YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/14461
KARAR NO : 2014/14392
KARAR TARİHİ : 20.10.2014
MAHKEMESİ : Ankara 11. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 12/12/2012
NUMARASI : 2012/226-2012/612
Dava dilekçesinde, eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan 20.303,15 TL borcun 12.014,71 TL’sinden borçlu olmadığının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, davacının kendi nam ve hesabına fakülte bitirdikten sonra 926 sayılı Kanunun 68. maddesi kapsamında astsubay olabilmek için müracaat ettiğini, 30.08.2009 tarihinde astsubay olarak atandığını, bir yıllık adaylık süresi içinde iken kendi isteği ile 15.10.2010 tarihinde TSK’dan ilişiğinin kesildiğini, 22.07.2011 tarihli yazı ile davacıdan 24.119,26 TL talep edildiğini, itiraz üzerine 20.303,15 TL’ye indirildiğini, personel ve amortisman giderlerinden sorumlu olmadığını belirterek, istenen borcun 12.014,71 TL’sinden borçlu olmadığının tespitini istemiş; mahkemece alınan bilirkişi raporunda dava tarihinden önce yürürlüğe giren “6000 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ve “Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 3. Daire Başkanlığı’nın 21.04.2011 tarih, 2009/828 Esas ve 2011/1214 Karar sayılı kararı” ile yargılama sırasında yürürlüğe giren 6318 sayılı Askerlik Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 47. maddesiyle 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 112. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik uyarınca davacının borçlu olmadığı miktar belirlenmiş, mahkemece bu rapor doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 68. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında “Astsubay meslek yüksek okullarına veya kendi nam ve hesabına fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını bitirenlerden astsubay nasbedilmek üzere temel askerlik eğitimine alınacaklarda aranacak şartlar, bunların tabi tutulacakları seçme sınavlarına ilişkin usul ve esaslar ile temel askerlik eğitimiyle ilgili esaslar yönetmelikte gösterilir. Uzman jandarmalardan astsubay nasbedilenler hariç olmak üzere kendi nam ve hesabına fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını bitirenlerden bu madde hükümlerine göre astsubay nasbedilenler, astsubay nasbedilmelerini müteakip atandıkları görevlerde bir yıllık deneme (adaylık) süresine tabi tutulurlar. Bunlardan atandıkları görevde bir yıllık deneme süresi sonunda Türk Silahlı Kuvvetlerine uyum sağlayamayan veya astsubaylığa engel hali görülenler ile deneme süresinin bitimine kadar kendi istekleri ile ayrılmak isteyenlerin Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişikleri kesilir ve aldıkları aylıklar dışında Devlet tarafından bunlara yapılan masraflar, kanuni faizleriyle birlikte kendilerinden tahsil olunur.” hükmü yer almaktadır. Yasanın uygulanmasını gösteren ve 28.05.2004 tarihinde yürürlüğe giren Dış Kaynaktan Muvazzaf Astsubay Temin Yönetmeliği’nin 11. maddesinin 1. fıkrasında ise, “926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun 28/5/2003 tarihli ve 4861 sayılı Kanunla değişik 68 inci maddesi gereğince; uzman jandarmalardan astsubay nasbedilenler hariç olmak üzere en az iki yıl süreli yüksekokul, meslek yüksekokulu veya fakülteleri kendi nam ve hesabına bitirenlerden, bu Yönetmelik hükümlerine göre astsubay nasbedilenler, astsubay nasbedilmelerini müteakip atandıkları görevlerde bir yıllık deneme (adaylık) süresine tâbi tutulurlar. Atandığı görevde bir yıllık deneme süresine tâbi olacakların, deneme süresinin başlangıcı olarak, atandığı göreve başlama tarihi esas alınır.” hükmüne yer verildikten sonra 2. fıkrasında; atandıkları görevde bir yıllık deneme süresi sonunda Türk Silâhlı Kuvvetlerine uyum sağlayamayan veya astsubaylığa engel hâli görülenler ile deneme süresinin bitimine kadar kendi istekleri ile ayrılmak isteyenlerin Türk Silâhlı Kuvvetlerinden ilişiklerinin kesileceği ve aldıkları aylıklar dışında Devlet tarafından bunlara yapılan masrafların, kanunî faizleri ile birlikte kendilerinden tahsil olunacağı belirtilmiştir.
Somut olayda; davacı, kendi nam ve hesabına fakülte bitirdikten sonra, 926 Sayılı Yasa’nın 68. maddesi ve Dış Kaynaktan Muvazzaf Astsubay Temin Yönetmeliği hükümlerine göre, astsubay temel kursunu (Temel askerlik ve astsubaylık anlayışı kazandırma eğitimini) bitirerek astsubay adayı olarak atandıktan ve mukavemet kazandırma kursu ile bakım astsubay temel kursu gördükten sonra deneme süresi içerisinde istifa etmiştir. Bu durumda davacının eğitim masraflarından kaynaklanan tazminat sorumluluğunun kapsamının ve miktarının tespitinde, yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler dikkate alınarak hesaplama yapılması ve buna göre davacının astsubay temel kursu ve diğer kurs masrafları olarak talep edilen eğitim giderlerinden 6000 Sayılı Yasa ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 3. Daire Başkanlığı’nın 21.04.2011 tarih, 2009/828 Esas ve 2011/1214 Karar sayılı kararı gereğince düşülmesi gereken giderleri düşüldükten sonra kalan miktardan sorumlu tutulması, borçlu olmadığı miktarın bu şekilde tespit edilmesi gerekirken mahkemece hükme esas alınan 12.11.2012 havale tarihli bilirkişi raporunda, davacı hakkında uygulanma imkanı bulunmayan 6318 Sayılı Yasanın 47. maddesiyle değiştirilen 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 112. maddesi gereğince uygulama yapılarak, deneme süresi içerisinde çalıştığı sürelere isabet eden masrafların maliyetlerden düşülmesi suretiyle hesaplama yapılması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 20.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.