YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/3890
KARAR NO : 2014/7549
KARAR TARİHİ : 16.04.2014
MAHKEMESİ : İzmir 11. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 05/12/2013
NUMARASI : 2013/270-2013/599
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili, müvekkilinin eşinin ciranta olduğu çeke dayalı olarak girişilen icra dosyasında haciz tehdidi ile kefil olduğunu, dava dışı ciranta eşi yönünden icra mahkemesince takibin durdurulduğunu, diğer takip borçluları yönünden de takibin aynı şekilde durdurulduğunu, borcun zamanaşımına uğradığını bilmeden müvekkilinin icra takip dosyasına kefil olduğunu belirterek müvekkilinin kefaletinin geçersizliğine ve takipten dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, davacının talebinin takip hukukuna ilişkin olması ve icra hukuk mahkemesince şikayet yolu ile icranın geri bırakılmasının sağlanabileceği görevli mahkemenin icra hukuk mahkemesi olduğu, davacının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Hükmüne uyulan Dairemiz bozma ilamında; “..Her ne kadar mahkemece görevli mahkemenin İcra Hukuk Mahkemesi olduğu ve davacının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, somut olayda davacı borçlu olmadığının tespitini istediğine göre uyuşmazlığın İİK’nun 72. maddesi uyarınca menfi tespit istemine ilişkin olduğu ve bu çerçevede taraf delilleri toplanıp birlikte değerlendirildikten sonra, uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken mahkemece davanın nitelendirilmesinde ve hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmiştir.
Yerel Mahkemece Dairemiz Bozma ilamına uyularak yapılan yargılamaya, toplanan delillere göre; şikayetçi icra kefili S.. Ö..’ in takip borçlusu N.Kamil Özmen’in icra takip dosyasındaki borcuna icra kefili olduğu, adı geçen borçlu hakkındaki takibin İzmir 1.İcra Hukuk Mahkemesinin 05/11/2012 tarih ve 2012/295 Esas 2012/588 karar sayılı ilamıyla icranın geri bırakılmasına karar verildiği, asıl borçlu hakkında icra takibi bulunmadığına göre, icra kefilinin de takipten sorumlu tutulamayacağı, asıl borçlu yönünden takip zamanaşımı nedeniyle iptal edildiğinden kefilin borcu da takip dosyasına kefil olması sebebiyle asıl borçluya bağlı olarak devam etmesi gerektiğinden, kefil olan davacının bu dosya için borçlu olamayacağı gerekçesiyle davanın kabulü ile davaya konu icra takibi nedeniyle asıl borçlu yönünden zamanaşımı nedeniyle takibin iptali sebebiyle kefil davacının borçlu olmadığının tespitine, karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
İIK.’nın 38. maddesine göre icra dairesindeki kefaletler, ilam mahiyetini haiz belgelerden olup ilamların icrası hakkındaki hükümlere tabidir. İİK.’nın 39. maddesine göre de ilama müstenit takip, son muamele üzerinden 10 sene geçmekle zamanaşımına uğrar.
Somut olayda, davalı-alacaklı tarafından dava dışı N. K.. Ö.. aleyhinde çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapılmıştır. Davacı S. Ö. ise 11/05/2012 tarihli haciz sırasında icra kefili olmuştur.
İcra kefaleti, kambiyo senedinden ayrı bir taahhüdü içerdiğinden 818 sayılı BK.’nın 125. maddesine göre 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olup icra kefili yönünden, yapılan son işlem tarihinden dava tarihine kadar bu zamanaşımı süresi gerçekleşmemiştir.
O halde mahkemece, zamanaşımı süresi dolmadığından işin esasına girilerek tarafların sunacağı tüm deliller birlikte incelenip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın zamanaşımına uğradığından bahisle reddine karar verilmesi isabetsizdir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 16.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.