YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2006/10650
KARAR NO : 2007/4012
KARAR TARİHİ : 20.04.2007
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki birleştirilen cezai şart alacağı davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vek.Av…. ile davalı vek.Av….’nün gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı …ile davalı arasında iki benzin istasyonu için 9.9.1998 tarihde bir yıllık bayilik sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin sona ermesinden en az üç ay önce sözleşmenin fesih edileceğinin diğer tarafa bildirilmediği takdirde sözleşmenin her defasında aynı kayıt ve şartlarla birer yıl uzatılmış olacağı, imzalanan protokol ile de davalının asgari alım taahhüdünde bulunduğu taahhüde uyulmadığı takdirde beher ton beyaz ürün için 30 Dolar çezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığı konularında uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Davacı vekili, davalının kabul ve taahhüdüne rağmen taahhüt ettiği miktarın altında satış yaptığını, davalının 2002 yılı için taahhüt ettiği halde satmadığı satış eksiği 1380 ton ürün için 41.400 Dolar’ın tahsilini, birleşen davada da 2002 Eylül -2003 Ağustos tarihleri arasındaki satış eksiği 36.630 Dolar’ın tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin 1998’den 9.10.2001 tarihine kadar da taahhüt ettiği miktarda beyaz ürün satamadığı davacının ifanın kararlaştırılmış şartlara uygun olmamasına rağmen ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin kabul ettiğinden cezai şarttan feragat ettiğini 2003 yılına kadar taahhüdün altında beyaz ürün satılmamasına rağmen cezai şart talep edilmediğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre davalının 1998 yılından itibaren taahhüt ettiği kadar beyaz ürün alamadığı davacının üç yıl için eksik alımdan dolayı cezai şart uygulamadığı ve akdin fesh edilmeyip yenilendiği davacının üç yıllık suskunluğunun BK.nun 158/2. maddesi gereği protokolün 5.maddesinin uygulanmasından vazgeçtiği anlamını taşıdığından asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle taraflar arasındaki 9.9.1998 tarihli bir yıl süreli bayilik sözleşmesinin davalının sözleşmeyi fesh ettiği 28.6.2004 tarihine kadar birer yıllık dönemlerle yenilenmiş olmasına, davalının geçmiş dönemlerdeki asgari alım taahhüdüne uymamasına rağmen davacının ihtirazi kayıt ileri sürmeden edayı kabul edip akti yenilemiş bulunmasına, davaların açıldığı tarihlerde gözetildiğinde, sözleşme yenilendikten sonra davacının geçmiş dönemlerle ilgili talepde bulunmasının haklı kabul edilmeyecek olmasına göre davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı yararına takdir edilen 500.00.YTL duruşma vekalet ücretinin, davacıdan alınarak, davalıla ödenmesine, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 20.4.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.