YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2008/8576
KARAR NO : 2009/1258
KARAR TARİHİ : 19.02.2009

Davacı 1-… Turistik Tesisleri …Otelcilik AŞ. 2-….. Holding AŞ 3-….. 4-Belek … Turizm AŞ. Vek.Av. Aslı Sıdıka Aydın ile davalı 1…2-Alding … vek.Av. … arasında görülen dava hakkında İstanbul 13.Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 13.12.2007 gün ve 649/722 sayılı hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin 13.06.2008 gün ve 3232/6568 sayılı ilamına karşı taraf vekilleri tarafından süresi içinde karar düzeltme yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

– K A R A R –
Davacı vekili, …Tatil Köyü tesislerinin davacı … Turistik Tesisleri AŞ. ile davalı …. … arasında 14.09.1998 tarihinde akdedilen ortaklık sözleşmesi kapsamında kurulduğunu, 2000 yılında davalı …’ nin yan kuruluşu … … tarafından işletilmek üzere faaliyete geçtiğini, ortakların 2003 yılı Kasım ayında imzaladıkları bir sözleşmeyle tesisi yapan …-… AŞ.deki davalı …. …’ nin %25,1 hissesinin … Turistik Tesisleri AŞ’ nin satın almasına karar verildiğini ve aralarındaki borç alacak ilişkisinin yeniden düzenlendiğini, …-… Turizm AŞ’ nin ünvanının daha sonra Belek … AŞ.olduğunu, bu düzenlemeler sonucunda müvekkillerinin davalı …. …’ ye değişik vade ve tarihlerde toplam 8 adet bono verdiğini, bonolardan 3 tanesinin ödendiğini, diğerlerinden dolayı müvekkillerinin borçları bulunmadığını, davalı …….’ nin sözleşme kapsamında tesisin 1 yıl daha ……tarafından işletilmesi karşılığında davacı … Turistik Tesisleri AŞ.’ ne 2.000.000 Euro işletme karı vermeyi taahhüt ettiğini, … Tatil Köyü’ nün 2004 yılında kar etmediği gibi davacı şirketi 487.838 Euro borç altına soktuğunu, ayrıca tatil köyündeki demirbaş ve ekipmanlardaki eksiklik nedeniyle 339.918 Euro borçlu olduklarını, …-… AŞ.’ ne ortakların koyduğu sermayenin Maliye tarafından örtülü sermaye olarak değerlendirilip vergi cezası kesildiğini ileri sürerek müvekkillerinin 31.10.2004 vadeli ve 31.03.2005 vadeli senetlerden dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bu dosya ile birleşen davada ise davacılar vekili 1529.406 Euro bedelli senedin davacılara ödenmesi taahhüt edilen işletme kârının teminatı niteliğinde olduğunu ileri sürerek 1529.406 Euro bedelli senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine, bu talebin kabul edilmemesi halinde 1529.406 Euro’ nun tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekili cevabında, müvekkili TC. Touristik AŞ. ile davacı … Turistik Tesisleri AŞ. arasında 14.09.1998 tarihinde hissedarlık sözleşmesi imzalandığını, sözleşme uyarınca Turizm Bakanlığından 49 yıllığına kiralanmış yere tatil köyü kurulmasının kararlaştırıldığını, …Tatil Köyü’ nün işletilmesi için 29.06.1999 tarihinde …-… Turizm AŞ. … AŞ. ve davacı … Turistik Tesisleri AŞ. arasında 29.06.1999 tarihli yönetim sözleşmesi imzalandığını, 10.11.2003 tarihinde yeni bir sözleşme imzalandığını, bu sözleşme ile …’ nin …-… AŞ.’ de hisselerinin 2.000.000 Euro bedelle davacı … Turistik AŞ.’ ne satışını, hisse satış bedeli ve kredi borcu geri ödemesinin ….. ve … Holdinğ AŞ’ nin şahsi kefaletlerinin olduğu senetlerle 8 taksitte ödenmesinin, tatil köyünü … Turistik Tesisleri AŞ.’ ne devredilmesinin karara bağlandığını ayrıca … Tatil Köyünün 31.10.2004 ‘ e kadar 1 yıl daha işletilmesinin, bu tarihte ihbara gerek olmadan münfesih sayılmasının kararlaştırıldığını, sözleşme uyarınca …-… AŞ. ve malik olduğu tatil köyünün hisse satışı ile birlikte … Turistik Tesisleri AŞ’ nin mülkiyetine geçtiğini, davacı tarafın 8 senetten 3 tanesini ödediğini, diğerlerini ödemediğini, davacılar Belek … Turizm AŞ. ve …..’ nın aktif husumet ehliyeti bulunmadığını, müvekkili …GMBH’ nin senetlerin alacaklısı olmaması nedeniyle pasif husumete ehil olmadığını, senet borçlularının ……ile alacak borç ilişkisi bulunmadığını, gayrisafi işletme karı taahhüdünün …… şirketine ait olduğunu, davalı …. … firmasının böyle bir taahhüdü bulunmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre MK’ nun 2.maddesi uyarınca tüzel kişiliğin perdenin aralanması teorisinin uygulanması mümkün ise de bu teorinin şirketle ortak arasındaki ilişki yönünden uygulanabileceği davalı şirketlerin bu teori kapsamına girmediği, davacının 118.163 Euro haricinde senetlerden dolayı borcu bulunduğu gerekçesiyle davacının 118.163 Euro borçlu olmadığının tespitine , fazla istemin reddine, ……firmasına yönelik davanın husumetten reddine karar verilmiş, karar davacılar ve davalılar tarafından temyiz edilmiş, Dairemizin 13.06.2008 tarih ve 3232/6568 sayılı ilamıyla kararın davacılar yararına bozulmasına, davalıların temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar verilmiş, taraf vekilleri bu kez karar düzeltme talebinde bulunmuşlardır.
Davacılar … Turistik Tesisleri AŞ., ….. Holding AŞ. ile davalılar TC. …ve … … arasında 10.11.2003 tarihli borç tasfiye sözleşmesi imzalanmıştır.Sözleşme uyarınca …’ ye 8 adet 7.751.806 Euro bedelli senetler verilmiştir. Senetlerden ilk üç adedinin ödendiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Sözleşmesinin 1/3.maddesinde …’ nın 31.10.2004 tarihine kadar ……tarafından işletileceği, 1 yıllık yönetim sürecinde … GMBH’ nin 2.000.000 Euro gayrisafi işletme karını garanti ve taahhüt ettiği, gayrisafi işletme karının 2.000.000 Euronun altına düşmesi halinde gerçekleştirilen miktar ile taahhüt edilen miktar olan 2.000.000 Euro arasındaki farkın sözleşmenin 2/2.maddesinde gösterilen 31.10.2004 vadeli senetten düşüleceği hükme bağlanmıştır. Davacı asıl davada 31.10.2004 vadeli 1.707.417 Euro bedelli ve 31.03.2005 vadeli 866.458 Euro bedelli senetten, birleşen davada ise 31.10.2005 vadeli 1.529.406 Euro bedelli senetten dolayı borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
1-Sözleşmede …GMBH’ nin asgari 2.000.000 Euro garanti ve taahhüt ettiği belirtildiğinden, davacılara 1844.549 Euronun ödenmediği kabul edildiğinden davacılar 31.10.2004 ve 31.03.2005 vadeli senetlerin bedelinden taahhüt edilen meblağın mahsubunu isteyebilirler. Davalıların bu yöne ilişkin karar düzeltme istemlerinin reddi gerekmiştir.
2-Mahkemece davalı … …yönünden dava husumetten reddedilmiştir. Oysa bu davalının da imzaladığı sözleşmede otelin 1 yıllık işletilmesi sonucu 2.000.000 Euro ödeneceği, bu taahhüdün yerine getirilmemesi halinde aradaki farkın 31.10.2004 tarihli senetten düşüleceği belirtilmiş ve dava konusu diğer senetler sözleşmede belirtilmiştir. Bu nedenle davalı ……firmasına husumet yöneltilemeyeceğine ilişkin mahkemenin gerekçesi isabetli değildir.
Sözleşmenin 1/3.maddesine göre … GMBH’ nin 2.000.000 Euro ile ilgili taahhüdün yerine getirilmemesi halinde aradaki farkın 31.10.2004 tarihli senetten düşüleceği kabul edildiğinden farkın 31.10.2004 tarihli senet bedelinden fazla olması halinde sözleşmede imzası bulunan TC…. ‘ nin alacaklı olduğu diğer senetlerden mahsubunun mümkün olduğunun kabulü gerekir. Davalılar 02.11.2004 tarihli cevabı ihtarlarında gayrisafi hasılat karının 1.844.549 Euro olduğunu kabul etmişlerdir. Kabul edilen bu işletme karının sözleşmede imzaları bulunan davacılara ödenmesi halinde davacılar sadece 1.844.549 Euro ile 2.000.000 Euro arasındaki farkın senet bedelinden düşülmesi gerekir. Davalılar tarafından kabul edilen 1.844.549 Euro’ nun sözleşmenin tarafı olan davacılara ödenmemesi halinde davalıların taahhüt ettiği 2.000.000 Euro asıl davada dava konusu edilen 31.10.2004 vadeli 1.707.417. Euro ve 31.03.2005 vadeli 866.450 Euro bedelli senetlerin bedelinden mahsup edilmelidir.
Birleşen davada ise davacılar vekili 31.10.2005 vadeli 1529.406 Euro bedelli senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine, talebin kabul edilmemesi halinde 1529.406 Euronun tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacılar sözleşmede taahhüt edilen meblağa gözetildiğinde 2.000.000 Euro ödeme taahhüdü ile ilgili hükme dayanarak menfi tespit davası açamaz. Ancak oteldeki demirbaş ve ekipmanlardaki eksiklikler, eksik ve hasarlı malzemeler ve vergi cezası nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını, zarara uğradığı miktarla dava konusu senet bedelini takas ederek borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir. Takas nedenine dayanarak menfi tespit davası açılması mümkündür. Mahkemece davacının bu talebi yönünden olumlu olumsuz bir karar verilmemesi isabetsizdir. Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulması gerektiğinden davacıların karar düzeltme istemlerinin kabulü gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalıların karar düzeltme istemlerinin reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacıların karar düzeltme istemlerinin kabulüyle hükmün yukarıda açıklanan gerekçeyle BOZULMASINA, davalıların %40 tazminata yönelik temyiz ve karar düzeltme istemlerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 19.02.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.