YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2019/31361
KARAR NO : 2021/2575
KARAR TARİHİ : 08.03.2021

Otoyol ve/veya köprülerden ücret ödemeden geçme eyleminden dolayı kabahatli … hakkında 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesi gereğince 98,25 Türk lirası geçiş ücreti ve 982,50 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair Karayolları Akıncı Otoyol Bakım İşletme Şefliği HGS A.K.M. Başmühendisliğinin 16/10/2016 tarihli ve UA 2375991 sayılı idarî para cezası karar tutanağına yönelik başvurunun Toprakkale ve Osmaniye HGS ihlalleri yönünden kabulü ile idarî yaptırım kararının kaldırılmasına dair Osmaniye 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 19/07/2017 tarihli ve 2016/6691 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 01/07/2019 gün ve 94660652-105-80-10866-2017-Kyb sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekinde bulunan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 10/07/2019 gün ve KYB-2019/72368 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre,
1-5326 sayılı Kanunun “Başvurunun incelenmesi” başlıklı 28. maddesinin; “…(2) Başvurunun usulden kabulü halinde mahkeme dilekçenin bir örneğini ilgili kamu kurum ve kuruluşuna tebliğ eder. (3) İlgili kamu kurum ve kuruluşu, başvuru dilekçesinin tebliği tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde mahkemeye cevap verir. Başvuru konusu idarî yaptırıma ilişkin işlem dosyasının tamamının bir örneği, cevap dilekçesi ile birlikte mahkemeye verilir. Mahkeme, işlem dosyasının aslını da ilgili kamu kurum ve kuruluşundan isteyebilir. Cevap dilekçesi, idarî yaptırım kararına karşı başvuruda bulunan kişi sayısından bir fazla nüsha olarak verilir” hükümlerine amir olması karşısında, başvuruyu inceleyen Osmaniye 1. Sulh Ceza Hâkimliğince anılan hükme aykırı olarak ilgili kuruma gerekli tebligat yapılmadan yazılı şekilde karar verilmesinde,
2-Kabahatli hakkında idari para cezasının yanı sıra geçiş ücreti de tahakkuk ettirildiği, Osmaniye 1. Sulh Ceza Hâkimliğince kabahatlinin ödemesi gereken otoyol geçiş ücretinin mahsup edilmesinden sonra kalan miktara ilişkin olarak idarî para cezasının iptal edilmesi gerekirken, mahkemesince yetkisi olmadığı halde, hem idarî para cezasının hem de geçiş ücretinin tamamın iptal edilerek yazılı şekilde karar verilmesinde,
3-Anayasa Mahkemesinin 26/02/2015 tarihli ve 2013/6217 başvuru sayılı kararında da yer alan “Kanuni düzenlemeler ve içtihat karşısında başvurucu lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi, ilgili yasal mevzuatın lafız ve amacına açıkça aykırı olup, başvurucunun Anayasanın 36. maddesinde güvence altına alınan hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.” şeklindeki açıklama, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 31/2. maddesindeki “Kanun yoluna başvuru dolayısıyla oluşan bütün masraflar ve vekâlet ücreti , başvurusu veya savunması reddedilen tarafça ödenir.” biçimindeki düzenleme gereğince, başvurusu kabul edilen kabahatli lehine savunması reddedilen idare aleyhine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Hükümleri gereğince vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesinde,
İsabet görülmediği gerekçesiyle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla, gereği görüşülüp düşünüldü;
Kabahatli tarafından Karayolları Akıncı Otoyol Bakım İşletme Şefliği HGS A.K.M. Başmüh. tarafından düzenlenen 16/10/2016 tarih ve UA-2375991 nolu tutanağın tamamına itiraz edilmekle birlikte, Osmaniye 1. Sulh Ceza Hakimliği tarafından ise yalnızca Toprakkale ve Osmaniye istasyonlarındaki ihlaller yönünden karar verildiği anlaşılmakla, itiraza konu diğer ihlallere ilişkin idari para cezaları yönünden mahallinde her zaman karar verilmesi mümkün görülmüştür.
I-) Kanun yararına bozma isteminin (2) numaralı maddesi yönünden;
Başvuruya konu tutanakta geçiş ücretleri ile idari para cezalarının ayrı ayrı gösterildiği, Osmaniye 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 19/07/2017 tarihli ve 2016/6691 değişik iş sayılı kararında ise 10/11/2015 tarihli ve UA-2375991 seri nolu tutanakta yer verilen, Toprakkale ve Osmaniye HGS ihlalleri yönünden, cezaların iptaline karar verildiği, geçiş ücretlerine hakkında herhangi bir iptal kararının bulunmadığı anlaşılmakla;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının yerinde görülmeyen kanun yararına bozma isteminin REDDİNE,
II-) Kanun yararına bozma isteminin (3) numaralı maddesi yönünden;
Olağanüstü kanun yolu olan ve öğretide “olağanüstü temyiz” olarak adlandırılan kanun yararına bozmanın amacı hakim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen kararların Yargıtay’ca incelenmesini, buna bağlı olarak da kanunların uygulanmasında ülke sathında birliğe ulaşmak, hakim veya mahkemelerce verilen cezaya ilişkin karar veya hükümlerdeki hukuka aykırılıkları toplum ve birey açısından hukuk yararına gidermektir.
Olağanüstü bir kanun yolu olan kanun yararına bozma müessesesinin konusunu oluşturabilecek kanuna aykırılık halleri, olağan kanun yolu olan temyiz nedenlerine göre dar ve kısıtlı tutulduğunda kesin hükmün otoritesi korunmuş olur.
26.10.1932 gün ve 29/12 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ve bu karar esas alınmak suretiyle verilen Yargıtay Ceza Genel Kurulu ve Özel Dairelerin süreklilik arz eden kararlarında belirtildiği üzere, kabul edip etmemenin hakim veya mahkemenin takdirine bağlı olduğu istekler hakkında verilen kararlar ile kanıtların değerlendirilmesine ve şahsi hakka ilişkin kararlar kanun yararına bozma konusu olamaz.
Bu açıklamalara ve yerleşik yargısal kararlara göre (Yargıtay 1. CD’nin 05/11/2008 tarih ve 2008/9091-7078 E.K; 3. CD’nin 14/11/2007 tarih ve 2007/12330-8319 E.K; 11. CD’nin 27/02/2013 tarih ve 2012/28035 E., 2013/3196 K. ve 12. CD’nin 27/12/2012 tarih ve 2012/21561-28771 E.K sayılı kararları) vekalet ücretinin şahsi hakka ilişkin olması nedeniyle bu hususta kanun yararına bozma talebinde bulunulamayacağından,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının yerinde görülmeyen kanun yararına bozma isteminin REDDİNE,
III-) Kanun yararına bozma isteminin (1) numaralı maddesi yönünden;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, Osmaniye 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 19/07/2017 tarihli ve 2016/6691 değişik iş sayılı kararının CMK’nun 309/4-b maddesi uyarınca BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde mahkemesince yerine getirilmesine, 08/03/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.