YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2007/2196
KARAR NO : 2007/5010
KARAR TARİHİ : 17.05.2007

Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

– K A R A R –
Dava, İİK.nun 67/1-2 maddesi gereğince ilamsız takibe vaki itirazın iptali, istemine ilişkindir.
Mahkemece …’nin aktif dava ehliyetinin kalmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- a) Bankacılık ve Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) nun 9.7.2001 gün ve 382 sayılı kararı ile Kentbank A.Ş’nin “temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetiminin 4389 sayılı Bankalar Kanununun 14.maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarına istinaden Tasaruf Sigorta Fonu devredilmesine” karar verilmiştir.
1-b) …’nin 10.7.2001 gün ve 126 sayılı kararı uyarınca bankanın devir bilançosunda yer alan zararın ödenmiş sermaye tutarı kadar olan kısmı devralmış ve Kentbank A.Ş’nin sermaye tutarı bankaya ödenerek … tarafından banka ortaklarının hisselerine el konulmuştur.
2-a) BDDK’nın 13.12.2001 gün 552 sayılı kararı ile 25.12.2001 gününden geçerli olmak üzere Kentbank A.Ş’nin bankacılık yapma ve mevduat toplama yetkisi kaldırılmış ve tasfiyesine karar vermiştir.
2-b) BDDK’nın 20.3.2002 gün 653 sayılı …’nin 20.3.2002 gün 177 sayılı kararları ile bankanın tasfiye kararı kaldırılarak …’nin diğer bankası Bayındırbank A.Ş nezdinde tüm aktif ve pasifiyle birleştirilmesine ve ticaret siçilinde terkinine karar verilmiştir.
2-c)BDDK ve …’nin bu kararı üzerine tasfiye halindeki Kentbank A.Ş’nin 4.4.2002 günlü genel kurul toplantısında Kentbank A.Ş’nin Bayındırbank A.Ş’ nezdinde değerlendirme yapmaksızın tüm aktif ve pasifiyle birleştirilmesine karar verilmiştir.

2-d) Birleşmeden önce ise Bankalar Kanunu gereğince Kentbank A.Ş’nin tüm kredi alacaklıları, taşınmaz ve iştirakleri …’ye devir ve temlik olunduğu belirlenmiştir.
Mübrez 28.12.2001 günlü alacak temlik sözleşmesinde temlik eden (alacaklı) temellük eden ( Tasaruf Mevduatı Sigorta Fonu) muhatap (borçlu) … Turizm A.Ş arasındaki sözleşmenin konusu ve temlik şartları aşağıda gösterilmiştir.
Temlik şartları
1-Temlik eden Kentbank A.Ş kredi sözleşmelerine istinaden merkez şubesince muhataba kullandırılan nakdi ve gayri nakdi kredilerden kaynaklanan, yasal takip konusu olmuş veya henüz olmamış tüm alacaklar ile ilgili açılmış ve açılacak bütün takip ve dava dosyalarındaki tüm hak ve alacaklarını, fer’ileri ve teminatları ile birlikte alacağın bilanço ve net değeri üzerinden ödenecek bedel mukabilinde veya karşılıksız olarak Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna gayri kabili rucu olarak devir ve temlik ettiğini beyan ve kabulüne taahhüt etmiştir.
2-Temlik eden iş bu temlik ve yukarıda belirtilen kredi alacağının takip edildiği…14.İcra Müdürlüğünün 2001/23749 Esas, 2001/26476 Esas sayılı dosyası ile bu kredi alacağının teminatlarının takibine ilişkin icra müdürlüğünün sayılı dosyası ile bu dosyalar ile ilgili açılacak davalardadaki ipotek ve rehin hakları da dahil tüm hak ve alacaklarını fer’ileri ile birlikte …’Na gayri kabili rucu olarak devir ve temlik ettiğini., böylelikle herhangi bir hakkının kalmadığını ve tüm hakları talep, tahsil ve ahzukabz yetkisinin …’na geçtiğini beyan etmiştir.
Kentbank A.Ş’nin hakim ortağı … Holding A.Ş ile paydaşı Ş.Çakır tarafından BDDK.nın 9.7.2001 gün 382 sayılı fona devir işlemine karşı 7.9.2001 tarihinde iptal davası açılmış ancak Danıştay 10.Dairesinin 23.6.2003 gün 2001/2705 Esas, 2003/2566 sayılı kararı ile dava reddedilmiş temyiz başvurusu üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Yerel Kurulunun 11.12.2003 gün 2003/710 Esas, 2003/897 sayılı kararı ile karar esastan bozulmuş ve karar düzeltme talebinde bulunan BDDK’nun talebi reddolunmuştur.
3-a) Danıştay 10.Dairesinin 21.6.2004 gün 2004/7935 Esas, 2004/5575 sayılı kararı ile işlemin iptaline dair kararın BDDK tarafından temyizi üzerine istem reddedolunmuş ve daire kararı onanmıştır.
3-b) BDDK.nun 13.12.2001 gün 552 sayılı kararı ile 28.12.2001 gününden geçerli olmak üzere Kentbank A.Ş’nin bankacılık yapma ve mevduat toplam yetkisinin kaldırmasına dair işlemi 30.1.2002 tarihinde açılan iptal davası sonunda Danıştay 10.Dairesinin 21.6.2004 gün ve 2002/666 Esas, 2004/5576 sayılı kararı ile iptal olunmuş, temyiz istemi yerinde görülmeyerek daire kararı onanmıştır.
3-c) BDDK 20.3.2002 gün ve 653 sayılı …’nin 20.3.2002 gün 177 sayılı bankanın tasfiye kararı kaldırılarak …’nin diğer bankası Bayındırbank A.Ş nezdinde tüm aktif ve pasifiyle birleştirilmesine ve ticaret sicilinden terkinine dair işlemine karşı Danıştay 10.Dairesinde açılan ve 2002/4294 Esas sayısına kaydedilen iptal davası görev yönünden Danıştay 13.Dairesine gönderilmiş, anılan Dairecede 18.2.2005 günlü yürütmeyi durdurma kararı verilmiştir.

3-d) Danıştay 13. Dairesinin 28.11.2005 gün 2005/5546 Esas, 2005/5699 sayılı kararı ile,
Kentbank A.Ş’nin 9.7.2001 günlü BDDK kararı ile 4389 sayılı Kanunun 14.maddesi uyarınca temettü hariç, ortaklık hakları ile yönetim ve denetiminin fona devrettiği bu karar sonrasında, kanunun 15.maddesinde yer alan kendisine devredilen bir bankanın yönetimi ve denetimi ile ortaklık hakkına, malı bünyesinin güçlendirilmesi,yeniden yapılandırılması ve üçüncü kişilere devri konusunda yetkili olan fon’a Kentbank’ın vönetim ve denetiminin ele alınarak hisse senetlerinin tamamı ile bankanın ödenmiş sermayelerine karşılık 50.000.000 YTL tutarındaki kısmının fon bankasına kaydedildiği,BDDK’unca Kentbank’ın 13.12.2001 tarihinde bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin iptal edildiği, bankanın tasfiyesine karar verildiği, tasfiye halinde Kentbank A.Ş genel kurulunda, tasfiyenin kaldırılarak bankanın Bayındırbank A.Ş bünyesinde birleştirildiği ve tasfiyesiz infisahının gerçekleştirildiği Kentbank’ın tüzel kişiliğinin ticaret sicilinden silinerek sona erdiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda fonun kendisine devredilen bankacılık yapma ve mevduat kabul etme izni kaldırılmış olan Kentbank hakkında, Bankalar Kanunun 15.maddesi uyarınca yaptığı, üçüncü kişileri de ilgilendiren hukuki tasarruflar ve bankanın tüzel kişiliğinin sona ermesi nedeniyle, idarece, BDDK’nun anılan bankanın fona devrine ilişkin işlemini iptal eden Danıştay 10.Dairesi kararının gereğinin yerine getirilmesinin olanaksız olduğu, başka bir anlatımla, devir kararının alındığı tarihteki Kentbank’ın hukuki ve fiili yapısının davalı idarece tesisi suretiyle davacıya iadesinde hukuki ve maddi imkansızlık bulunduğu ve idarenin idari yargı kararını uygulayamadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı ve davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
4- BDDK’nın iptal olunan 382 sayılı kararının alacağın temlikine etkisinin incelenmesine gelince;
4-a)Alacağın temliki sözleşmesinin ve temlik eden Kentbank A.Ş kredi sözleşmesine istinaden merkez şubesince muhataba kullandırılan nakdi ve gayri nakdi kredilerden kaynaklanan, yasal takip konusu olmuş veya henüz olmamış tüm alacaklarını veya bu alacaklar ile ilgili açılmış ve açılacak bütün takip ve dava dosyalarındaki tüm hak ve alacaklarının fer’ileri ve teminatları ile birlikte alacağın bilanço net değeri üzerinden ödenecek bedel mukabilinde veya karşılıksız olarak …’una gayrikabili rucu olarak devir ve temlik olunduğu görülmektedir.
4-b)Alacağın temliki sebepten soyut bir işlem olup, hukuken geçerli bir sebebin varlığına bağlı değildir.Sebep hukuken geçerli olmasa, gerçekleşmemiş bulunsa dahi temlik yine geçerlidir. Ancak bu hallerde, sebepsiz iktisap hükümlerine göre geri istenmesi mümkün olacaktır. Temlikte söz konusu olan borç ilişkisi değil, onun içinde yer alan alacak hakkıdır. (T.Uygur Borçlar Kanunu Genel Hükümler 2.Cilt sh.811).

4-c) Alacağın temlikini gerçekleştiren işlem, alacağı devreden ile devralan arasında yapılacak temlik aktinden ibarettir. Temlik akdi bir tasaruf işlemidir. Yoksa borç doğuran akitlerden değildir. Baskın görüşe göre temlik akdinin bu önemli özelliğinin soyut (mücerret) mahiyette olması, sebebe bağlı bulunmamasıdır..Bu görüş doğrultusunda temlike esas olan sebep geçerli olmasa veya ortadan kalkmış bulunsa bile temlik hükümsüz değildir.(Tekinay -Akman -Burcuoğlu Altop-Tekinay Borçlar Hukuku genel hükümler 7.baskı Ist.1993.sh.241-242)
Somut olayda;
a) 28.12.2001 tarihli temlik sözleşmesinin iptal olunmaması,
b) Danıştay 10.Dairesi iptal kararının BBDK’nun 13.12.2001 gün ve 552 sayılı kararı ile Kentbank A.Ş’nin Bankacılık yapma ve mevduat toplama yetkisinin kaldırılmasına dair işleminin iptaline ilişkin olup, alacağın temliki sözleşmesi ile ilgili bulunmadığından alacağın temliki işleminin hukuki geçerliliğini sürdürmesi,
c)Kentbank’ın hukuki ve mali yapısının idare tarafından iadesi ve tesisinin hukuki imkansızlık yanında fiili imkansızlık ile de mümkün olmadığının ve Danıştay 10.Dairesinin iptal kararının uygulanamayacağının Danıştay 13.Dairesinin 29.11.2005 gün 2005/5546 Esas, 2005/5699 sayılı kararı ile hükme bağlanmasının hukuki sonuçları,
d)Davacının aktif dava ehliyetinin temlik sözleşmesinden kaynaklanması sebebiyle aktif dava ehliyetinin var olmadığının ileri sürülemeyeceği,
Olguları birlikte değerlendirildiğinde davacının aktif husumet ehliyetinin varlığının kabulü ile işin esasının incelenmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddi usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, 17.5.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.