YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/9992
KARAR NO : 2014/16324
KARAR TARİHİ : 17.11.2014
MAHKEMESİ : İstanbul(Kapatılan) 22. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 03/03/2014
NUMARASI : 2012/41-2014/45
Taraflar arasındaki menfi tespit – çekin istirdatı davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu.
– K A R A R –
Davacı vekili; müvekkillerinden V..Y.. Tekstil Gıda Oyuncak Ltd.Şti. tarafından keşide edilerek hamil D.. Dış Tic.Paz.Ltd.Şti.’ne verilen bir kısım çeklerin anılan müvekkili şirketin uhdesindeyken çalındığını, bu nedenle açılan çek iptal davasında ödeme yasağı kararı verildiğini, davalı tarafın sözkonusu çeklerden Türkiye İş Bankası’na ait 34… seri nolu çeke dayalı olarak müvekkilleri aleyhine icra takibi başlattığını, çek üzerinde müvekkili D.. Dış Tic.Paz.Ltd.Şti.’ne atfen atılı ciro imzasının sahte olduğunu belirterek; müvekkilllerinin takibe konu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadıklarının tespiti ile bu çekin istirdatına ve davalı şirketin kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; müvekkili faktoring şirketinin dava konusu çekin fatura karşılığı olduğunu kontrol etmek suretiyle alan iyiniyetli üçüncü kişi olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; dava konusu Türkiye İş Bankası’na ait 34… sayılı çekin arka yüzünde D.. Dış Tic. Paz.Ltd.Şti. Kaşesinin sağ alt tarafına atılmış ciranta imzasının davacı şirketi temsile yetkili kişilerin elleri mahsulü olmadığının bilirkişi raporunda belirtildiği, sahtelik iddiası mutlak defilerden olduğu için herkese karşı ileri sürülebileceğinden davacı D.. Dış Tic. Paz. Ltd. Şti.’nin davaya konu çekten dolayı davalıya borçlu olmadığı kanaatine varıldığı, davalı tarafın bir faktoring şirketi olması, çeki faktoring sözleşmesi çerçevesinde teslim alması, müşterisine çekin bedelini peşinen ödemesi, bunun sonucunda da vadesi geldiğinde çekten dolayı alacağına kavuşamamış olması dikkate alındığında, çek keşidecisi olan diğer davalı V.. Ş..’nin davalıya karşı sorumluluğunun devam ettiği sonucuna varıldığı gerekçesiyle; davacı D.. Dış Tic. Paz. Ltd. Şti. açısından davanın kabulü ile İstanbul 36.İcra müdürlüğünün 2012/2152 esas sayılı dosyasına konu çekten dolayı adı geçen davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacı V.. Ş.. yönünden davanın reddine ve çekin istirdatı talebi yerinde görülmediğinden bu talebin de reddine, ayrıca şartlar oluşmadığından tarafların kötüniyet tazminatı taleplerinin reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı D.. Dış Tic. Paz.Ltd.Şti.nin temyiz itirazlarının tümünün reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davacı V.. Y.. Tekstil Gıda Oyuncak Ltd.Şti.nin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; 10/10/2006 tarih ve 26315 sayılı Resmî Gazetede Yayımlanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 22/2 hükmü uyarınca “Birinci fıkrada belirtilen hususlara ilave olarak faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler.” Bu hüküm nedeniyle dava konusu çekin fatura karşılığı olduğunu kontrol etmek suretiyle aldığını savunan davalı faktoring şirketinin, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilen bir alacağı devraldığı konusunda mahkemede kanaat uyandıracak delilleri ibraz etmesi gerekir. Dosyada anılan Yönetmeliğin bu hükmüne uygun şekilde ibraz edilmiş fatura veya benzeri belgeler bulunmamaktadır. Mahkemece bu yön gözetilmeden, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle davacı D.. Dış Tic. Paz.Ltd.Şti.nin temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte gösterilen nedenle V.. Y.. Tekstil Gıda Oyuncak Ltd.Şti.nin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 17.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.