YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/1510
KARAR NO : 2014/16852
KARAR TARİHİ : 25.11.2014
MAHKEMESİ : Ortaca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 19/04/2013
NUMARASI : 2012/568-2013/342
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı vek. Av. M.. A.. gelmiş, davacı taraftan kimse gelmemiş olduğundan onun yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– KARAR –
Davacı vekili, müvekkilinin davalının Halk Bankası Esnaf ve Kefalet Kredi Kooperatifinden çektiği krediye kefil olduğunu, ayrıca borca karşılık taşınmazını da ipotek ettiğini, müvekkilinin mali sıkıntıya girmesi üzerine taşınmazı satarak kredi borcunu kapattığını belirterek, yapılan ödemenin asıl borçlu davalıdan tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptalini talep etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin taraf sıfatının bulunmadığını, davanın yazılı delillerle ispatı gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece Dalaman Esnaf Sanatkarlar Kooperatifinden davalı adına kredi çekildiği, davacının bu krediye kefil olduğu, davacının taşınmazının da borca karşılık ipotek edildiği, borç ödenmeyince taşınmazın dava dışı 3.kişiye haricen satılarak kredi borcunun kapatıldığı, bu durumda davalının davacı aleyhine sebepsiz zenginleştiği gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
6100 sayılı HMK ile yazılı yargılama usulünde ilk derece yargılaması beş aşamadan oluşmaktadır. Bunlar, davanın açılması ve karşılıklı dilekçelerin verilmesi, ön inceleme, tahkikat, tahkikatın sona ermesi ve sözlü yargılama ile hükümdür.
Davanın açılması üzerine dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra ön inceleme yapılır.Ön incelemede öncelikle dava şartları (HMK md.114-115) ve ilk itirazlar incelenir (HMK.md.116-117). Dava şartları mevcutsa ve ilk itirazlar yerinde değilse iddia ve savunma içinden tarafların uyuşmazlık noktalarının neler olduğu belirlenir.Taraflar ön inceleme duruşmasında sulhe teşvik edilir. Ön inceleme duruşmasından sonra mahkemece hak düşürücü süreler ve zamanaşımı hakkında itiraz ve def’iler incelenerek karara bağlanır (HMK.md.142). Mahkeme ön inceleme aşamasından sonra tahkikat işlemine gerek olmaması halinde nihai bir karar verebilir (HMK.md.138-142). Ancak mahkemenin ön inceleme aşamasında nihai karar verebilmesi için dava şartlarından birinin bulunmaması, ilk itirazların yerinde olması, hak düşürücü sürenin geçmiş olması veya zamanaşımı def’inin dinlenebilir olması gerekir. Mahkemece bu nedenler dışında işin esasına girilerek delillerin değerlendirilmesi sonucu bir karar verilecekse, HMK.nun 143 ve devamı maddeleri uyarınca tahkikat aşamasına geçilmeli ve özellikle HMK.nun 147.maddesi uyarınca taraflar tahkikat için duruşmaya davet edilmeli, tarafların tahkikatın tümü hakkındaki açıklamalarından sonra, tahkikatı gerektiren bir husus kalmadığı durumda, tahkikatın bittiği taraflara tefhim edilmeli (HMK md.184), mahkemece, tahkikatın bitiminden sonra sözlü yargılama ve hüküm için tayin olunacak gün ve saatte mahkemede hazır bulunmalarını sağlamak amacıyla iki yanı davet etmeli ve davetiyeye belirlenen gün ve saatte mahkemede hazır bulunmadıkları takdirde yokluklarında hüküm verileceği hususu bildirilmeli, sözlü yargılamada ise taraflara son sözleri sorulup, hüküm verilmelidir (HMK.md.186). 6100 sayılı HMK.ile öngörülen yargılama kesitlerine kanunda belirtilen sebepler dışında uyulmadan karar verilemez.
19/04/2013 günlü ön inceleme duruşmasına davalı gelmemiş olup, tahkikatın bittiği tefhim edilemeden (HMK.md.184) ve sözlü yargılama ve hüküm için tayin olacak gün ve saatte mahkemede hazır bulunulması amacı ile davet hususu (HMK.md.186) mahkemece yerine getirilmeden, davalının yokluğunda karar verilmiş olduğundan kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı yararına takdir edilen 1.100 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 25.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.