YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2007/3790
KARAR NO : 2007/6201
KARAR TARİHİ : 28.06.2007
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün temyiz incelemesi taraf vekillerince, incelemenin duruşmalı olarak yapılması ise davalı vekili tarafından yasal süresi içinde verilen temyiz dilekçesi ile istenilmekle taraflara yapılan tebligat üzerine duruşma için tayin olunan günde temyiz edenlerden davalı Vek.Av…. ile davacı Vek.Av…. geldiler. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Mahkemece dava konusu taşınmazın yerinde yaptırılan incelemesi sonucu bilirkişi kurulunca taşınmaz malın kısmen sulu kısmen de kuru tarım arazisi olarak kabulü ile bu niteliğine göre değerlendirme yapılıp kamulaştırma bedelinin tespitinde yöntem olarak bir isabetsizlik yoktur.
Ancak;
1- Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarına göre iklim koşulları, arazinin toprak ve topoğrafik yapısı, bölgesindeki konumu (büyük yerleşim yerlerine uzaklığı vb.) gözetilerek dava konusu taşınmazın bulunduğu yerle benzer nitelikte olan Ülkemizin değişik yörelerindeki tarım arazilerinin değerlendirilmesinde (değeri önemli biçimde etkileyen kanıtlanmış farklı ve özel bir etken bulunması durumu dışında) kapitalizasyon faizi suluda %5, kuruda %6 oranında alınmaktadır.
Bilirkişi raporunda belirtildiği üzere dava konusu taşınmazın sulu kabul edilen %15’lik bölümü için kapital faiz oranının%5 ve kuru olan %85’lik kısmında ise %6 alınması gerektiği düşünülmeden mahkemece taşınmazın tamamının değerlendirilmesinde kapitalizasyon faiz oranının %6 olarak alan rapora dayanılarak hüküm kurulması,
2- 2942 sayılı Kamulaştırma Yasasının 4650 sayılı Yasayla değişik 15. maddesinin son fıkrası hükmüne göre, bilirkişilerce yapılan değer tespitinde, idarece belgelerin mahkemeye verildiği günün (dava tarihinin) esas alınması gerekir. Somut olayda idarece belgelerin mahkemeye verildiği güne göre 2006 yılı verilerinin getirtilip buna göre bedel tespiti yapılması gerektiğinde kuşku yoktur. Her
ne kadar taşınmazın yerinde yapılan inceleme ve bilirkişi kurulunun raporunu düzenlediği tarihte 2006 verilerinin henüz belli olmadığı gerekçesiyle bir önceki yılın verileri üzerinden hesaplama yapılmış ise de hüküm tarihinde 2006 yılı verilerinin saptanmış bulunması olasılığı göz önünde tutularak bilirkişi kurulunca münavebeye alınan ürünlere ilişkin 2006 yılı resmi verilerinin getirtilip raporların denetlenmesi ve bilirkişi kurulundan bu verilere uygun ek rapor alınması gerektiğinin düşünülmemesi,
3- Kıymet takdir komisyonu raporunda dava konusu taşınmaz üzerinde muhtelif cins ve yaşta 6 adet meyve ağacı bulunduğu açıklanmış, bilirkişi kurulu raporunda cinsi, yaşı ve sayısı belirtilmiş bulunan bu ağaçların (elma, asma, armut) değerlendirme tarihi (2006 yılı) itibariyle maktu rayiç (geçer) değerlerinin … İlçe Tarım Müdürlüğünden sorulup saptandıktan sonra, bedel tespitinde sözü edilen ağaçların bu maktu rayiç (geçer) değerlerinin esas alınması gerekirken, bilirkişi kurulunca kıymet takdir komisyonunun belirlediği ağaç değerlerinin aynen, alınarak hesaplama yapılması ve dolayısıyla bu konuda denetime elverişli olmayan raporda yazılı ağaç bedellerine hükmedilmesi,
Kabule göre de;
4-Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarına göre tarım arazilerinin değerlendirilmesinde bilirkişi kurulunca münavebeye alınan ürünlerin dekar başına ortalama verimi ve üretim giderleri ile kg. başına ortalama toptan satış fiyatları esas alınır. Somut olayda buğday ve saman ile nohut ürünlerinin dekar başına ortalama verimi yerine buğday ve nohutta bu ortalamanın üstünde buğday samanında ise altında bir verim miktarının alınmış bulunması,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilen davalı ve davacı yararına takdir edilen 500,00 YTL. vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa, davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, 28.6.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.