YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2019/35000
KARAR NO : 2021/3371
KARAR TARİHİ : 22.03.2021
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 36/3-a maddesine muhalefet etmekten kabahatli … hakkında, Bursa Trafik Denetleme Büro Amirliğinin 16/03/2019 tarihli ve MA 38003204 sayılı idarî para cezası karar tutanağı ile uygulanan 2.018,00 Türk lirası idarî para cezasına yönelik başvurunun reddine dair Bursa 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 10/07/2019 tarihli ve 2019/2623 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 03/12/2019 gün ve 14215 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekinde bulunan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 12/12/2019 gün ve KYB-2019-125550 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 18/09/2017 tarihli ve 2016/15686 esas, 2017/6937 karar sayılı ilâmında, “…Araç kiralama şirketlerinin, 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu kapsamında, araç kiralama tarihlerinden belli bir süre önce, belli tarihlerde kullanmak üzere araç kiralayan kişilerin açık kimlik bilgilerini, yasada yer alan bilişim sistemine usulüne uygun biçimde kayıt yapmaları halinde; kiralama tarihleri içinde meydana gelebilecek trafik kural ihlallerini, o tarihte işletmecilerden araç kiralayan kişilerin yaptıkları kabul edilmelidir. Keza, Anayasa’nın “İdarenin bütünlüğü ve kamu tüzel kişiliği” başlıklı 123. maddesi; “.. idare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir.” hükmünü amirdir. Dolayısıyla, 1774 sayılı yasa gereği oluşturulan kiralık araç kimlik bildirme sistemini denetlemek ve takip etmekle yükümlü olan idarenin, trafik kural ihlalinin yapıldığı anda aracı süren ve varsa kiralayan kişinin kimliğini tespit etmekle ve bu sistem üzerinde usulüne uygun kaydedilen ve aracı kiralayan kişinin kimlik bilgisi esas alınarak idari para cezası tutanağı düzenlemekle de yükümlü olduğu değerlendirilmektedir. Dolayısıyla, itirazı değerlendiren mahkemece, aracı kiraya veren işletmecinin itiraz gerekçeleri ve elindeki kira sözleşmesi ile internet sistemi çıktısının bir örneği, cezayı düzenleyen idareye gönderilmek suretiyle, itiraz konusu kira sözleşmesi ve tutanağın, sistemde kayıtlı kiralık aracı kullanan kişinin kimlik bilgileri hakkında bir araştırma yapılarak düzenlenip düzenlenmediği sorulmaksızın itirazın reddine karar verilmesinde isabet bulunmadığı…” şeklinde belirtildiği üzere, sürücü belgesi olmadan araç sürülmesine izin vermek eylemi nedeniyle araç tescil plakasına istinaden idarî yaptırım kararı düzenlendiği, ancak dosyada mevcut araç teslim fişi ile sabit olduğu üzere, … plakalı aracın 08/03/2019 ile 27/03/2019 tarihleri arasında Kral Vip Oto Kiralama İnşaat Oto Alım Satım Limited Şirketi tarafından … isimli kişiye kiralandığı ve muteriz şirket tarafından anılan aracın Kiralık Araç Bildirim Sistemine (KABİS) kaydının girildiğinin anlaşıldığı, idari para cezası karar tutanağının düzenlendiği 16/03/2019 tarihinde saat 05:07’da aracın kiralayan kişide olduğunun anlaşılmış olması karşısında, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309.maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla, gereği görüşülüp düşünüldü;
Dosya içerisinde bulunan araç teslim fişi uyarınca… plakalı aracın 08.03.2019 – 27.03.2019 tarihleri arasında … isimli şahsa kiralandığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü’ nün internet sayfasından temin edilen belge çıktısı uyarınca anılan kiralama işleminin KABİS sistemine kaydedildiğinin anlaşıldığı, aracı kiralayan şahsın sürücü belgesi suretinin dosyada mevcut olduğu, Bursa Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’ nün 28.05.2019 tarihli cevabi yazısında 28.03.2019 tarihinde… plakalı aracın… tarafından sürücü belgesiz olarak kullanılması nedeni ile muteriz hakkında da idari para cezası uygulandığının belirtildiği anlaşılmış ise de, aracı sürücü belgesiz olarak kullandığı belirlenen… hakkında tanzim olunan idari para cezasının 16/03/2019 tarihli ve IM 00372190 sayılı olduğu görülmekle; aracı, sürücü belgesi bulunan kiralayana kiraya verip teslim eden muterizin, kira sözleşmesinde ismi bulunmayan üçüncü bir şahıs tarafından, kiralama dönemi içerisinde aracın sürücü belgesiz olarak kullanılmasından sorumlu tutulamayacağı anlaşıldığından;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği faklı gerekçe ile yerinde görüldüğünden, Bursa 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 10/07/2019 tarihli ve 2019/2623 değişik iş sayılı kararının CMK’nin 309/4-d maddesi uyarınca KANUN YARARINA BOZULMASINA, muteriz hakkında uygulanan idari para cezasının kaldırılmasına , 22/03/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.