YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2019/23948
KARAR NO : 2021/3361
KARAR TARİHİ : 22.03.2021
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 36/2. maddesine aykırı davranmak eyleminden dolayı Tinkon Turizm Kongre ve Organizasyon Hizmetleri Ticaret Ltd. Şti. hakkında 5.000,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair Sarıyer Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğünün 06/12/2017 tarihli ve 9-0028 sayılı idarî yaptırım kararına yönelik başvurunun kabulü ile ile idarî yaptırım kararının kaldırılmasına dair … 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 05/12/2018 tarihli ve 2018/575 değişik iş sayılı kararına karşı itirazın reddine ilişkin mercii … 4. Sulh Ceza Hâkimliğinin 24/12/2018 tarihli ve 2018/182 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 20/03/2019 gün ve 2247 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekinde bulunan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 29/03/2019 gün ve KYB-2019-31438 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre,
1- 06/12/2017 tarihli tutanağa göre, şikâyet üzerine, Sarıyer İlçesi Maslak Mahallesi 1453 sites içinde faaliyet gösteren “Esnaf” ünvanlı işyerine giden Sarıyer Zabıta Müdürlüğü yetkililerinin, bu iş yerinde canlı müzik yapma ruhsatının olmadığı hâlde yüksek sesle (çevreyi rahatsız edici şekilde) canlı müzik yapılması nedeniyle 5326 sayılı Kanunun 36. maddesinin ihlâl edildiğinden bahisle 5.000,00 Türk lirası idarî para cezası uyguladıkları;
Mevzuatımızda “gürültü yapma veya gürültüye neden olma” fiillerinin hem 5326 sayılı Kabahatler Kanunu kapsamında hem de 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bağlantılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” çerçevesinde kabahat sayıldığı ve idarî yaptırıma tâbi tutulduğu;
5326 sayılı Kabahatler Kanununun “Gürültü” başlıklı 36. maddesinde ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun yine “Gürültü” başlıklı 14. maddesinde ve 20/h maddesinde idarî yaptırım olarak idarî para cezasının düzenlendiği, 2872 sayılı Çevre Kanunu madde 20/h maddesinde “Bu Kanunun 14 üncü maddesine göre çıkarılan yönetmelikle belirlenen önlemleri almayan veya standartlara aykırı şekilde gürültü ve titreşime neden olanlara, konutlar için 400 Türk Lirası, ulaşım araçları için 1.200 Türk Lirası, işyerleri ve atölyeler için 4.000 Türk Lirası, fabrika, şantiye ve eğlence gürültüsü için 12.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir” şeklinde düzenleme bulunduğu, ayrıca Çevre Kanununun 14. maddesine dayanılarak 09.06.2010 tarihli “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” çıkarıldığı, bu yönetmelikte Çevre Kanununun belirlediği çerçeve hükümlerin içeriğinin doldurulduğu;
2872 Sayılı Çevre Kanununun 26/04/2006 tarihinde 5491 sayılı Kanununun 14. maddesi ile değiştirilerek yürürlüğe giren ceza hükümlerinin, 31/03/2005 tarihinde yayımlanan ve 01/06/2005 tarihinde yürürlüğe giren 5326 sayılı Kabahatler Kanununa göre sonraki kanun ( lex posterior) olduğu;
Bu iki ayrı düzenlemenin amacı, özü ve ruhu birlikte ele alındığında; Çevre Kanunu ve bağlantılı mevzuatında yer alan gürültü ile ilgili düzenlemelerin Kabahatler Kanununa göre özel kanun (lex specialis) niteliği taşıdığı,
Öte yandan çevresel gürültüye maruz kalma seviyelerinin insan sağlığı üzerinde zararlı etkilere sebep olabileceği gürültüye hassas olan eğlence yerleri hakkında Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinin 24. maddesi gereğince gürültü seviyesi ve arka plan gürültü seviyelerinin ve sınır değerlerin aşılıp aşılmadığının , aşılmış ise hangi ölçüde aşıldığının ancak teknik araçlarla ses ölçümü yapılarak belirlenebileceğinden bu tür mekanlarda denetimlerin teknik donanımı haiz uzman ve yetkili kurumlar tarafından yapılması gerektiği;
Diğer taraftan Çevre Kanununa göre verilebilecek idarî yaptırımlara karşı tebliğden itibaren 30 gün içerisinde idare mahkemesinde dava açılabilecek iken, Kabahatler Kanununa göre verilen idarî para cezalarına karşı tebliğ veya tefhimden itibaren 15 gün içerisinde sulh ceza hâkimliğine başvurulması gerektiği,
Somut olayda gürültü eylemi nedeniyle verilecek idarî para cezasında görevli merciin İdari Yargı mercii olduğu ve buna ilişkin itirazın da öncelikle idarî yargı olması gerektiği gözetilmeksizin, yapılan itirazın öncelikle görev yönünden kabulü ile söz konusu kararın kaldırılarak itiraz konusu hakkında karar verilmek üzere dosyanın görevli ve yetkili idarî yargı merciine gönderilmesi yerine işin esasına geçilmek suretiyle itirazın reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309.maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla, gereği görüşülüp düşünüldü;
… 4. Sulh Ceza Hâkimliğinin 24/12/2018 tarihli kararının değişik iş sayısının 2018/7182 olmasına karşın ihbarnamede, 2018/182 olarak gösterilmesi maddi hata olarak kabul edilmiştir.
Mevzuatımızda “gürültü yapma veya gürültüye neden olma” fiillerinin hem 5326 sayılı Kabahatler Kanunu kapsamında hem de 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bağlantılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” çerçevesinde kabahat sayıldığı ve idarî yaptırıma tâbi tutulduğu sabit ise de, muteriz hakkında 5.000,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair Sarıyer Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğünün 06/12/2017 tarihli ve 9-0028 sayılı idarî yaptırım kararında yasal dayanak olarak 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 36/2. maddesinin gösterildiği ve bu nedenle uygulanan idari para cezasının hukuka uygun olup olmadığına dair inceleme yapma görevinin Sulh Ceza Hakimliklerinde olduğu, başvuruyu inceleyen … 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 05/12/2018 tarihli ve 2018/575 değişik iş sayılı kararı ile başvurunun kabulüne ve idari para cezasının kaldırılmasına karar verildiği, merci … 4. Sulh Ceza Hâkimliğinin 24/12/2018 tarihli ve 2018/7182 değişik iş sayılı kararı ile de itirazın reddedildiği anlaşılmakla, yerinde görülmeyen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin REDDİNE,22/03/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.