YARGITAY KARARI
DAİRE : 2. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2544
KARAR NO : 2023/5589
KARAR TARİHİ : 23.11.2023
MAHKEMESİ: … Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2670 E., 2022/2282 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: Sındırgı Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2021/119 E., 2022/191 K.
Taraflar arasındaki boşanma ve tedbir nafakası davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince erkeğin boşanma davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer’îlerine karar verilmiştir. Kararın davalı-davacı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılarak kararda belirtilen eksiklikler giderildikten sonra karar verilmek üzere, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda … erkeğin 12.03.2022 tarihinde ölümü üzerine İlk Derece Mahkemesince boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, sağ kalan kadın eşin boşanmaya sebebiyet verecek kusurunun bulunmadığının tespitine ve birleşen tedbir nafakası davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın … erkek mirasçıları vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı … erkek mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1…. erkek vekili dava dilekçesinde; erkeğin önceden açtığı boşanma davasının reddedildiğini, kadının birlik görevlerini yerine getirmediğini, saygısız davrandığını, hakaret ettiğini, eşini yüzüstü bırakıp kendi ailesinin bakımı ile ilgilendiğini, erkeğin bakıcı tutmak zorunda kaldığını, kadının çevreye bakıcıyı kastederek erkek hakkında sadakatsizlik ithamında bulunduğunu iddia ederek; tarafların onur kırıcı davranış sebebiyle boşanmalarına ve erkek yararına 10.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
2…. erkek Sındırgı Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 12.01.2022 tarihli ve 2021/430 Esas, 2022/56 Karar sayılı kararıyla akıl hastalığı sebebiyle kısıtlanmış ve kendisine vasi atanmıştır. … erkek vasisi vekili Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararından sonra 09.03.2022 tarihli duruşmada davayı ıslah ettiklerini ve evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma kararı verilmesini talep ettiklerini bildirmiştir.
3…. erkek Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararından sonra 12.03.2022 tarihinde ölmüş ve mirasçıları boşanma davasına kusur belirlemesi yönünden devam etmişlerdir.
II. CEVAP
1.Davalı-davacı kadın vekili cevap dilekçesinde; erkeğin 20.07.2015 günü kadını ailesinin evine gönderdikten sonra eşyaların bir kısmını alıp evi terk ettiğini, baskı ve fiziksel şiddet uyguladığını, bakıcısı olarak çevreye tanıttığı kişi ile imam nikahı yaptığının Sındırgı’da konuşulduğunu ve bu kişiye ev ve ziynet aldığını iddia ederek; davanın reddini istemiş, boşanmaya karar verilmesi halinde kadın yararına aylık 2.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 50.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-davacı kadın vekili kadının ayrı yaşamakta haklı olduğunu ileri sürerek birleşen tedbir nafakası davası açmış ve kadın yararına aylık 2.000,00 TL nafakaya hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 15.03.2019 tarihli ve 2017/55 Esas, 2019/114 Karar sayılı kararı ile; evlilik birliğinin ortak hayatı sürdürmeleri taraflardan beklenmeyecek derecede temelinden sarsıldığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda tarafların eşit kusurlu oldukları, sadakatsizliği sabit değilse de erkeğe bakan bir kadının olması ve toplum nazarında imam nikahlı yaşadıkları kanaatinin olması sebebiyle erkeğin ve eşinin cinsel sorunları olduğu yönündeki söylemleri nedeniyle kadının kusurlu olduğu gerekçesiyle; davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, tarafların maddî ve manevî tazminat taleplerinin eşit kusur nedeniyle reddine ve kadın yararına aylık 750,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı kadın vekili boşanma davasının kabulü, kusur belirlemesi, reddedilen tazminat talepleri ve nafakaların miktarı yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. Bölge Adliye Mahkemesinin 08.04.2021 tarihli ve 2019/1365 Esas, 2021/549 Karar sayılı kararı ile; … erkeğin onur kırıcı davranış sebebiyle boşanma kararı verilmesini talep etmesine rağmen mahkemenin hukuki nitelemede hata yaparak evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle boşanma kararı vermesinin doğru olmadığı, kararda delillerin ret ve üstün tutma sebeplerinin gösterilmediği, kararın kusur belirlemesi yönünden yeterli gerekçeden yoksun olduğu, birleşen davadaki delillerin toplanmadığı, yargılama yapılmadığı ve hüküm kurulmadığı gerekçesi ile; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve belirtilen eksiklikler giderildikten sonra karar verilmek üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasındaki evlilik birliğinin erkeğin ölümü ile sona ermiş olması sebebiyle boşanma davasının konusuz kaldığı, mirasçıların kusur tespiti yönünden davaya devam ettikleri, ne var ki tüm dosya kapsamından sağ kalan kadın eşin kusurunun ispatlanmadığı, taraflar arasında önceden görülen boşanma davasının reddedildiği, bu dava öncesi vakıaların kadına kusur yüklenemeyeceği, bu dava sonrasında da tarafların biraraya gelmediği ve evlilik birliğinin devamı sırasında sadakatsiz davranan ve evi terk eden erkeğin kusurlu davranışları nedeniyle birliğinin temelinden sarsılmış olduğu gerekçesi ile; boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, sağ kalan kadın eşin boşanmaya sebebiyet verecek bir kusurunun olmadığının tespitine ve birleşen tedbir nafakası davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı … erkek mirasçıları vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
… erkek mirasçıları vekili istinaf dilekçesinde özetle; kadın eşin kusurlarının ispatlandığını belirterek kusur belirlemesi yönünden istinaf buşvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile; istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde … erkek mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
… erkek mirasçıları vekili temyiz dilekçesinde özetle; kadın eşin kusurlarının ispatlandığını belirterek kusur belirlemesi yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında görülen, erkeğin ölümü ile konusuz kalan ve mirasçılar tarafından kusur tespiti yönünden devam eden boşanma davasında sağ kalan kadın eşin boşanmaya sebebiyet verecek kusurunun bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 6 ncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası ve 181 inci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen …, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı- davalı erkek mirasçıları vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.