YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/899
KARAR NO : 2014/6327
KARAR TARİHİ : 07.04.2014
Davacı Karayolları Genel Müdürlüğü ile davalılar A.. D.. vd. aralarındaki kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili davasına dair Orhangazi 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 13.05.2013 günlü ve 2013/181-2013/335 sayılı hükmün düzeltilerek onanması hakkında Dairece verilen 05.11.2013 günlü ve 2013/13006-2013/14828 sayılı ilama karşı davalılar vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Bu isteğin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davalılar vekilinin karar düzeltme istemi üzerine dosya ve eklerinin yeniden incelenmesi sonucunda; kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davalarında tespit edilen bedele öngörülen dört aylık makul sürenin bitim tarihinden itibaren faiz uygulanması gerektiğinden hükmün bu nedenle de düzeltilerek onanması yerine salt fazla ödemenin davacıya iadesiyle ilgili hükmün varsa işlemiş mevduat faiziyle iadesi yönünden düzeltilerek onama yapıldığı bu kez yapılan incelemeden anlaşıldığından, davalılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulüne, Dairemizin 05.11.2013 gün ve 2013/13006 Esas, 2013/14828 Karar sayılı düzeltilerek onama kararının kaldırılmasına karar verilip dosyadaki tüm bilgi ve belgelerin yeniden incelenmesi sonucunda;
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
1-Anayasa Mahkemesi 1. Bölümünün 19.12.2013 tarih ve 2013/817 sayılı kararında, kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davada uzun süren bir yargılama sonunda, dava tarihi itibarıyla belirlenen bedele hükmedilmesinin Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği kabul edilerek mal sahibine tazminat ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yasa koyucu da, bu hak ihlalini dikkate alarak, 6459 sayılı Kanunun 6. maddesiyle 2942 sayılı Kanunun 10. maddesine eklenen fıkrada (yürürlük tarihi 30.04.2013) kamulaştırma bedelinin tescili için açılan davanın dört ay içinde sonuçlandırılmaması halinde, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren faiz uygulanmasına ilişkin düzenleme getirmiştir.
Her ne kadar, getirilen bu faiz hükmü maddi hukuka ilişkin olup, aynı yasanın 29. maddesi gereğince yayımı tarihinden sonra açılacak davalara uygulanması gerekir ise de; 30.04.2013 tarihinden sonra açılacak davalar için yapılan bu düzenleme ile Anayasa Mahkemesi’nin makul süreyi aşan yargılamanın hak ihlali oluşturduğuna ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde, 30.04.2013 tarihinden önce açılmış ve henüz kesinleşmemiş kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davalarında öngörülen dört aylık yargılama süresinin makul süre kabul edilerek, hakkaniyet gereğince taşınmaz malikinin zararının giderilmesi amacıyla dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten, ilk karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedeline faiz uygulanması gerektiğinin düşünülmemesi,
2-Mahkemenin ilk kararında tespit edilip idarece davalılar adına bankaya yatırılan bedel ile bozmadan sonra belirlenip hüküm altına alınan bedel arasındaki farkın (idarece fazladan yatırılmış olan paranın) davalı tarafça bankadan çekilmesine kadar varsa işlemiş olan mevduat faizi ile birlikte davacı idareye ödenmesi yerine sadece fazla yapılan ödemenin davacı kuruma iadesine karar verilmesi ile yetinilmesi,
Doğru değil ise de, bu yanılgıların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, gerekçeli kararın 1 numaralı bendinin sonuna gelmek üzere “tespit edilen 5526,41 TL kamulaştırma bedeline 29.11.2011 tarihinden itibaren ilk karar tarihi olan 30.12.2011 tarihine kadar yasal faiz uygulanmasına” cümlesinin eklenmesine ve hükmün 3 numaralı bendinin metinden çıkartılarak yerine “3-Davacı tarafça fazladan yatırılan 739,05 TL’nin, davalılar tarafından bankadan çekilmesine kadar varsa işlemiş olan mevduat faiziyle birlikte davacı idareye ödenmesine” ibaresinin yazılması suretiyle 6100 sayılı HMK.ya 6217 sayılı Kanunla eklenen Geçici 3. madde gözetilerek HUMK.nun 438. maddesi uyarınca hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, temyiz onama harcı ile karar düzeltme harcının istek halinde düzeltme isteyene iadesine, 07.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.