YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/7769
KARAR NO : 2012/2243
KARAR TARİHİ : 15.02.2012
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili, müvekkilinin davalılardan … Hazır Beton San. Tic. Ltd. Şti.’ne alacağı hazır betona karşılık 20.12.2008 keşide tarihli 75.000 TL bedelli çek verdiğini, davalı şirketin hazır betonu teslim etmediği gibi çeki de iade etmeyip diğer davalı … şirketine ciro ettiğini, davalı … şirketinin kambiyo senedine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamayacağı veya tahsilini üstlenemeyeceğini ileri sürerek çekten dolayı davalılara borçlu olunmadığının tespitine, % 40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Hazır Beton San.Tic.Ltd.Şti. vekili, davacının da iddia ettiği gibi hazır beton bağlantısı karşılığı davacıdan alınan çeke karşılık müvekkili şirketin yaşanan ekonomik krizden dolayı hazır betonu davacıya teslim edemediğini, müvekkilinin iyi niyetli olduğunu, en kısa zamanda hazır betonu davacıya teslim edeceğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı … Hizmetleri A.Ş. vekili, müvekkilinin diğer davalı … Ltd. Şti.’nden çeki ciro yoluyla devralırken anılan davalının keşideci davacıya sattığı mallara ilişkin faturaları da teslim aldığını, davacının iddialarının doğru olmadığını belirterek davanın reddini savunmuş, % 40 tazminata karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davalı … Ltd. Şti. tarafından alınan davaya konu çeke karşılık malların davacıya teslim edilmediğinin sabit olduğu, bu nedenle davalı … Ltd. Şti. hakkındaki davanın kabulü gerektiği, davalı … şirketinin ise diğer davalı şirketin davacı adına düzenlediği mal satışına ilişkin faturalarla çeki devralarak alacağını tevsik ettiği, davalı … şirketinin alacağı iktisap ederken bilerek borçlu davacının zararına hareket ettiğinin ispatlanamadığı, davalı … şirketinin iyi niyetli hamil olduğu gerekçesiyle;
Davalı … Ltd. Şti. hakkında açılan davanın kabulü ile davaya konu çekten dolayı davacının … Ltd. Şti.’ne borçlu olmadığının tespitine, davacının bu davalı şirket hakkındaki % 40 tazminat talebinin reddine,
Diğer davalı … Hizmetleri A.Ş. hakkındaki davanın reddine, davalı … hakkında davadan sonra girişilen icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı alınıp uygulandığından takip konusu 75.000 TL alacağın % 40’ı
oranında tazminatın İİK’nun 72/4 maddesi gereğince davacıdan alınıp davalı … şirketine ödenmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava konusu çekin, davacı tarafından … Hazır Beton San. Tic. Ltd. Şti.’ne aralarındaki ticari ilişki sebebiyle avans olarak verildiği, ancak karşılığında mal teslim edilmediği iddia ve anılan davalı şirket vekilinin cevap dilekçesi içeriğinden anlaşılmıştır. Yerel mahkemenin de kabulünde olan bu husus, hükmü temyiz etmeyen davalı … Hazır Beton San. Tic. Ltd. Şti. açısından kesinleşmiştir.
Davalı … Hizmetleri A.Ş.’nin dava konusu çeki diğer davalı ile arasındaki faktoring sözleşmesi uyarınca temlik aldığı, dosya içeriği ile sabittir.
Faktoring sözleşmesi alacağın temliki hükümlerini de bünyesinde barındıran karma nitelikli atipik bir sözleşme türüdür. Bu itibarla, faktoring ilişkilerinde borçlu, alacaklıya karşı ileri sürebileceği def’ileri BK.’nun 167/1 mad. uyarınca temlik alan durumundaki faktoring şirketine karşı da ileri sürebilir.
Somut olayda davacı, akdi ilişkide bulunduğu davalı … Hazır Beton San. Tic. Ltd. Şti.’ne dava konusu çekten dolayı borçlu olmadığını kanıtladığına göre borçsuzluk def’ini BK’nun 167/1 maddesi uyarınca davalı … şirketine karşı da ileri sürebilir. Olayda TTK’nun 599. maddesi hükmünün uygulama yeri bulunmamaktadır. Mahkemece belirtilen ilkeler gözetilmeksizin eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 15.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.