KARAR TARİHİ : 29.11.2023
MAHKEMESİ: Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/416 E., 2023/507 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ: Tutak Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2022/300 E., 2022/115 K.
Taraflar arasındaki çocuğun velâyet sahibi annesinin soyadını kullanmasına izin davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı asılın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı asıl tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; Tutak Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/25 esas, 2018/86 karar sayılı kararı ile davalı ile ortak çocukları olan …’ın velâyetinin kendisine verildiğini, yine ortak çocuğu boşandıkları günden beridir kendisinin bakarak ihtiyaçlarını giderdiğini, davalının çocukları ile ilgilenmediğini, çocuk …’ın ilkokul çağına geldiğini ve 1. Sınıf öğrencisi olduğunu, babasını hiç görmediğini, okul döneminde ise soyadının kendisininkinden farklı olduğunu öğrendiğinde artık sorgulamaya başladığını, yine okulda psikolojik danışman öğretmeni tarafından durumun kendisine izah edilmeye çalışıldığını ancak çocuğun bu durumu reddettiğini, ileri sürerek velâyetinde olan çocuk …’ın “…” olan soyadının kendi soyadı olan “…” olarak değiştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Dava dilekçesinin davalı babaya usulüne uygun tebliğ edilmesine rağmen süresinde cevap dilekçesi sunulmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava dilekçesi, davacı beyanı, tanık beyanları, 07.06.2022 tarihli tutanak, davacıya ait adli sicil kaydı ile nüfus aile kayıt tablosu bir bütün olarak değerlendirildiğinde; çocuk ile anne …’ın ilgilendiği, baba …’ın çocuk ile ilgilenmediği, çocuk …’ın okula başlayınca kendi soyadının annesi …’ın soyadından neden farklı olduğunu sorgulamaya başladığı da nazara alınarak, çocuğun soyadının annenin kızlık soyadıyla değiştirilmesinde çocuğun üstün yararının bulunduğu gerekçesi ile çocuğun soyadının annesinin soyadı olan “…” olarak değiştirilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemece, dinlenen tanıkların davacının yakın akrabası olduğunu ve tanıkların yanlı ve gerçek dışı beyanlarda bulunduklarını, bu sebeple tanık beyanlarının hükme esas alınmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, çocuk …’ın bakımı ve sosyal ekonomik durumun araştırılması için kendisi ile iletişime geçilmediğini, davacı tanığı S. T. ile iletişime geçilerek gerçek dışı ve taraflı beyanlarda bulunulduğunu, çocuk ile görüşmediği ve ilgilenmediği iddialarının gerçek dışı olduğunu, aksine davacının çocuk ile görüşmesini engellediğini ve izin vermediğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ileri sürülen istinaf nedenleri, kamu düzenine ilişkin hususlara, dosyadaki belgelere, taraflarca ileri sürülen ve kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle İlk Derece Mahkemesince delillerin takdirinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı asıl temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı asıl temyiz başvuru dilekçesinde özetle; davacı annenin 12.12.2022 tarihinde yeniden evlendiğini, anne soyadının evlilik soyadı olan Şahiner olduğunu, çocuk ile annenin soyadının yine değiştiğini, sosyal imkanlardan yararlanmasına engel teşkil edeceğini, kendi durumunun çocuğuna bakacak kadar iyi olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, çocuğun velâyet sahibi annesinin soyadını kullanmaya izin verilmesinin çocuğun yüksek yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 10 uncu, 20 nci, 41 inci ve 90 ıncı maddeleri. 11 nolu Protokol ile Değişik İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmeye Ek 7 nolu Protokol’ün 5 inci maddesi. Anayasa Mahkemesi’nin 8.12.2011 tarihli ve 2010/119 Esas, 2011/165 Karar sayılı iptal kararı. 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi ile 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen …, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı asıl tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,29.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.