YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/15332
KARAR NO : 2013/13484
KARAR TARİHİ : 11.09.2013
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki birleşen malın iadesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı esas davanın reddine, birleşen davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davacı-birleşen dosyada davalı … Finans Kir….vekilince duruşmalı, birleşen dosya davacısı Yapı Kredi Finansal Kiralama …vekilince duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı-birleşen dosya davalısı Garanti Finansal Kiralama …vek.Av. … gelmiş, diğer birleşen dosya davacısı ve davalıları tarafından kimşe gelmemiş olduğundan, onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten ve temyiz dilekçelerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Asıl davada davacı …Ş.vekili, müvekkili ile davalı … Basım Ltd.Şti.arasındaki finansal kiralama sözleşmesi uyarınca bir adet ikinci el ofset matbaa basım makinesi ve aksesuarlarının davalı şirkete finansal kiralama yolu ile kiralandığını, davalının kira borcunu ödememesi nedeniyle ihtarname tebliğ edildiğini, borç ödenmediği için sözleşmenin feshedildiğini ileri sürerek malın iadesine, aynen teslimde fiili imkansızlık oluştuğu takdirde fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak şartı ile fiili imkansızlığın oluştuğu tarihten itibaren işleyecek akdi faizi ile birlikte ekipmanların değerinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Basım Ltd.Şti., duruşmalara katılmadığı gibi cevap dilekçesi de vermemiştir.
Birleşen davanın davacısı Yapı Kredi Finansal Kiralama …vekili, asıl davaya konu malın müvekkili tarafından yurtdışından ithal edildiğini ve davalı … Ofset Ltd.Şti.ne finansal kiralama yolu ile kiralandığını, bu finansal kiralamanın notere tescil ettirildiğini, davalı … Ofset Ltd.Şti.nin hakkı olmadığı halde bu malı Garanti Finansal Kiralama …ye sattığını, oysa makinenin mülkiyetinin müvekkiline ait olduğunu ileri sürerek mülkiyetin tespiti yolu ile muarazanın giderilmesine ve malların müvekkiline iadesine, bu mümkün olmadığı takdirde makine bedeli olan 180.000 TL.nin dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davanın davalısı … Ofset Ltd.Şti.yetkilisi, Garanti Finansal Kiralama …ile aralarında herhangi bir sözleşme bulunmadığını, Yapı Kredi Finansal Kiralama …den finansal kiralama yolu ile kendisine verilen malın mülkiyetinin kendi üzerine geçmediğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Birleşen davanın davalısı Garanti Finansal Kiralama …vekili, müvekkilinin dava konusu malı, … Ofset Ltd.Şti.nden satın aldığını, 3226 sayılı F.K.K.nun 8/1.maddesine göre iyiniyetli müktesip olduğunu, satın aldığı şirketin muamele merkezinin bulunduğu yer noterliğinde bu malın finansal kiralama sözleşmesine konu olduğuna ilişkin tescil işlemine rastlanmadığını savunarak birleşen davanın reddini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, dava konusu ofset matbaa makinesinin birleşen davanın davacısı Yapı Kredi Finansal Kiralama …tarafından yurtdışından ithal edilip 14.10.2004 tarihli noterde re’sen düzenlenen finansal kiralama sözleşmesi ile … Ofset Ltd.Şti.ne kiralandığı, taraflar arasında daha sonra yapılan tadil sözleşmesi ile satın alma opsiyon hakkının kullanılmayacağının kararlaştırıldığı, aynı makinenin … Ofset Ltd.Şti.tarafından asıl davanın davacısı Garanti Finansal Kiralama …ye 27.09.2007 tarihli fatura ile satıldığı, Garanti Finansal Kiralama …de aynı malı asıl davanın davalısı … Basım Ltd.Şti.ne finansal kiralama yolu ile kiraladığı, her ne kadar Yapı Kredi Finansal Kiralama …nin taraf olduğu sözleşmenin tescil edildiği noter kiracının ikametgahındaki noter değil ise de bu hususun sözleşmenin geçerlilik şartı olmayıp üçüncü kişinin iyiniyetli olup olmadığının belirlenmesinde değerlendirilmesinin gerektiği, … Ofset Ltd.Şti.nin malın mülkiyetini kazanmadığı halde satış yapmasının geçersiz olduğu, satın alanın iyiniyetli olması nedeniyle yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulamayacağı gerekçeleri ile asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne, dava konusu emtianın mülkiyetinin Yapı Kredi Finansal Kiralama …ye ait olduğunun tespitine, muarazanın bu şekilde giderilmesine dava konusu malın birleşen dosya davalısı Garanti Finansal Kiralama …den alınıp, birleşen dava davacısı Yapı Kredi Finansal Kiralama …ye verilmesine karar verilmiş, hüküm asıl davanın ve birleşen davanın davacıları vekillerince temyiz edilmiştir.
Dava konusu ofset matbaa makinasının Yapı Kredi Finansal Kiralama …tarafından ithal edilip … Ofset Ltd.Şti.ne finansal kiralama yolu ile kiralandığı, bu kiracının malı fatura ile Garanti Finansal Kiralama …ye satıp teslim ettiği, adı geçen şirketin de aynı malı … Basım Ltd.Şti.ne finansal kiralama yolu ile kiraladığı, ancak kira bedelleri ödenmeyince ihtiyadi tedbir kararı ile malı geri aldığı, Yapı Kredi Finansal Kiralama …ile … Ofset Ltd.Şti.arasındaki 14.10.2004 tarihli finansal kiralama sözleşmesinin Beşiktaş 1.Noterliği’ndeki re’sen düzenlendiği ve İstanbul 28.Noterliği’ndeki özel sicile 19.10.2004 tarihinde tescil edildiği, kiracının muamele merkezinin ise Zeytinburnu İlçesinde bulunduğu dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık, Garanti Finansal Kiralama …ile … Ofset Ltd.Şti.arasındaki satış sözleşmesinin geçerli olup olmadığı, satın alan Garanti Finansal Kiralama …nin malı iyiniyetle iktisap edip etmediği ve mülkiyetin geçip geçmediği noktalarında toplanmaktadır.
Somut olayda uygulanması gereken 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun 8/1.maddesi uyarınca; “Sözleşme, düzenleme şeklinde noterlikçe yapılır, taşınır mala dair sözleşme kiracının ikametgahı noterliğinde özel sicile tescil edilir”. Anılan yasa hükmünde sözü edilen tescil, geçerlilik şartı olmayıp, üçüncü kişilerin iyiniyet karinesinden yararlanmasını önlemek amacıyla konulmuş bir hükümdür.
Başka bir anlatımla, taşınır mallarda iyiniyetli iktisabın korunması ilkesine getirilmiş bir istisnadır. T.M.K.nun 988.maddesine göre, “bir taşınırın emin sıfatı ile zilyedinden o şey üzerinde iyiniyetle mülkiyet veya sınırlı ayni hak edinen kimsenin edimini zilyedin bu tür tasarruflarda bulunma yetkisi olmasa bile korunur”.
Somut olayda, Yapı Kredi Finansal Kiralama …nin taraf olduğu sözleşme, kiracısının muamele merkezinin bulunduğu Zeytinburnu İlçesindeki noterdeki özel sicile tescil ettirilmesi gerekirken, başka bir yer (İstanbul 28.Noterliği’ne) noterine tescil ettirilmiştir. Bu durumda, Yapı Kredi Finansal Kiralama A.Ş., F.K.K.nun 8/1.maddesi hükmünden yararlanamaz. Başka bir anlatımla, Garanti Finansal Kiralama …nin taşınır malı elinde bulunduran … Ofset Ltd.Şti.nden fatura ile satın alması olayında iyiniyetli müktesip olduğunun kabulü gerekir (Nitekim benzer olayda Yargıtay 15.Hukuk Dairesi’nin 13.05.2002 Tarih, 2002/1899 Esas, 2002/2482 Karar sayılı kararında da aynı hususlara değinilmiştir. Bkz.Şevkiye Kapan, 3226 sayılı Finansal Kiralama ve İlgili Mevzuat, İstanbul 2009, sh.55).
Bu durumda mahkemece asıl davanın kabulü, birleşen davanın temyiz eden Garanti Finansal Kiralama …yönünden reddi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden Garanti Finansal Kiralama …yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre Yapı Kredi Finansal Kiralama …nin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, kendisini Yargıtay duruşmasında vekil ile temsil ettiren Garanti Finansal Kiralama …yararına yararına takdir edilen 990.00.TL duruşma vekalet ücretinin birleşen dosya davacısı Yapı Kredi Finansal Kiralama …den alınarak davacı-birleşen dosya davalısı Garanti Finansal Kiralama …ne ödenmesine, peşin harçların istek halinde iadesine, 11.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.