YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2020/878
KARAR NO : 2021/3179
KARAR TARİHİ : 17.03.2021

Karşılıksız çek düzenlemek suçundan sanık … hakkında yapılan yargılama neticesinde, 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 5. maddesinde 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılan değişikliğin 31/12/2017 tarihinde yürürlüğe gireceği dolayısıyla görevli şikâyet merciin Cumhuriyet Başsavcılığı olduğundan bahisle şikâyet dilekçesinin reddine dair Bakırköy 2. İcra Ceza Mahkemesinin 22/02/2017 tarihli ve 2017/62 esas, 2017/95 sayılı kararı aleyhine, Adalet Bakanlığı’nın 19.12.2019 gün ve 10358 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 31.12.2019 gün ve KYB. 2019/133528 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre; Mahkeme tarafından 6728 sayılı Kanun’un 62. maddesi ile 5941 sayılı Kanun’un 3. maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “Cumhuriyet Başsavcılığına talepte” ibaresinin “icra mahkemesine şikâyette” şeklinde değiştirildiği, ancak bahse konu değişikliğin 6728 sayılı Kanun’un 76/f maddesi uyarınca 31/12/2017 tarihinde yürürlüğe gireceği ve çek hâmillerinin bu tarihe kadarki başvurularını doğrudan mahkemeye değil Cumhuriyet Başsavcılıklarına yapması gerektiği gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmiş ise de; benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 30/03/2017 tarihli ve 2017/1189 esas, 2017/2913 karar sayılı ilâmında da belirtildiği üzere, 6728 sayılı Kanun’un 62.maddesiyle 5941 sayılı Kanun’un 3. maddesine yukarıda belirtilen değişikliğin yanı sıra 10. fıkra eklenerek “Lehine karekodlu çek düzenlenen lehdar, teslim aldığı çeki Türk Ticaret Kanununun 780 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen sisteme kaydeder. Karekodlu çekin sisteme kaydedildiği tarihten sonra çek düzenleyen tüzel kişinin temsilcilerinde meydana gelen değişiklikler, çek hesabı sahibi tüzel kişinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” şeklinde karekodlu çekler yönünden yeni bir düzenleme getirildiği, kanun koyucunun 6728 sayılı Kanun’un 76/f maddesindeki düzenleme ile işbu karekodlu çekler için öngörülen yeni düzenlemenin yürürlük tarihinin ertelenmesini amaçladığı zira, 6728 sayılı Kanun’un 63.maddesi ile değiştirilen 5941 sayılı Kanun’un 5.maddesinde “Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur…Koruma tedbiri olarak verilen çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararlarına karşı yapılan itirazlar bakımından 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 353 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanır. Bu suçtan dolayı açılan davalar icra mahkemesinde görülür ve İcra ve İflas Kanununun 347, 349, 350, 351, 352 ve 353 üncü maddelerinde düzenlenen yargılama usulüne ilişkin hükümler uygulanır. Bu davalar çekin tahsil için bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer ya da hesap sahibinin yahut şikâyetçinin yerleşim yeri mahkemesinde görülür.” şeklinde düzenleme yapılarak çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet vermek eyleminin, adli para cezasını gerektirir bir suç olarak öngörüldüğü, aynı maddede bu suçtan dolayı açılan davaların icra mahkemelerinde görüleceği ve 2004 sayılı Kanun’un 347, 349, 350, 351, 352 ve 353 üncü maddelerinde düzenlenen yargılama usûlüne ilişkin hükümlerin uygulanacağının açıkça hükme bağlandığı, 2004 sayılı Kanun’un 349. maddesinde “şikâyet dilekçe ile veya şifahi beyanla yapılır. Dilekçeyi veya dava beyanını alan icra mahkemesi duruşma için hemen bir gün tayin edip şikâyetçinin imzasını alır ve maznuna celpname gönderir. Şahit gösterilmişse o da celbolunur.” şeklinde yer alan düzenlemeye nazaran, 5941 sayılı Kanun’un 5. maddesinde düzenlenen karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet vermek suçundan dolayı şikâyetlerin doğrudan icra mahkemelerine yapılması gerektiği cihetle, şikayetin esası incelenmek suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde usulden reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
5941 sayılı Kanun’un 5/1. maddesinde 6728 sayılı Kanun’un 63. maddesiyle yapılan değişiklik sonucu, yargılamanın İcra Ceza Mahkemesince yapılacağı yönünde değiştiği ve bu maddenin 09.08.2016 tarihinde yürürlüğe girdiği, 6728 sayılı Kanun’un 62. maddesinin ise 31.12.2017 tarihinde yürürlüğe gireceğinin düzenlendiği anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, Bakırköy 2. İcra Ceza Mahkemesinin 22/02/2017 tarihli ve 2017/62 esas, 2017/95 karar sayılı kararının 5271 sayılı CMK’nin 309/4-a maddesi gereği BOZULMASINA, bozma nedenine göre müteakip işlemlerin mahallinde yerine getirilmesine, 17.03.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.