YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/9126
KARAR NO : 2014/11387
KARAR TARİHİ : 26.06.2014
MAHKEMESİ : Reyhanlı Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 26/06/2013
NUMARASI : 2012/353-2013/369
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
1-2942 Sayılı Yasanın 4650 Sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi uyarınca bilirkişi kurulu, arazi niteliğindeki taşınmaz malın kamulaştırma tarihindeki mevki ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelirini esas tutarak düzenleyeceği raporda, bedelin tespitinde etkili olacak bütün nitelik ve unsurları ve her unsurun ayrı ayrı değerini belirtmek suretiyle ve ilgililerin de beyanını dikkate alarak gerekçeli bir değerlendirme raporuna dayalı olarak taşınmaz malın değerini tespit etmelidir. Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarında ise özel ve dikkate alınması gereken haklı bir neden bulunmadıkça tarım arazilerinin olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir üzerinden bilimsel yöntemle yapılacak değerlendirmede münavebeye alınacak ürünler için aynı yasanın 4650 Sayılı Yasa ile değişik 15. maddesinin son fıkrası hükmü uyarınca, kamulaştırma belgelerinin mahkemeye verildiği gün itibarıyla dekar başına elde edilecek ortalama verim, üretim gideri ve toptan satış fiyatına ilişkin olarak ciddi istatistiki bilgilere dayalı olduğu bilinen o yerdeki tarım müdürlüğü verilerinin esas alınması aranmaktadır.
Bu sebeple, münavebeye alınan ürünlerin değerlendirme tarihi olan 2012 yılı itibarıyla sulu şartlarda samanın dekar başına ortalama verimi 250 kg, pamuğun 625 kg olduğu halde; mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda sırasıyla dekar başına ortalama verimin 420 kg ve 650 kg alınması ve dekar başına pamuğun maliyeti 422,88 TL/da olmasına karşın 600 TL/da alınması, buğdayın maliyeti 178,50 TL/da iken 250 TL/da alınması, II. ürün mısırın maliyeti 361,20 TL/da olmasına karşın 475 TL/da alınması suretiyle yanlış değer hesaplanmış olması,
2-Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarında, iklim koşulları, arazinin topoğrafik yapısı ve bölgesindeki konumu (büyük yerleşim yerlerine uzaklığı vb) gözönünde tutulduğunda, dava konusu taşınmazın bulunduğu yerle benzer nitelikte olan, ülkemizin değişik yörelerindeki (değeri önemli şekilde etkileyen kanıtlanmış, farklı ve özel bir faktör bulunması hali hariç) sulu tarım arazilerinin değerlendirilmesinde kapitalizasyon faiz oranı %5 olarak uygulandığı halde, bilirkişi kurulunca sulu kabul edilen dava konusu taşınmazın değerinin belirlenmesinde kapitalizasyon faiz oranının %6 alınması suretiyle düşük m² değeri belirlenmesi,
3-Dava konusu taşınmazın 1/25000 ölçekli Hatay İli Çevre Düzeni Planında Mutlak Tarım Alanı içinde kalması, Reyhanlı ilçe merkezine mesafesi dikkate alındığında bu hususların tarım arazisi niteliğindeki taşınmazın değerinde %20 oranında objektif değer artışına neden olabileceğinden, bu hususu dikkate almayan bilirkişi kurulu raporuna göre hüküm kurulması,
4-Davanın niteliğine (bedel tespit davası) göre, maktu harç alınması gerekirken, nisbi harca hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Mahkemece yukarıda sözü edilen bozma sebepleri doğrultusunda bilirkişi kurulundan ek rapor alınmalı, bu raporun bozmaya uygunluğu da denetlendikten sonra hasıl olacak sonuç doğrultusunda karar verilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 26.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.