YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/465
KARAR NO : 2010/2584
KARAR TARİHİ : 23.02.2010

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Bozmaya uyulmuş ise de, gereği tam olarak yerine getirilmemiştir.
Şöyle ki;
Bozma ilamında tamamı kamulaştırılan 9600 m2’den ibaret 322 parsel üzerinde verim çağına gelmiş bulunan 10 yaş 27 portakal, 20 yaş 1 ceviz, 15 yaş 12 hurma, 10 yaş 115 erik, 15 yaş 55 nar, 40 yaş 7 zeytin, 8 yaş 5 elma, 15 yaş 6 asma, 20 yaş 6 dut, 20 yaş 5 incir, 5 yaş 5 şeftali, 3 yaş 2 yenidünya ağacı bulunduğu halde ağaçların yaş ve cins ayrımı yapılmaksızın denetime elverişli olmayan bu şekilde tüm ağaçların aynı yaş-cins olduğu kabul edilerek genel olarak karışık meyve bahçesi değeri belirlendiği, Kamulaştırma Yasasının kıymet takdiri esaslarını belirleyen 11.maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca arazilerin kamulaştırma (değerlendirme) tarihindeki mevki ve şartlara göre olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir esas alınmak suretiyle bilimsel yöntemle değerlendirilmesi gerektiği, dava konusu taşınmazdaki ağaçlar verim çağına geldikleri için bu ağaçların kapladığı alanın karışık meyve bahçesi olarak değerlendirilmesi doğru ise de; Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarında, kapama meyve bahçesi değerlendirmelerinde, gelir getiren bu ağaçlardan cinslerine göre kalite ve verimlilik açısından teknik olarak en uygun sıklıkta dikildiğinde dekar başına elde edilebilecek verim esas alınmak suretiyle taşınmazın üzerindeki ağaçların bu ölçülere göre kaplayacağı alandan elde edilebilecek net gelire göre bilimsel yöntemle zemin değeri saptanması gerekeceği, bu bağlamda taşınmaz üzerindeki ağaçların cins ve yaşına göre teknik olarak normal sıklıkta kaplayacakları alan İl Tarım Müdürlüğünden sorularak belirlenip bu bölümün karışık kapama meyve bahçesi kabul edilip, yine Tarım Müdürlüğünden getirtilecek verilere göre o yörede yukarıda sözü edilen meyve ürünlerinin dekar başına ortalama verimi, ortalama kg satış fiyatı ile üretim maliyetleri esas alınmak suretiyle gelir hesabı yapılması, artan kısım için ise tarla ziraatına göre değerlendirme yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Bozmaya uyulmasından sonra alınan ve hükme esas teşkil eden ikinci bilirkişi kurulu raporunda 322 parsel sayılı taşınmazın 7814 m2’lik alanın bahçe, 1786m2’lik alanın ise tarla olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda bozma ilamında belirtildiği gibi bahçe olarak kabul edilen kısımdaki her bir meyve cinsinin kapladığı alan hesaplanarak bu kısımlar bu cinse ait kapama meyve bahçesi kabul edilmeli, bu meyvelerin her birisinin kamulaştırılan yerdeki kapladığı alanın oranı bulunarak böylece bir dekardaki katkı oranları bulunmalı, buna göre de bulunan kapama karışık meyve bahçesinin dekara tespit edilen değeri dikkate alınarak kamulaştırılan kapama karışık meyve bahçesinin tamamının değeri saptanmalıdır. Bu usule uyulmadan ne olduğu belli olmayan ve denetime elverişli de bulunmayan kapama karışık meyve verileri esas alınarak değer tespit edilmiş olması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 23.02.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.