YARGITAY KARARI
DAİRE : 2. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2926
KARAR NO : 2023/5773
KARAR TARİHİ : 29.11.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3036 E., 2023/58 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 3. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/240 E., 2022/686 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince görevsizlik karar verilmiştir. Kararın davacı asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılarak, eksikliklerin giderilmek üzere gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı asılın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı asıl tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; … 3. Aile Mahkemesinde 2020/500 Esas sayılı davada eşinin talebi üzerine aracın satış izni konusunun görüldüğünü, 2013 yılı Şubat ayında … Kia Bayiinden … plaka ile kızı … adına ruhsatlı bir Kia Sportage araç satın aldığını, kızının engelli olması nedeniyle ÖTV ve MTV indiriminden yararlanmak ve aile aracı kullanmak üzere engelli kızı … adına tescil ettirdiğini, okuldaki görevinden dolayı kendi zamanının olmayışı nedeniyle, emniyette, noterlikte işlemlerin takibi için kızının vesayetinin eşine verilmesine rıza göstermesinin de bu araç alımı için olduğunu, eşinin boşanma davası açınca bu araca el koydurduğunu ve şimdi satmak istediğini, oysa aracın kendisi tarafından satın alındığını, tamamen kendisi tarafından ödendiğini, 7 yıla yakın bir süre sadece kendisi tarafından kullanıldığını, Halkbank Çiğli Şubesinden kullandığı öğretmenler günü kredisi ile yeğeni …adına kayıtlı Kia Sephia aracı ve üzerine daha önce biriktirmiş olduğu 5.000,00 TL eklenerek toplamda 43.000,00 TL civarında bir meblağa satın aldığını, belirterek aracın gerçek sahipliğinin belirlenerek kendi adına tesciline izin verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı …yönünden pasif husumet ehliyetinin bulunmadığını, aracın diğer davalı … adına kayıtlı olduğunu, ortak çocuk…’nin bakıma muhtaç olduğunu, velâyeti annesine bırakılan çocuğuna faydalanması için bu aracı aldığını, davacının babalık görevini yerine getirdiğini, hiçbir gerekçe göstermeksizin bu aracın kendi adına tescilinin talebinin hatalı olduğunu,velâyeti altında olsa da davalı … dilediği gibi bu aracı satamayacağı, mahkemenin iznine tabi olduğunun, bu hukuki işlemin bağış kabul edilmesinin gerektiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesi’nin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesi’nin 25.11.2020 tarih ve 2020/642 Esas 2020/533 Karar sayılı kararı ile davacının kısıtlanarak annesinin velâyeti altında bırakılan kızı adına kayıtlı aracın kendisine ait olduğunun tespiti ile adına tescilini talep ettiği, uyuşmazlığın aile hukukundan kaynaklanmadığı, genel hükümlere göre çözümlenmesi gerektiği, görev konusunun kamu düzenine ilişkin olduğu ve yargılamanın her aşamasında resen gözetilmesi gerektiği gerekçesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ve 115 inci maddesinin birinci fıkrasının (2 ) numaralı alt bendi uyarınca Mahkemenin görevsizliğine, süresi içinde başvurulduğunda görevli asliye mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesi’nin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı asıl tümü yönünden istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesi’nin 01.04.2021 tarih ve 2021/694 Esas, 2021/519 Karar sayılı kararı ile kısıtlı olup, annesinin velâyeti altına alınan ortak çocuk adına kayıtlı … plakalı aracın mülkiyet hakkının korunmasına yönelik açılan dava olduğu, tarafların ortak çocuğu …’ün Karşıyaka 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2013/122 Esas, 2013/185 Karar sayılı ilamı ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 405 inci maddesi uyarınca kısıtlandığı, annesi …’ün velâyeti altına alındığı, … plakalı aracın kısıtlı adına 22.02.2013 tarihinde tescil edildiği, araç ile ilgili yapılacak her türlü tasarrufta velâyet hükümlerinin uygulanması gerektiği, uyuşmazlığın çözümünde Aile Mahkemelerinin görevli olduğu, işin esasının incelenmesi gerekirken görevsizlik kararı verilmesinin hatalı olduğu gerekçesi ile kararın kaldırılmasına, işin esasına girilerek sonucu uyarınca bir karar verilmek üzere Mahkemesine gönderme karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesi’nin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı taraf açıkça inanç sözleşmesine dayanmakta olduğu, inanç sözleşmesinin yazılı delille ispatının gerektiği, yazılı delil başlangıcı niteliğinde bir belgenin varlığı halinde ise iddianın tanık beyanları ile de ispatının mümkün olabileceği, davacının araç bedelinin kendisi tarafından ödendiğine dair kredi belgelerini sunulduğu, bu kredinin ne için çekildiği belli olmadığı, araç bedelinin davacı tarafından ödenmiş olduğuna dair bir belge olmadığı, kredi belgelerinin yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı asıl istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu aracı aile aracı olarak kendisinin aldığını, borçlarını ödediğini, araç faturası ve banka kredi belgelerinin dosyada olduğunu, davalı …’un engelli kızı …’un vasiliğini kullanarak aracı satmaya çalıştığını, kendisinin 30.000,00 TL Halk Bankasından kredi çektiğini, eski aracını 8.000,00 TL takasa saydırdığını ve üzerine biriktirdiği 5.000,00 TL’yi nakit ödeyerek dava konusu aracı satın aldığını, İlk Derece Mahkemesinin davanın reddi kararının usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasına yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının iddiasının inançlı işleme dayalı olduğu, bu iddianın 05.02.1947 tarih, 20/6 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca yazılı belge ya da yazılı delil başlangıcı niteliğinde bir belge ile kanıtlanması gerektiği, davacının dayandığı kredi sözleşmesinin tek başına ispata yeterli olmadığı gibi, … Otomotiv A.Ş’ye yazılan yazı cevabı ile satış üzerinden uzun süre geçtiğinden belgelerin imha edildiğinin bildirildiği, Mahkemece ispatlanamayan davanın reddine karar verilmesinin yerinde olduğu gerekçesi ile 6100 sayılı Kanunu’nun birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı asıl temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı asıl temyiz başvuru dilekçesinde özetle; dava konusu aracı aile aracı olarak kendisinin aldığını, borçlarını ödediğini, araç faturası ve banka kredi belgelerinin dosyada olduğunu, davalı …’un engelli kızı …’un vasiliğini kullanarak aracı satmaya çalıştığını, kendisinin 30.000,00 TL Halk Bankasından kredi çektiğini, eski aracını 8.000,00 TL takasa saydırdığını ve üzerine biriktirdiği 5.000,00 TL’yi nakit ödeyerek dava konusu aracı satın aldığını ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kısıtlanarak annesinin velâyeti altında bırakılan ergin çocuk adına alınan aracın gerçek sahibinin davacı baba olup olmadığı ile bu aracın tescilinin davacı adına yapılıp yapılamayacağı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun’un 352 nci ve devamı maddeleri, 405 inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 19 uncu maddesi ile 05.02.1947 tarihli ve 20/6 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı , 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi ile 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen …, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,29.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.