YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/13006
KARAR NO : 2014/15613
KARAR TARİHİ : 06.11.2014
MAHKEMESİ : Develi 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 21/03/2013
NUMARASI : 2012/129-2013/187
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
1-Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarına göre özel ve dikkate alınması gereken haklı bir neden bulunmadıkça tarım arazilerinin olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir üzerinden bilimsel yöntemle yapılacak değerlendirmede münavebeye alınacak ürünler için dekar başına elde edilecek ortalama verim, üretim gideri ve toptan satış fiyatına ilişkin olarak ciddi istatistiki bilgilere dayalı olduğu bilinen o yerdeki gıda, tarım ve hayvancılık müdürlüğü verilerinin esas alınması gerekmektedir.
Dosyada bulunan gıda, tarım ve hayvancılık il müdürlüğü cetvelinde; buğday ürününün dekar başına ortalama verimi 500 kg, kilogram başına toptan satış fiyatı 0.69 TL, dekar başına üretim giderinin 190.00 TL, samanın dekar başına ortalama verimi 300 kg, kilogram başına toptan satış fiyatı 0.20 TL, patates ürününün dekar başına ortalama verimi 3500 kg, kilogram başına toptan satış fiyatı 0.80 TL, dekar başına üretim giderinin 1294.40 TL , s.mısır ürününün dekar başına ortalama verimi 4500 kg, dekar başına üretim giderinin 241.31 TL ve şeker pancarı ürününün dekar başına ortalama verimi 6000 kg, dekar başına üretim giderinin 314.95 TL olarak bildirildiği halde bilirkişi raporunda gerekçesi de gösterilmeden sırasıyla buğday ürünü için dekar başına ortalama verimi 550 kg, kilogram başına toptan satış fiyatı 0.480 TL ve dekar başına üretim gideri 165.05 TL, samanın dekar başına ortalama verimi 290 kg, kilogram başına toptan satış fiyatı 0.11 TL, patates ürününün dekar başına ortalama verimi 5000kg, kilogram başına toptan satış fiyatı 0.25 TL, dekar başına üretim giderinin 693.15 TL, s.mısır ürününün dekar başına ortalama verimi 5000 kg, dekar başına üretim giderinin 300.10 TL, şeker pancarı ürününün dekar başına ortalama verimi 5200kg, dekar başına üretim giderinin 497.48 TL olarak hesap yapılması,
2-Dava konusu taşınmaz 888.17 m² olup 327.00 m²’si kamulaştırılmış, kamulaştırmadan artan 561.17 m²’lik kesimin geometrik şekli, yüzölçümü, tarımsal bütünlüğü dikkate alınarak kalan kısma % 20 değer kaybı verilmesi gerekirken değer kaybı verilmemiş olması,
3-Anayasa Mahkemesi 1. Bölümünün 19.12.2013 tarih ve 2013/817 sayılı kararında, kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davada uzun süren bir yargılama sonunda, dava tarihi itibarıyla belirlenen bedele hükmedilmesinin Anayasanın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği kabul edilerek mal sahibine tazminat ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yasa koyucu da, bu hak ihlalini dikkate alarak, 6459 sayılı Kanunun 6. maddesiyle 2942 sayılı Kanunun 10. maddesine eklenen fıkrada (yürürlük tarihi 30.04.2013) kamulaştırma bedelinin tescili için açılan davanın dört ay içinde sonuçlandırılmaması halinde, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren faiz uygulanmasına ilişkin düzenleme getirmiştir.
Her ne kadar, getirilen bu faiz hükmü maddi hukuka ilişkin olup, aynı yasanın 29. maddesi gereğince yayımı tarihinden sonra açılacak davalara uygulanması gerekir ise de; 30.04.2013 tarihinden sonra açılacak davalar için yapılan bu düzenleme ile Anayasa Mahkemesinin makul süreyi aşan yargılamanın hak ihlali oluşturduğuna ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde, 30.04.2013 tarihinden önce açılmış ve henüz kesinleşmemiş kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davalarında öngörülen dört aylık yargılama süresinin makul süre kabul edilerek, hakkaniyet gereğince taşınmaz malikinin zararının giderilmesi amacıyla dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedeline faiz uygulanması gerektiğinin düşünülmemiş olması,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, 06.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.