YARGITAY KARARI
DAİRE : 2. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/4521
KARAR NO : 2023/5049
KARAR TARİHİ : 01.11.2023
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/827 E., 2023/62 K.
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairece, Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının kadın yararına hükmedilen maddî tazminatın miktarı yönünden bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; maddî tazminatın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı her iki taraf vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı- karşı davalı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle tarafların boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin babaya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı- karşı davacı kadın vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle tarafların boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin anneye verilmesine, çocuk için aylık 2.000,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın lehine aylık 3.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, yasal faiziyle birlikte 1.000.000,00 TL maddî ve 500.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 12.07.2018 tarihli ve 2016/806 Esas, 2018/520 Karar sayılı kararıyla; kadının, erkeğe ve annesine hakaret ettiği, erkeğin ise ailesinin müdahalelerine, annesinin kadına hakaretlerine, dışlamalarına sessiz kaldığı, eşinden çok anne babası ile vakit geçirdiği, eşine şiddet uygulayan oğluna karşı gerekli tepkiyi göstermediği, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin ağır, kadının ise az kusurlu olduğu gerekçesiyle, asıl ve karşı davanın kabulüne, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince tarafların boşanmalarına, ortak çocuk Fevziye’nin velâyetinin anneye verilmesine, çocuk ile baba arasında kişisel ilişki kurulmasına, çocuk için aylık 2.000,00 TL iştirak nafakasına, kadın lehine aylık 1.000,00 TL tedbir ve 2.000,00 TL yoksulluk nafakasına, koşulları oluşmadığından kadının manevî tazminat talebinin reddine, yasal koşulları oluştuğundan kadın lehine 40.000,00 TL maddî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde her iki taraf vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı- karşı davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi ve fer’îler yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Davalı- karşı davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi, manevî tazminat talebinin reddi, maddî tazminatın ve nafakaların miktarı yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 15.06.2021 tarihli ve 2018/3501 Esas, 2021/1017 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf itirazlarının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı her iki taraf vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 20.12.2021 tarihli kararı ile; tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında kadın yararına takdir edilen maddî tazminatın az olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesinin maddî tazminata ilişkin esastan ret kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının maddî tazminat yönünden bozulmasına, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerin ise dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre onanmasına karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan İlk Derece Mahkemesince kadın lehine 100.000,00 TL maddî tazminata karar verilmiş, karara karşı süresi içinde her iki taraf vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 27.09.2022 tarihli kararı ile; yeniden kurulan hükmün bozma ilamında belirtilen ilkelere, bozmanın amacına uygun olmayıp, kadın yararına hükmedilen maddî tazminatın az olduğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bozmaya uyan İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadın lehine 280.000,00 TL maddî tazminata karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde her iki taraf vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı- karşı davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; hükmedilen maddî tazminat miktarının fazla ve hakkaniyete aykırı olduğunu ileri sürerek; maddî tazminatın miktarı yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı- karşı davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; erkeğin kusuru ve ekonomik durumu karşısında maddî tazminat miktarının az olduğunu ileri sürerek; maddî tazminatın miktarı yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, karşılıklı boşanma davasında kadın lehine hükmedilen maddî tazminat miktarının dosya kapsamına, hakkaniyete ve bozma ilamının amacına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesi, 174 üncü maddesinin birinci fıkrası; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı- karşı davalı erkek vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Davalı-karşı davacı kadın vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
İlk Derece Mahkemesince bozma ilamına uyulmasına rağmen yeniden kurulan hüküm bozma ilamında belirtilen ilkelere, bozmanın amacına uygun olmayıp, davalı- karşı davacı kadın yararına hükmedilen maddî tazminat yine azdır. 4721 sayılı Kanun`un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile 6098 sayılı Kanun’un 50 ve 51 inci maddesi hükümleri dikkate alınarak davacı karşı davalı kadın yararına daha uygun miktarda maddî tazminat takdiri gerekir. Bu yön gözetilmeden yazılı şekilde hüküm tesisi usûl ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Yukarıda (1.) numaralı paragrafta açıklandığı üzere davacı- karşı davalı erkek vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2.Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının maddî tazminatın miktarı yönünden davalı- karşı davacı kadın yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz eden Aynur’a iadesine,
Aşağıda yazılı temyiz karar harcının temyiz eden Bozan’a yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
01.11.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.