YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/8996
KARAR NO : 2014/17818
KARAR TARİHİ : 08.12.2014
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan 16.884,02 TL alacağın işleyecek yasal faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalının deniz tabip üsteğmen olarak görev yapmakta iken, mecburi hizmet süresini tamamlamadan 04.04.2011 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrıldığını belirterek, 926 sayılı Kanun’un 112. maddesi gereğince davalının kalan mecburi hizmet süresine karşılık gelen 16.884,02 TL alacağın işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir. Mahkemece, davalının sağlık yönünden askerliğe elverişli olmadığına dair raporu bulunduğundan, 926 Sayılı Kanunun 18. maddesi gereğince davalıdan eğitim, öğretim ve yetiştirme gideri istenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 112. maddesine 03.07.2003 tarihinde 4917 Sayılı Yasa ile eklenen 5. fıkrasında “Türk Silahlı Kuvvetleri’nden her ne şekilde olursa olsun mecburî hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar (Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malûlü olarak Türk Silahlı Kuvvetleri’nden ayrılanlar hariç), her yıl kuvvet komutanlıkları, … Komutanlığı ve … Komutanlığı tarafından belirlenen; askerî öğrenci, subay ve astsubay nasbedildikten sonra kendilerine yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını, yükümlülük sürelerinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak kanunî faizi ile birlikte tazminat olarak öderler. Öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarının hangi unsurlardan oluşacağı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar; … ve… Bakanlıkları tarafından müştereken yürürlüğe konulacak yönetmelikte belirlenir” hükmü yer almaktadır. Yasanın uygulanmasını gösteren ve 17.12.2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik’in 5. maddesinde ise, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malulü olarak ayrılanlar hariç olmak üzere her ne şekilde olursa olsun mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar ile ilgili maliyet hesabında; aynı yönetmeliğin 6. maddesinin (b) fıkrasında masrafların yapıldığı yıl esas alınarak, ayrıldığı ve ilişiğinin kesildiği tarihe kadar kanuni faizi hesaplanarak tazminat hesabı yapılacağı; yine yönetmeliğin geçici maddesinde ise yönetmeliğin yayınlandığı tarihte henüz ödeme yapmamış, ancak Türk Silahlı Kuvvetlerden ilişiği kesilmiş personele de bu yönetmelik hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davalının … Akademisinde eğitim gördükten sonra tabip subay olarak görev yapmakta iken 02.12.2009 -05.05.2011 tarihleri arasında firarda bulunduğu, … Akademisi … Hastanesi Komutanlığı’nın 29.11.2013 tarihli sağlık kurulu raporu ile davalının “Multipl Skleroz” tanısı ile “askerliğe elverişli değildir” şeklinde rapor düzenlendiği, yine … Akademisi … Hastanesi Komutanlığı’nın 06.01.2014 tarihli yazı cevabı ile, davalının hastalığının 02.12.2009 tarihinden önce de var olduğunun bildirilmiş olduğu, davalının TSK ile ilişiğinin kesilmesine dair 07.04.2011 tarihinde onaylanan kararda ise, “Sıralı sicil üstlerince düzenlenen Silahlı Kuvvetlerde Kalması Uygun Değildir sicil belgesi üzerine 926 Sayılı Personel Kanununun 50/c ve Subay Sicil Yönetmeliğinin 91/a maddesi uyarınca hakkında 5434 Sayılı Kanunun 39. maddesinin (e) fıkrası hükümleri uygulanarak sicilen re’sen emekliye sevkine, 926 Sayılı TSK Personel Kanununun 112. maddesi gereğince işlem yapılmasına, …” karar verilmiş olduğu, bu durumda, davalının TSK’dan ilişiğinin sağlık sebebiyle değil, olumsuz sicil nedeniyle kesilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda sözü edilen yasa ve ilgili yönetmelik hükümleri dikkate alındığında; ancak Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malûlü olarak ayrılanlardan kalan mecburi hizmetine karşılık gelen miktarda tazminatın alınmayacağı belirtilmiş olup, onun haricinde sicilen res’en emekliye sevk edilenler tazminat ödemekten muaf tutulmamıştır.
Davalının sicilen res’en ilişiğinin kesilme işleminin yerindelik denetimini yapmak yetki ve görevi Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’ne ait olduğuna ve davalı tarafından bu taleple açılmış bir dava da bulunmadığına göre; mahkemece, davalının öğrencilik dönemine ilişkin olan masraflar ile görmüş olduğu kurslar ve diğer eğitimler nedeniyle yapılan masraflar, yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda ve “6000 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, “6318 sayılı Askerlik Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 47. maddesiyle 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 112. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikler ve ayrıca yargılama sırasında 09.11.2013 günlü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 1. maddesi ile yapılan düzenleme de değerlendirilerek, davalının kalan mecburi hizmetine karşılık gelen borcu ile bu borcun işlemiş faizinin bilirkişiye hesaplattırılıp belirlenen miktara hükmedilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 08.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.