YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/6350
KARAR NO : 2014/10517
KARAR TARİHİ : 04.06.2014
MAHKEMESİ : Edremit Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 19/11/2013
NUMARASI : 2011/1111-2013/940
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya peynir sattığını, davalının da karşılığında 30.04.2009 keşide tarihli 3.000 TL bedelli çeki ciro edip müvekkiline teslim ettiğini, müvekkilinin ciro etmeden çeki dava dışı E. K..’ya verdiğini ancak çekin karşılıksız çıkması üzerine çekin bedelini ödeyip dava dışı anılan kişiden teslim aldığını, çeke dayalı olarak davalı aleyhine yapılan icra takibinin davalının haksız itirazı nedeniyle durduğunu ileri sürerek itirazın iptaline, % 40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, çekin keşide tarihinin 30.04.2009, takip tarihinin ise 27.09.2010 olduğunu çekin zamanaşımına uğradığını, çekte davacının mal sattığını, fatura ve irsaliye ile kanıtlaması gerektiğini belirterek davanın reddine, % 40 tazminata karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, çekin zamanaşımına uğradığı, davacının ciranta olan davalıya kambiyo yoluna dayalı müracaat hakkını kaybettiği, davacının çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanabileceği davacının tanık beyanıyla davalıdan alacaklı olduğunu kanıtladığı, davalının ödemeyi kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, davalının itirazının iptaline, % 40 icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu çekin keşide tarihi ve takip tarihi gözetildiğinde zamanaşımına uğramış olduğu anlaşılmaktadır. Zamanaşımına uğranmış bir çek sebebiyle kambiyo hukukundan kaynaklanan haklar yitirilse de taraflar arasında temel ilişki bulunması halinde böyle bir çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanılabilir ve alacağın her türlü delille kanıtlanması mümkün hale gelir. Taraflar arasında temel ilişki bulunmaması halinde ise hamilin dava tarihinde yürürlükte bulunan 6762 Sayılı TTK’nun 730. maddesi yollaması ile 644 maddesi uyarınca keşideci aleyhine sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı alacak talebinde bulunması mümkündür. Böyle bir durumda ise keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür.
Bu açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesine gelince; davalı F.. T.. çekte cironta durumunda olup kendisinden sonra iki adet ciro daha bulunduğu ve böylece taraflar arasında temel ilişki bulunmadığının kabulü gerekmektedir. Davacı hamilin bu davada keşideci aleyhine bir talebi de olmadığından olayda 6762 Sayılı TTK’nun 644. maddesinin uygulanma olanağı da bulunmamaktadır.
Mahkemece, bu yönler gözetilmeksizin yanılgılı değerlendirme ve gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 04.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.