YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/12961
KARAR NO : 2014/13394
KARAR TARİHİ : 25.09.2014
MAHKEMESİ : Akhisar 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 10/12/2013
NUMARASI : 2012/608-2013/718
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
1-Dava konusu taşınmazı üzerinde bulunan 28 zeytin ağacının 4.085 m² olan taşınmazın tamamına kapama zeytin bahçesi niteliği vermeyeceğinden gıda tarım ve hayvancılık ilçe müdürlüğünden dekara ağaç sayısı sorulup belirlendikten sonra, dava konusu taşınmaz üzerindeki ağaçların kapladıkları alan kapama zeytin bahçesi, geri kalan kısmın ise açık tarım arazisi olarak değerinin belirlenmesi gerekirken taşınmazın tamamının kapama zeytinlik olarak değerlendirilmiş olması,
2-Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarına göre tarım arazilerinin değerlendirilmesinde bilirkişi kurulunca münavebeye alınan ürünlerin dekar başına asgari ve azami verimi ve üretim giderleri ile kg başına ortalama toptan satış fiyatları esas alınır. Şu kadar ki, üretim giderlerinin içerisine tarla kirası, masrafların faiz karşılığı ve genel idare giderleri dahil edilmemelidir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda sözkonusu giderler düşüldüğünde zeytinin üretim gideri 345,08 TL iken 476,00 TL alınarak değerlendirme yapılmış olması,
3-Dava konusu taşınmaz üzerindeki evin değerlendirme tarihi olan 2012 yılına ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan yapı birim fiyat listesine göre dört kata kadar dört kat dahil asansörsüz ve kalorifersiz konutların 3. sınıf A grubu yapılara dahil edildiği dikkate alınarak; ayrıca yıpranma payı düşülmek suretiyle değerlendirme yapılması gerekirken, dava konusu taşınmaz üzerindeki evin yıpranmasının ne olduğu ve hangi sınıfa dahil olduğu açıklanmadan m² fiyatının 320 TL’den hesaplanmış olması doğru görülmemiştir.
Ayrıca;
4-Anayasa Mahkemesi 1. Bölümünün 19.12.2013 tarih ve 2013/817 sayılı kararında, kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davada uzun süren bir yargılama sonunda, dava tarihi itibarıyla belirlenen bedele hükmedilmesinin Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği kabul edilerek mal sahibine tazminat ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yasa koyucu da, bu hak ihlalini dikkate alarak, 6459 sayılı Kanunun 6. maddesiyle 2942 sayılı Kanunun 10. maddesine eklenen fıkrada (yürürlük tarihi 30.04.2013) kamulaştırma bedelinin tescili için açılan davanın dört ay içinde sonuçlandırılmaması halinde, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren faiz uygulanmasına ilişkin düzenleme getirmiştir.
Her ne kadar, getirilen bu faiz hükmü maddi hukuka ilişkin olup, aynı yasanın 29. maddesi gereğince yayımı tarihinden sonra açılacak davalara uygulanması gerekir ise de; 30.04.2013 tarihinden sonra açılacak davalar için yapılan bu düzenleme ile Anayasa Mahkemesi’nin makul süreyi aşan yargılamanın hak ihlali oluşturduğuna ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde, 30.04.2013 tarihinden önce açılmış ve henüz kesinleşmemiş kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davalarında öngörülen dört aylık yargılama süresinin makul süre kabul edilerek, hakkaniyet gereğince taşınmaz malikinin zararının giderilmesi amacıyla dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten, karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedeline faiz uygulanması gerektiğinden de hükmün bozulması gerekmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, 25.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.