YARGITAY KARARI
DAİRE : 19. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2018/3202
KARAR NO : 2019/7170
KARAR TARİHİ : 15.04.2019

Karşılıksız çek düzenlemek suçundan şüpheli …’in 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 5/1 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 52/2. maddeleri gereğince 46.220,00 Türk Lirası adlî para cezası ile cezalandırılmasına dair Adana 4. İcra Ceza Mahkemesinin 07/11/2017 tarihli ve 2017/39 esas, 2017/847 sayılı kararı aleyhine, Adalet Bakanlığı’nın 26/04/2018 gün ve 2882 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 03/05/2018 gün ve KYB. 2018/37044 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
10/10/2017 tarihli ve 30206 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 26/07/2017 tarihli ve 2016/191 esas 2017/131 sayılı kararı ile 5941 sayılı Kanun’un 1. fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “çekin üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanuna göre ticarî işlerde temerrüt faizi oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile takip ve yargılama gideri toplamından” şeklindeki ibarenin iptal edildiği, inceleme konusu Mahkeme kararının da anılan iptal kararından sonra verildiği,
Söz konusu iptal kararı sonrası yürürlük kazanan 5941 sayılı Kanun’un 5/1. maddesinde yer alan, “(Değişik: 15/7/2016-6728/63 md.) Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adlî para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarı, (…)(2) az olamaz.” hükmü nazara alındığında,
1- Somut olayda, şikâyete konu 30/11/2016 tarihinde bankaya ibraz edilen Ziraat Bankası Kenan Evren Bulvarı Adana Şubesine ait TR 75 0001 0020 9166 1444 0250 04 numaralı ve 47.500,00 Türk lirası bedelli çekin 46.210,00 Türk lirası kısmının karşılıksız kaldığının belirtilmesi karşısında, hükmedilecek adlî para cezasının da bu bedelden az olamayacağı gözetilmeden, Mahkemece hem anılan yasadaki binbeşyüz gün sınırını hem de karşılıksız kalan 46.210,00 Türk lirası bedeli aşacak şekilde 2.311 gün karşılığı 46.220,00 Türk Lirası adlî para cezasına hükmedilerek fazla ceza tayin edilmesinde,
2- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 52/4. maddesinde, “Hâkim, ekonomik ve şahsî hâllerini göz önünde bulundurarak, kişiye adlî para cezasını ödemesi için hükmün kesinleşme tarihinden itibaren bir yıldan fazla olmamak üzere mehil verebileceği gibi, bu cezanın belirli taksitler hâlinde ödenmesine de karar verebilir. Taksit süresi iki yılı geçemez ve taksit miktarı dörtten az olamaz. Kararda, taksitlerden birinin zamanında ödenmemesi hâlinde geri kalan kısmın tamamının tahsil edileceği ve ödenmeyen adlî para cezasının hapse çevrileceği belirtilir.” hükmünün yer aldığı, anılan hüküm gereğince hükmedilen adlî para cezasının taksitler halinde ödenmesine karar verilmesi halinde taksit miktarının dörtten az olamayacağı gözetilmeksizin, sanık aleyhine olacak şekilde adlî para cezasının 2 eşit aylık taksitle tahsiline karar verilmesinde isabet görülmediği, gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na ait ihbarnamenin (1) ve (2) numaralı bentlerinin her ikisi yönünden yapılan incelemede;
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, sanığın 30/11/2016 keşide tarihli, 47.500,00 TL bedelli çek hakkında “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına neden olmasından ötürü neticeten 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 5/1 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 52/2. maddeleri gereği 46.220,00 Türk Lirası adlî para cezasıyla mahkumiyetine karar verilmiştir.
Ancak hüküm kurulurken, 5237 sayılı TCK’nun 52/1. maddesi gereği takdir edilecek gün para cezasının tespiti sırasında, 5941 sayılı Kanun’un 5/1. maddesinde öngörülen “…her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur…” ibaresine aykırı şekilde sanığın 2311 gün adli para cezasıyla cezalandırılmasının ve sanık hakkında hükmedilen adli para cezasının taksitler halinde ödenmesine karar verilmesine rağmen, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 52/4. maddesine aykırı şekilde taksit miktarının aylık 2 eşit taksit olarak belirtilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmakla;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, Adana 4. İcra Ceza Mahkemesinin 07/11/2017 tarihli ve 2017/39 esas, 2017/847 sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nun 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Bozma gereği yeniden uygulama yapılarak;
Hükümden ” 1-” , “2-” ve “3-” maddelerinin tamamen çıkartılmasıyla yerine, “1- Sanığın 30/11/2016 keşide tarihli ve 47.500,00 TL bedelli çek yönünden ‘ çekle ilgili karşılıksızdır işlemi yapılmasına neden olmak’ suçunu işlediği anlaşılmakla, 5941 sayılı Kanun’un 5/1. maddesi uyarınca takdiren 5 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına,
2- Sanığa verilen gün para cezasının 5237 sayılı TCK’nun 52/2. maddesi uyarınca sanığın ekonomik ve diğer şahsi halleri göz önüne alınarak takdiren 20 TL den hesaplanarak sanığın (5×20=) 100 TL adli para cezasıyla cezalandırılmasına, ancak 5941 sayılı Kanun’un 5/1. maddesi gereği takdir edilen adli para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarından az olamayacağından ve dosyada mevcut çek sureti üzerinde yapılan incelemede, muhatap bankanın çek yaprağı için ödemekle yükümlü olduğu miktar düşüldükten sonra karşılıksız kalan miktar 46.210,00 TL olduğundan sanığın, neticeten 46.210,00 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına,
3- Sanığa verilen adli para cezasının 5237 sayılı TCK’nun 52/4. maddesi gereğince sanığın ekonomik ve şahsi halleri göz önüne alınarak birer ay ara ile 4 eşit taksit halinde sanıktan tahsiline, taksitlerden birinin zamanında ödenmemesi halinde geri kalan kısmının tamamının tahsil edileceği ve ödenmeyen adli para cezasının hapse çevrilebileceği hususunda kendisine ihtarat yapılmasına, ” ibaresi yazılmasına, hükmün diğer kısımlarının aynen bırakılmasına, infaza dair hükümlerin 46.210,00 TL üzerinden uygulanmasına, 15.04.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.