YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2020/2904
KARAR NO : 2020/14533
KARAR TARİHİ : 11.11.2020

MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SUÇ : 5941 Sayılı Kanuna Aykırılık
HÜKÜMLER : İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi,

Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesince CMK’nin 296/1. maddesi gereği verilen “temyiz isteminin reddi” (ek) kararın sanık müdafi tarafından temyiz edilmesi üzerine, CMK’nin 296/2. maddesi gereği bu hususta bir karar verilmek üzere; dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
5271 sayılı CMK’nin, temyiz edilemeyecek kararları düzenleyen, 286/2-d maddesinin Anayasa Mahkemesinin 27/12/2018 tarihli ve 2018/71 E. 2018/118 K. sayılı kararıyla iptal edilmeden önceki hali;
“…d) (Değişik : 6545 – 18.6.2014 / m.78) İlk derece mahkemelerinin görevine giren ve kanunda üst sınırı iki yıla kadar (iki yıl dâhil) hapis cezasını gerektiren suçlar ve bunlara bağlı adli para cezalarına ilişkin her türlü bölge adliye mahkemesi kararları,…
Temyiz edilemez.” şeklinde iken,
15.02.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 27/12/2018 tarihli ve 2018/71 E. 2018/118 K. sayılı kararıyla; CMK’nin 286/2-d maddesi; Bölge Adliye Mahkemelerince sanık hakkında ilk defa verilecek mahkumiyet kararlarına karşı üst derece yargı denetimi (temyiz) yolunun kapatılmasının, AİHS’ye ek 7. nolu protokole ve Anayasa’nın 36. maddesine aykırı olması gerekçesiyle iptal edilmiştir.
İptal kararı üzerine, 28.02.2019 tarihinde yürürlüğe giren 7165 sayılı Kanun’un 7. maddesiyle yeniden düzenlenen CMK’nin 286/2-d maddesinin son hali;
“…d) İlk defa bölge adliye mahkemesince verilen ve 272 nci maddenin üçüncü fıkrası kapsamı dışında kalan mahkûmiyet kararları hariç olmak üzere, ilk derece mahkemelerinin görevine giren ve kanunda üst sınırı iki yıla kadar (iki yıl dâhil) hapis cezasını gerektiren suçlar ve bunlara bağlı adlî para cezalarına ilişkin her türlü bölge adliye mahkemesi kararları,
…Temyiz edilemez.” şeklinde düzenlenmiştir.
5271 sayılı CMK’nin 286/2-a maddesi;
“…a) İlk derece mahkemelerinden verilen beş yıl veya daha az hapis cezaları ile miktarı ne olursa olsun adli para cezalarına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine dair bölge adliye mahkemesi kararları,… Temyiz edilemez.”,
5271 sayılı CMK’nin 286/2-e maddesi ise;
“…e) Adlî para cezasını gerektiren suçlarda ilk derece mahkemelerinden verilen hükümlere ilişkin her türlü bölge adliye mahkemesi kararları,
Temyiz edilemez.” hükmünü içermektedir.
Buna göre; 7165 sayılı Kanunla yapılan değişiklik sonrasında,
5271 sayılı CMK’nin 286/2-a maddesinde yer alan; ilk derece mahkemelerinden verilen beş yıl veya daha az hapis cezaları ile miktarı ne olursa olsun adli para cezalarına karşı, istinaf başvurusunun “esastan reddine” dair Bölge Adliye Mahkemesi kararlarına karşı temyiz yolunun kapalı olmasına ilişkin düzenleme; ilk derece mahkemelerince verilen mahkumiyet hükümlerine karşı istinaf yoluna başvurması sonucu, Bölge Adliye Mahkemelerince sanığın mahkumiyetine dair hükme karşı istinaf isteminin esastan reddedilmesi halinde uygulanma kabiliyeti olan bir hükümdür.
5271 sayılı CMK’nin 286/2-e maddesinde yer alan; adlî para cezasını gerektiren suçlarda ilk derece mahkemelerinden verilen hükümlere ilişkin her türlü bölge adliye mahkemesi kararlarına karşı temyiz yolunun kapalı olduğuna ilişkin düzenleme; kanunlarda sadece adli para cezası gerektiren suçlarla ilgili olarak ilk derece mahkemelerince kurulan her türlü hükme karşı istinaf yoluna başvurulması sonucu; Bölge Adliye Mahkemelerince sanık hakkında ilk kez mahkumiyet hükmü kurulmaksızın verilecek diğer kararlar (esastan reddi, düzeltilerek esastan reddi vb.) için uygulanma kabiliyeti olan bir hükümdür.
7165 sayılı kanunla yeniden düzenlenen CMK’nin 286/2-d maddesinde yer alan; sanık hakkında ilk kez Bölge Adliye Mahkemelerince kurulacak mahkumiyet hükümlerinin, CMK’nin 272/3. maddesi kapsamı dışında kalması kaydıyla, temyiz yoluna dair istisnalardan hariç tutulmasına dair hüküm, CMK’nin 286/2. maddesinde yer alan tüm temyiz istisnalarına yönelik maddeye yeni ve farklı bir ölçüt getiren, sonradan yürürlüğe giren ve özel bir hüküm niteliğinde “istisnanın istisnası” olarak yorumlanması gereken bir hükümdür. Dolayısıyla, 7165 sayılı Kanunla yeniden düzenlenen CMK’nin 286/2-d maddesinin yürürlüğe girdiği 28.02.2019 tarihi ve sonrasında; temyiz yolu açık olan kararlar içerisine; ilk defa Bölge Adliye Mahkemesince verilen ve CMK’nin 272/3. maddesi kapsamı dışında kalan mahkumiyet kararları da eklenmiştir.
Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümezliği ilkesi ve Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerinin de ancak yürürlüğe girdikten sonra uygulanabileceği birlikte gözetildiğinde, bu hükmün ortaya çıkardığı bu yeni istisnai durumun, ancak 7165 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 28.02.2019 ve sonrasında sanık hakkında ilk kez Bölge Adliye Mahkemelerince verilen mahkumiyet hükümlerine karşı yapılacak temyiz istemlerinde uygulanabilmesi mümkündür.
Sonuç olarak 7165 sayılı Kanunla yeniden düzenlenen CMK’nin 286/2-d maddesinin uygulanabilmesi için;
– 7165 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 28.02.2019 ve sonrasında, sanık hakkında ilk defa Bölge Adliye Mahkemesince bir “mahkumiyet” kararı verilmiş olması,
– Verilen bu mahkumiyet kararının, CMK’nin 272/3. maddesi kapsamı (3000 TL’ye kadar (3000 TL dahil) adli para cezaları) dışında kalması gerekecektir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut uyuşmazlıkta;
İlk derece mahkemesi tarafından ilk olarak şikayet hakkının düşürülmesine karar verilmiş, bu kararın Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesi tarafından bozulması üzerine bu defa ilk derece mahkemesi tarafından sanığın neticeten 73.710,00 TL adli para cezasına mahkumiyetine karar verilmiş, sanık müdafi tarafından istinaf yoluna başvurulması sonucu; Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesince istinaf incelemesi dosya üzerinden yapılarak, 12.11.2018 tarihinde istinaf başvurusunun düzeltilerek esastan reddine karar verilmiştir. Karar sanık müdafi tarafından temyiz edilmiş, temyizin reddine dair ek karar verilmesi ve bu kararın da temyiz edilmesi üzerine dosya Yargıtay’a gönderilmiştir
Anayasa Mahkemesinin iptal kararı üzerine 7165 sayılı Kanunla yeniden düzenlenen CMK’nin 286/2-d maddesindeki şartlar, somut uyuşmazlık bakımından oluşmamıştır. Dolayısıyla, iki dereceli yargılanma hakkı, Bölge Adliye Mahkemesince tesis edilen hükümle sağlanan sanık hakkında kurulan hükmün temyize tabi olmadığı anlaşılmakla,
Temyiz edilen hükmün, CMK’nin 286/2-a ve 286/2-e maddeleri gereği temyiz edilemez olduğu ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen ek kararın yerinde olduğu saptandığından, TEMYİZ İSTEMİNİN, tebliğnameye uygun olarak, 5271 sayılı CMK’nin 298/1. maddesi gereği REDDİNE,11/11/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.