YARGITAY KARARI
DAİRE : 2. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/10737
KARAR NO : 2023/1691
KARAR TARİHİ : 06.04.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/802 E., 2022/1732 K.
DAVACI-DAVALI : … vekili Av. …
DAVALI-DAVACI : … vekili Av. …
DAVA TARİHİ : 26.02.2018
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 5. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2018/214 E., 2020/18 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma ve ziynet alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, ziynet alacağı davasının da kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı-karşı davalı erkek vekili tarafından kusur belirlemesi, aleyhine hükmedilen tazminatlar, nafakalar ve ziynet alacağı yönünden istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince ziynet alacağı yönünden kesin olmak üzere başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-karşı davacı kadın vekili tarafından her iki dava yönünden temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) öngördüğü yargılama sistemine göre ilk derece mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesince, başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden ya da esastan reddine karar verilebilir veya ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilir. Bu durumda bölge adliye mahkemesi kararına karşı, istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeni hüküm kurulması hâlinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz hakkı bulunmaktadır. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi hâlinde bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup bu hâlde ilk derece mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz hakkı bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince, davacı karşı davalı erkeğin boşanma davasının kabulüne ilişkin verilen karar taraflarca istinaf edilmeyerek kesinleşmiştir. Bu nedenle davalı karşı davacı kadın vekilinin davacı-karşı davalı erkeğin kabul edilen boşanma davasına yönelik temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı-karşı davacı kadın vekilinin reddedilen yön dışındaki temyiz itirazları yönünden gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek dava dilekçesinde özetle evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile davalı kadın ile boşanmalarına, ortak çocuk Abdulkadir`in velâyetinin kendisine verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-karşı davacı kadın vekili süresinde verdiği cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin müvekkiline verilmesine, 750,00 TL tedbir-yoksulluk nafakasının, çocuklar için ayrı ayrı 500,00`er TL tedbir-iştirak nafakasının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 150.000,00 TL manevî, 100.000,00 TL maddî tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine, düğünde takılan ziynet eşyalarının ve paranın aynen iadesine gerçekleşmez ise değeri de dikkate alınarak dava tarihinden işleyecek faizi ile davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, her iki davanın kabulü ile evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile tarafların boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin davacı babaya verilmesine, 300,00 TL tedbir, 400,00 TL yoksulluk nafakasının davacı karşı davalı erkekten alınarak davalı karşı davacı kadına verilmesine, 10.000,00 TL maddî, 10.000,00 TL manevî tazminatın davacı karşı davalı erkekten alınarak davalı karşı davacı kadına verilmesine, ziynet alacağı davasının da kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-karşı davalı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı-karşı davalı erkek vekili, kararın kusur belirlemesi, aleyhine hükmedilen tazminatlar, nafakalar ve ziynet alacağı yönünden bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, tarafların İlk Derece Mahkemesi gerekçesinde belirtilen kusurlu davranışlarının dosyadaki deliller ile kanıtlandığı, taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizliğin mevcut ve sabit olduğu, karşı davacı kadının karara karşı istinaf yoluna başvurmaması nedeni ile kadına mahkemece yüklenen kusurların kesinleştiği, evlilik birliğinin çekilmez hale gelmesinde davacı karşı davalı erkeğin, davalı karşı davalı kadına oranla daha fazla kusurlu olduğuna yönelik tespitin yerinde olduğu, davalı karşı davacı kadının kabul edilen miktar, cins ve gramda ziynet eşyalarının varlığını ve davalı erkek tarafından alındığı iddiasını dosyadaki deliller ve yemin delili ile ispatladığı, ziynet alacağı talebinin kısmen kabulünün doğru olduğu, davacı vekilinin ziynet alacağına yönelik talebinin yerinde olmadığı gerekçesi ile davacı karşı davalı erkeğin istinaf talebinin ziynet alacağı yönünden kesin olmak üzere esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-karşı davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-karşı davacı kadın vekili, taraflar arasında ortak yaşamın yeniden kurulması nedeni ile boşanma davasından feragat ettiklerini, talepleri doğrultusunda işlem yapılmasını, davacı karşı davalı erkek kararı istinaf etmişse de tarafların dosya istinaf incelemesine gönderildikten sonra barıştıklarını, bu nedenle davacı karşı davalı erkeğin de davasının boşanma yönünden reddedilmesi gerektiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına, taraflar arasında ortak yaşamın yeniden kurulması sebebi ile karşı davadan feragatleri yönünde karar verilmesine, asıl davada ise yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davalı karşı davacı aleyhine yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
. Uyuşmazlık, boşanma hükmünün kesinleşip kesinleşmediği ve davalı-karşı davacı kadın vekilinin temyiz dilekçesindeki boşanma davasından feragati konusunda verilecek karara ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu`nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası, 6100 sayılı Kanun`un 307 nci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri
3. Değerlendirme
. İlk Derece Mahkemesince karşılıklı açılan boşanma davalarının kabulü ile tarafların boşanmalarına karar verilmiş, bu hüküm davacı karşı davalı erkek tarafından kusur belirlemesi, aleyhine hükmedilen tazminatlar, nafakalar yönünden istinaf edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı davalı karşı davacı kadın vekili süresinde verdiği temyiz dilekçesi ile ortak yaşamın yeniden kurulması nedeni ile açmış oldukları boşanma davasından feragat ettiklerini bildirmişse de; İlk Derece Mahkemesince her iki davada verilen boşanma hükmü istinaf edilmeyerek kesinleştiğinden, davalı karşı davacı kadın vekilinin feragat beyanı boşanma hükmü yönünden hukuken geçerli sonuç doğurmaz. Ancak davadan feragat, davanın fer’îlerini de kapsar. Bu nedenle boşanmanın fer’îlerine ilişkin feregat konusunda karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı-karşı davacı kadın vekilinin, davacı-karşı davalı erkeğin boşanma davasının kabulüne yönelik temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının davalı karşı davacı kadının boşanma davasındaki fer’î talepleri konusunda karar verilmek üzere BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.