YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/5028
KARAR NO : 2014/8952
KARAR TARİHİ : 08.05.2014
MAHKEMESİ : İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 05/03/2013
NUMARASI : 2011/397-2013/51
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde İ. Petrol Ürn.İnş.Gıda Taş.San. ve Tic. Ltd.Şti. ve M.. Ş.. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili, müvekkili şirketin mülkiyeti davalı Ö. Petrol Çelik Konstrüksiyon İnş.Tur.San.Ltd.Şti.’ne ait iken diğer davalı İ. Petrol Ür.Turz.İnş.Gıda Taş.San.ve Tic.Ltd.Şti.’ne devredilen, bu şirket tarafından da M.. Ş..’e devredilen Aydın ili, N. İlçesi, İ. Köyü … parsel sayılı taşınmazda intifa hakkı sahibi olduğunu, sözkonusu taşınmaz üzerinde akaryakıt istasyonu işletildiğini, Rekabet Kurulu’nun kararlarına göre taraflar arasındaki intifa sözleşmesinin 25/09/2011 tarihine kadar muafiyetten yararlanabildiğini ve bu tarihten sonra intifanın geçersiz hale geldiğini, müvekkilinin intifa sözleşmesinin 25/09/2026 tarihine kadar devam edeceği inancıyla 459.780,00 TL intifa ivazı ödemesi yaptığını belirterek, müvekkili şirketin intifa süresinin tamamını nazara alarak ödediği intifa ivazının geçersiz ve müvekkili şirket tarafından kullanılamayacak intifa süresine karşılık gelen 352.837,75 TL kısmının davalıya yapılan ödeme tarihinden itibaren değişen oranlarda TCMB’nın kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranında faizi ve faizin KDV’si ile birlikte, söz konusu bedelin dava tarihine kadar davalı yedinde kaldığı sürede bu iktisap sayesinde ve yine taşınmaz üzerindeki intifa hakkının süresinden 15 yıl önce hükümsüz hale gelmesinden dolayı davalıların elde ettiği tüm semerelerin ve müvekkili şirketin bu bedelden yoksun kalması sebebi ile uğradığı ekonomik kayıplar karşılığı 149.558,74 TL’nin dava tarihinden itibaren değişen oranlarda TCMB’nin kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranında faizi ve faizin KDV’si ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı M.. Ş.. ve İ. Petrol Ürünleri İnş.Gıda Taş.San.ve Tic.Ltd.Şti. vekili, müvekkiline husumet tevcih edilemeyeceğini, dava açıldığı zaman davaya dayanak gösterilen intifa hakkının tapudan terkin edilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Ö. Pet.Çelik Kons.İnş.Tur.San.Ltd.Şti. vekili, davanın zamanaşımına uğradığını,söz konusu akaryakıt istasyonunun devredilmesi nedeniyle husumetin müvekkiline yöneltilemeyeceğini, Opet tarafından yapılan ödemenin gerçekte intifa bedeli olarak yapılmadığını, ana dağıtım firmalarının bayi sayısını arttırmaya yönelik yatırımı teşvik mahiyetinde olduğunu, dava dilekçesinde belirtilen miktarların neye göre hesaplandığının belirtilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın, davacı ile İ. Petrol Ürünleri Ltd. Şti arasında kurulan bayilik ilişkisi temelinde ödenen intifa bedelinin sözleşmenin süresinden önce feshine dayalı kullanılmayan süreye tekabül eden kısmının iadesi isteminden ibaret olduğu, davacı ile bayi arasında 18/03/2010 tarihinde bayilik sözleşmesi kurulduğu, bayilik ilişkisinin kurulması sırasında mülkiyeti Ö. Petrolcülüğe ait taşınmaz üzerinde intifa hakkı tesis edildiği ve intifa hakkının 20 yıl süreli olacağı ön görülerek intifa bedeli ödendiği, intifa hakkının tesis tarihinin 25/09/2006 tarihi olup, 20 yıl süreli olmakla sona erme tarihinin 25/09/2026 tarihi olduğu, davacının öngörülen bu süreye göre peşin intifa ödemesinde bulunduğu, sözleşme devam ederken Rekabet Kurulu’nun dikey sözleşmelerdeki muafiyet süresini sınırlaması üzerine taraflar arasındaki sözleşme ve bayilik sözleşmesinin sona erdiği, taşınmaz üzerindeki intifa hakkının 27/10/2011 tarihinde terkin edildiği, bu tarihten 25/09/2026 tarihine kadar geçecek süre için peşin ödenmiş intifa bedelinin sebepsiz kaldığı, mahkemece aldırılan bilirkişi raporu doğrultusunda bu süreye karşılık gelen 352.837,75 TL’nin iadesi gerektiği, ayrıca bu bedelin kullanılan dönem için bilirkişi marifeti ile hesap edilen 149.558,74 TL semeresinin de davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulü ile 352.837,75 TL kullanılmayan dönem için intifa bedeli ve 149.558,74 TL bu bedelin işlemiş semeresi olmak üzere toplam 502.396,49 TL’nin intifanın terkin edildiği 27/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine dair verilen karar süresi içinde davalı İ. Şirketi ve M.. Ş.. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu taşınmaz üzerindeki intifa hakkı 25/09/2006 tarihinde 20 yıl süre ile tesis edilmiştir. Talep, Rekabet Kurulu kararı nedeni ile sona eren intifa için başlangıçta ödenen bedelin intifanın sona ermesinden sonraki döneme isabet eden kısmının tahsili istemine ilişkindir. Ne var ki, dava 28.09.2011 tarihinde açılmış olup, intifanın terkini ise 27.10.2011 tarihinde yapılmıştır. Bu durumda, dava açıldığı tarihte, davacının intifa hakkı devam etmekte olduğundan, bayilik sözleşmesinin feshinin bu hakkın kullanımı yönünden bir etkisi bulunmamaktadır. O halde 28.09.2011 dava tarihi itibariyle, davacının intifa bedeli ve semereleri yönünden talep edilebilir bir hakkı bulunmadığı gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar İ. Ltd. Şti ve M.. Ş.. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
peşin harcın istek halinde iadesine, 08.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.