YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2019/23969
KARAR NO : 2021/473
KARAR TARİHİ : 25.01.2021
Karşılıksız çek keşide etmek suçundan sanık …’ın 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 5/1 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 52/2. maddesi gereğince 24.460,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına dair Ankara 8. İcra Ceza Mahkemesinin 22/03/2018 tarihli ve 2017/345 esas, 2018/80 sayılı kararı aleyhine, Adalet Bakanlığı’nın 19.03.2019 gün ve 2018-12707 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 26.03.2019 gün ve KYB. 2019/31247 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
5941 sayılı Kanun’un 5/1. Maddesinde yer alan “Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur…. Bu suçtan dolayı açılan davalar icra mahkemesinde görülür ve İcra ve İflas Kanununun 347, 349, 350, 351, 352 ve 353 üncü maddelerinde düzenlenen yargılama usulüne ilişkin hükümler uygulanır. Bu davalar çekin tahsil için bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer ya da hesap sahibinin yahut şikâyetçinin yerleşim yeri mahkemesinde görülür. şeklindeki ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun “Şikayet süresi” başlıklı 347. maddesinde yer alan “Bu Bapta yer alan fiillerden dolayı şikâyet hakkı, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren üç ay ve her halde fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl geçmekle düşer.” şeklindeki düzenlemeler nazara alındığında,
Dosya kapsamına göre,
1- Çekin ibraz edilerek karşılıksız olduğunun öğrenildiği 19/08/2016 tarihinden 3 ay geçtikten sonra 07/06/2017 tarihinde şikayette bulunulduğu ve şikayet süresinin geçmiş olduğu gözetilmeden, sanığın beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesinde;
Kabule göre de;
2- Suça konu çekin Yapı Kredi Bankasının Zekeriyaköy/İstanbul Şubesi’nden açıldığı, aynı bankanın Gayrettepe/İstanbul Şubesi’ne ibraz edildiği, şikayetçinin yerleşim yerinin de İstanbul ili olduğu ve dolayısıyla 5941 sayılı Kanun’un 5/1. maddesi gereğince Ankara 8. İcra Ceza Mahkemesinin yetkisiz olduğunun gözetilmemesinde;
İsabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
1-) Sanığın üzerine atılı “karşılıksız çek düzenleme” suçunun 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 6728 sayılı Kanun ile değişik 5/1. maddesinde düzenlendiği, anılan Kanun maddesi uyarınca sanık hakkında cezaya hükmedilebilmesi için öncelikle ibraz süresi içerisinde ödeme için bankaya ibraz edilmiş karşılıksız bir çekin mevcut olması ve ayrıca 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun 347. maddesinde öngörülen hak düşürücü süreler içerisinde şikayet hakkının kullanılmış olması gerektiği, Ankara 8. İcra Ceza Mahkemesinin 22/03/2018 tarihli ve 2017/345 esas, 2018/80 karar sayılı kararında bu hususlar gözetilmeden sanığın mahkumiyetine dair hüküm kurulduğu, kanun yararına bozma talebinin bu yönden kabulü gerekeceği,
2-) Şikayetçinin şikayet tarihindeki yerleşim yerinin Ankara değil, İstanbul ili olduğu, 5941 sayılı Kanun’un 5. maddesinin son fıkrasına göre mahkemenin yetkili olmadığı iddiasıyla ve kabule göre yapılan kanun yararına bozma talebi hususunda ise;
Şikayetçinin şikayet tarihindeki yerleşim yerinin ve çekin ibraz edildiği yerin İstanbul ili olduğu, ancak bu hususun bir numaralı bozma nedeni göz önünde bulundurulduğunda kanun yararına bozma sonucu verilecek kararı sonuç itibarıyla değiştirecek bir husus olmadığı anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği, her iki sebeple de yerinde görüldüğünden, Ankara 8. İcra Ceza Mahkemesinin 22/03/2018 tarihli ve 2017/345 esas, 2018/80 sayılı kararının CMK’nun 309/4-d maddesi uyarınca kanun yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre; İİK’nun 347. maddesi uyarınca şikayet hakkının DÜŞÜRÜLMESİNE, sanık hakkında suça konu çek açısından verilen adli para cezası ile çek düzenleme ve çek hesabı açmaktan yasaklanma hükmünün de bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına, 25.01.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.