YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/3341
KARAR NO : 2010/6295
KARAR TARİHİ : 26.04.2010
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 23. maddesi gereğince kamulaştırılan taşınmaz malın geri alınmasıyla davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı … tarafından ikinci bir mezar yeri olarak kamulaştırılan ve müvekkiline ait bulunan taşınmaz mal üzerinde sürdürülen kamulaştırma çalışmalarının 2001 tarihinde kesinleştiğini ve dava açma süresi olan 5 yılın 2006’da dolduğunu kamulaştırma işlemlerinin 24 yıl önce başladığını amacına uygun hiç bir tesis yapılmadığını ve kamu yararına yönelik tahsise de girişilmediğini ileri sürerek kamulaştırma bedelinin alındığı tarihden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödeme koşuluyla taşınmazın geri alınması için Belediye adına oluşturulan tapunun iptalini ve davacı adına tescilini istemiş, mahkemece de kamulaştırmayı yapan idare tarafından 5 yıllık hak düşürücü süre içinde kamulaştırma amacına uygun hiçbir işlem yapılmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içindeki bilgi ve belgelerden; dava konusu yerin davalı … tarafından 20 parça taşınmazla birlikte mezarlık yapılmak üzere 18.05.1982 gün ve 1026 sayılı ve 17.11.1981 gün, 2665 sayılı kararlarla kamulaştırıldığı, kamulaştırmaya konu edilen 327 parsel sayılı taşınmazın 1/2’sinin davacıya ait bulunduğu, bu taşınmazın kıymet takdir komisyonunca belirlenen bedelinin kayıtsız ve şartsız olarak 08.02.1983 tarihinde Afyon Ziraat Bankasına yatırıldığı, kamulaştırma kararının bu kişiye 05.04.1984 tarihinde tebliğ edildiği, 2942 sayılı Yasanın 17.maddesi gereğince 12.01.1988 gününde bu taşınmaz malın 1/2 sinin tapusunun iptaline ve Belediye adına tesciline karar verildiği mezarlık alanı için kamulaştırılan parseller üzerine tel çit yapılması için 03.05.1994 gün, 623 sayılı encümen kararıyla Afyon Belediyesi’nce karar alınıp ihale açıldığı, bu işin yaptırılıp bedelinin de ihaleyi alan firmaya ödendiği bu iş çerçevesinde mezarlığın etrafına 325 adet beton direk dikildiği ve 3’er metre aralıklarla dikilen bu direklere 8 sıra yatay, 2 sırada çapraz dikenli tel yapıldığı anlaşılmaktadır.2942 sayılı Kamulaştırma Yasasının 23.maddesine göre kamulaştırma bedelinin kesinleşmesinden itibaren 5 yıl içerisinde kamulaştırmayı yapan idarece kamulaştırma ve devir amacına uygun hiçbir işlem ve tesisat yapılmaz veya kamu yararına yönelik bir ihtiyaca tahsis edilmeyerek taşınmaz mal olduğu gibi bırakılırsa mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte ödeyerek taşınmaz malı geri alabilirler. Yasanın bu hükmüne göre kamulaştırmayı yapan idarelerin kamulaştırılan taşınmaz mal ile ilgili olarak başka kurumlarla yapmış oldukları her türlü yazışmanın kamulaştırma amacına uygun bir işlem olduğu Yargıtay uygulamalarında kabul edilmektedir. Ayrıca idarelerin bu yerlerle ilgili kamulaştırma amacına uygun şekilde yapmış oldukları duvar örme, tel örgü çekme, alt yapı tesislerini kurma, bu yerlere ulaşım sağlayıcı yollar açma gibi faaliyetler tesisat sayılmaktadır. Bu gibi işlem ve tesisatın kamulaştırmadan itibaren yapılmış olması yeterlidir. Önceden gerçekleştirilmiş olan işlem ve tesisatın her 5 yılda yeniden yenilenmesi gerekmemektedir. Davalı idarenin kamulaştırma tarihinden itibaren bu yere fiilen elkoyduğu, amacına uygun şekilde işlem ve tesisat yaptığı yerel mahkemenin gerekçeli kararında da kabul edilmektedir. Tüm bu hususlar dikkate alınarak koşulları oluşmayan davanın reddi yerine hukuki olmayan yazılı gerekçeyle kabulü doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.04.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.