YARGITAY KARARI
DAİRE : 18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2006/7031
KARAR NO : 2006/9163
KARAR TARİHİ : 14.11.2006

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde 14.841.210.000 TL. eğitim ve öğrenim gideri alacağının yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili dava dilekçesinde, Silahlı Kuvvetler adına öğrenci olarak kayıt edilen davalı … ’nin öğrenimini tamamlamadan okuldan kendi isteği ile ayrıldığını bu suretle yüklenme senedi hükümlerini ihlal ettiğini, davalı öğrenciye 17.397.400.000 TL masraf yapıldığını, öğrencinin velisi olan …’nin vermiş olduğu 4.9.2003 tarihli dilekçe ile tahakkuk eden borcu faizi ile birlikte ödemeyi taahhüt ettiğini, borca mahsuben de 12.233.090.000 TL ödediğini, geriye asıl alacak ve faizi olarak 14.841.210.000 TL borç kaldığını ancak bunu ödemediğini; bakiye kalan 5.164.310.000 TL asıl alacağın sarf tarihinden itibaren işleyecek faizinin ve davalılar tarafından ödenen 12.233.090.000 TL’nin ise sarf tarihinden ödeme tarihine kadar işlemiş faizinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili istenilmiştir. Yargılama aşamasında davalının sorumlu olduğu miktarın belirlenmesi için mahkemece alınan bilirkişi raporlarında, yüklenme senedinde gösterilmeyen atış, personel ve amortisman giderlerinden davalının sorumlu olmayacağı, bu kaleme ait masrafların belirlenen harcamalardan düşülmesi ve buna göre değerlendirmenin yapılması gerektiği ileri sürülerek bu kalemlere ait masraflar düşüldükten sonra hesaplama yapılmış, davalıların 7.676.715.930 TL asıl 4.491.162.266 TL faiz olmak üzere toplam 12.167.878.196 TL borçları olduğu, buna karşılık 12.233.090.000 TL ödeme yapıldığı, davalıların borcu olmadığı, aksine 65.211.804 TL. alacaklarının bulunduğu

belirtilmiş, mahkemece de bu rapor esas alınarak davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosya içerisinde bulunan ve … 16. Noterliğince düzenlenen, davalı öğrencinin velisi tarafından da imzalanan yüklenme senedinde “ Silâhlı Kuvvetler adına öğrenci olarak okulun giriş şartlarına uygun şekilde kayıt ve kabulüm yapıldığı takdirde Subay çıkıncaya kadar, yürürlükte bulunan veya öğrenim süresi içerisinde çıkacak kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve sair mevzuat hükümlerini kabul ettiğimi, bunlara aynen uyacağım…”şeklinde taahhüt verilmiştir.
5401 sayılı Askeri Öğrencilerden Başarı Göstermeyenler Hakkındaki Yasanın 3.maddesine göre; “… sebepleri dışında okullarla yüksek öğrenim kurumlarından çıkarılan öğrencilere Devlet tarafından yapılan bilümum masraflar faizi ile birlikte mukavelesi gereğince ödettirilir.” Askeri Okullara Alınan Öğrenciler İle Silahlı Kuvvetler Hesabına Fakülte Ve Yüksek Okullarda Okuyan Öğrenciler İçin Yüklenme Senedi Düzenlenmesine Ve Bu Okullardan Çeşitli Sebeplerle Ayrılacak Öğrencilere Veya Kefillerine Ödettirilecek Tazminata Dair Yönetmelik’e 13.02.1992 tarih 21141 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak eklenen değişiklik gereğince askeri okullardan başarısızlık nedeniyle ilişiği kesilen öğrencilerin sorumlu oldukları masraflar belirtilmiş, bu durumdaki öğrencilerin sorumlu olduğu masraf kalemleri arasında atış personel ve amortisman giderleri de sayılmıştır.
Somut olayda; davalı adına velisi tarafından askeri okula giriş esnasında verilen yüklenme senedinin düzenlendiği tarihte yukarıda sözü edilen yasa ve yönetmelik hükümleri yürürlüktedir ve bunlar bilinerek yüklenme senedi düzenlenip imzalanmıştır. Yüklenme senedi içeriğinde ise yasa ve yönetmelik hükümlerine uyulacağı taahhüt edildiğine göre, davalının sorumlu olacağı masraflar arasına atış, personel ve amortisman giderlerinin de dahil edilmesi gerekirken, yerinde olmayan bilirkişi raporları doğrultusunda hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Mahkemece, yukarıda belirtilen husus doğrultusunda davalının atış personel ve amortisman giderleri ile bunların sarf tarihinden itibaren işlemiş faizinden de sorumlu olacağı dikkate alınarak yeniden bilirkişiden ek rapor alınmalı ve bu rapor doğrultusunda karar verilmelidir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 14.11.2006 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Karşı Oy

KARŞI OY YAZISI

Askeri Öğrencilerden Başarı Gösteremeyenler Hakkındaki 5401 sayılı Yasanın 3.maddesi hükmü uyarınca, … nedenleri dışında okullarla yüksek öğrenim kurumlarından çıkarılan öğrencilere Devlet tarafından yapılan tüm harcamalar faizi ile birlikte mukavelesi gereğince ödettirilir. Bu yasa hükmüne göre, bir askeri öğrencinin okuldan çıkarılması durumunda, ödemesi gereken tazminatın belirlenmesinde o öğrencinin okul yönetimi ile yaptığı mukavelenin, daha açık bir anlatımla -doğrudan veya yasal temsilcisi aracılığıyla- okul yönetimine verdiği “yüklenme senedi”nin esas alınması gerekir.
Yüklenme senedinde, öğrencinin uymayı taahhüt ettiği yasa, tüzük, yönetmelik ve yönerge hükümleri, askeri okula kaydının yapıldığı günden subay çıkıncaya kadar yönetim, eğitim ve öğretim konularında öğrencinin uyması gereken kuralları içeren düzenlemelerdir. Öğrencinin, bu mevzuat hükümlerine aykırı davranması, derslerde başarı gösterememesi, okul yönetmelik ve yönergelerine aykırı eylemde bulunması vb. nedenlerle okuldan çıkarılması durumunda, Milli Savunma Bakanlığınca zimmetine tahakkuk ettirilecek tazminatın içereceği giderler (harcama kalemleri) yüklenme senedinde birer birer sayılıp sıralanmıştır.

Davalı-yükümlü, tazminat olarak salt bu senette açıkça belirtilen giderleri -yasal faiziyle birlikte- ödeme yükümlülüğü altına girmiş olup; burada yer almayan giderlerden sorumlu tutulamaz.
Askeri okullardan çeşitli nedenlerle ayrılmak zorunda kalan öğrenciler için hesaplanacak tazminatla ilgili bu yükümlülük, yüklenme senedinde sayılan harcama kalemleri ile sınırlıdır ve “Askeri Okullara Alınan Öğrenciler ile Silahlı Kuvvetler Hesabına Fakülte ve Yüksek Okullarda Okuyan Öğrenciler için Yüklenme Senedi Düzenlenmesine ve Bu Okullardan Çeşitli Sebeplerle Ayrılacak Öğrencilere veya Kefillerine Ödettirilecek Tazminata Dair Yönetmelik”te yapılan (13.02.1992 tarih ve 21141 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan) değişiklikle “personel ve amortisman” giderlerinin hesaplanacak tazminatın içereceği giderler arasında sayılmış olması, -yüklenme senedinde açıkça yer almadıkça (RG-14.02.2006-26080)- ilgilinin bu giderlerden de sorumlu tutulmasını gerektirmez.
Somut olayda davanın dayanağını oluşturan ve … 16. Noterliğince düzenlenmiş bulunan yüklenme senedinde, öğrencinin okulla ilişiğinin kesilmesi durumunda tazminat olarak ödenmesi gereken harcama kalemleri arasında, personel ve amortisman giderleri yer almamaktadır. Bu durumda davalının askeri öğrenciliği süresince kendisine yapılan harcamalardan yüklenme senedinde tazminat olarak ödemeyi taahhüt ettiği gider kalemleri arasında yer almayan personel ve amortisman giderlerinden -yukarıda açıklanan nedenlerle- sorumlu tutulamayacağından, bunları hesaplamaya dahil etmeyen mahkeme kararının onanması gerektiği düşüncesiyle, bu masraflar yönünden hükmün bozulması yolundaki çoğunluğun görüşüne katılmıyorum.